بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – در دهه‌های گذشته، بیشتر نگرانی‌های ما در مورد پیری زودرس و سرطان پوست به آسیب‌های پوستی ناشی از پرتوهای فرابنفش خورشیدی (UVA و UVB) محدود می‌شد اما طی یکی‌دو دهه گذشته، دانشمندان دریافته‌اند که صرفا نباید نگران پرتوهای نور طبیعی و مرئی باشیم، بلکه باید به نور آبی هم توجه کنیم. درواقع نور آبی که هم از خورشید و هم از دستگاه‌های دیجیتالی ساطع می‌شود، می‌تواند مضرات متعددی برای پوست ما داشته باشد. با توجه به اینکه دستگاه‌های دیجیتالی مانند موبایل‌های هوشمند، تبلت، لپ‌تاپ و… به تمامی جنبه‌های زندگی انسان‌ها راه یافته‌اند و تقریبا همه لحظات آنها را پُر می‌کنند، مساله نور آبی و آسیب‌های پوستی ناشی از آن بیشتر مورد توجه دانشمندان و متخصصان پوست‌ومو قرار گرفته است.
نور آبی چیست؟
به‌گفته دکتر جیسون بلوم، جراح پلاستیک در پنسیلوانیا، «نور آبی بخشی از طیف نور مرئی است که در نور خورشید هم وجود دارد اما در نورهایی که برای فضاهای بسته به‌کار می‌روند و همچنین در دستگاه‌های الکترونیکی رایج مانند نمایشگر موبایل و رایانه نیز یافت می‌شود. تا مدت‌ها پیش، نور خورشید تنها منبعی بود که تماس پوست انسان‌ها با نور آبی را امکان‌پذیر می‌کرد اما آمارهای ارائه‌شده در سال‌های اخیر نشان می‌دهند که بخش قابل توجهی از مردم جهان به‌واسطه استفاده بیش‌از‌حد از موبایل‌های هوشمند، به‌طور میانگین حدود ۱۱ ساعت در شبانه‌روز با نور آبی تماس دارند. این الگوی نگران‌کننده طی یکی‌دو سال گذشته بدتر هم شده است زیرا همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ بسیاری از انسان‌ها را به استفاده بیشتر از دستگاه‌های دیجیتالی سوق داده است.
دکتر بلوم می‌گوید: میزان نور آبی ساطع‌شده از دستگاه‌های دیجیتال فقط با بخش کوچکی از نور آبی خورشید قابل مقایسه است اما مشکل اصلی زمانی خودش را نشان می‌دهد که به یک مساله مهم توجه کنیم؛ اینکه ما وقت زیادی را برای استفاده از این دستگاه‌ها صرف می‌کنیم و آنها را همه‌جا با خودمان می‌بریم، درحالی که این وسایل برای ساعات زیادی نزدیک سر و صورت ما قرار می‌گیرند. پس اگر شما هم یکی از کسانی هستید که ساعات زیادی را با این وسایل الکترونیک سپری می‌کنند، بهتر است در مورد پیامدهای چنین کاری بر سلامت خودتان فکر کنید.
نور آبی چگونه بر سلامت انسان‌ها تاثیر می‌گذارد؟
دانشمندان می‌گویند که نور آبی، چه منبعش خورشید باشد و چه دستگاه‌های دیجیتال، می‌تواند باعث خستگی چشم شود. بررسی جامعی که Internationa- Journa- of Ophthalmology در دسامبر ۲۰۱۸ منتشر کرد، نشان می‌دهد که نور آبی دارای طیف مرئی و انرژی بالا با طول موج بین ۴۱۵ تا ۴۵۵ نانومتر از قرنیه و عدسی چشم‌ها عبور می‌کند و به شبکیه می‌رسد. این فرایند می‌تواند باعث ابتلا به بیماری‌هایی مانند خشکی چشم، آب‌مروارید و دژنراسیون ماکولای مرتبط با افزایش سن شود. براساس همین بررسی جامع، نور آبی حتی می‌تواند آثار منفی و زیانباری برای تولید هورمون‌های بدن داشته باشد و نوعی عدم تعادل هورمونی را به‌وجود بیاورد که نهایتا به کیفیت خواب آسیب می‌رساند.
درباره نور آبی و سلامت پوست چه می‌دانیم؟
متاسفانه هنوز تحقیقات مفصل و جامعی درباره آثار نور آبی برای سلامت پوست انجام نشده است اما بعضی از مطالعات اولیه می‌توانند سرنخ‌هایی برای ما داشته باشند. دکتر بلوم به یکی از مطالعات انجام‌شده در همین زمینه اشاره می‌کند که نتایج جالبی را نشان می‌دهد. براساس این مطالعه، افرادی که پوست تیره‌تری دارند و در معرض تماس با نور آبی مرئی قرار می‌گیرند، بیشتر از افراد دارای پوست روشن‌تر به علائمی مانند تورم، قرمزی و تغییرات رنگدانه‌ای مبتلا می‌شوند. محققان دریافته‌اند که نفوذ نور آبی درون پوست می‌تواند باعث شکل‌گیری گونه‌های اکسیژن فعال شود که هم به DNA آسیب می‌رسانند و هم کلاژن و الاستین طبیعی را تخریب می‌کنند. مطالعه دیگری که Oxidative Medicine and Cellular Longevity در فوریه ۲۰۱۵ منتشر کرده است، نشان می‌دهد که نوعی ارتباط میان تماس با نور آبی و تولید رادیکال‌های آزاد در پوست وجود دارد که با تسریع فرایندهای پیری پوست مرتبط است.
چگونه می‌توان آسیب‌دیدگی پوست در برابر نور آبی را تشخیص داد؟
به‌گفته دکتر بلوم، تغییرات پوست مانند تغییرات رنگدانه‌ای، تورم، شکل‌گیری زودهنگام چین‌وچروک‌ها و قرمزی پوست همگی می‌توانند از نشانه‌های آسیب‌دیدگی پوست به‌علت تماس با نور آبی باشند اما دکتر کاتلین سوزی، جراح پوست و مدیر بخش درماتولوژی در دانشکده پزشکی ییل می‌گوید که هنوز شواهد علمی معتبری یافت نشده‌اند که نشان بدهند نور آبی به پوست آسیب می‌رساند. به‌گفته این متخصص، «شک ما بر این است که شاید نور آبی آثار زیانباری برای پوست داشته باشد، خصوصا از نظر مشکلات رنگدانه‌ای پوست و پیری پوست ناشی از تماس با آفتاب (Photoaging) اما چنین چیزی تاکنون با قطعیت به اثبات نرسیده است.» از سوی دیگر، امروزه بعضی از متخصصان پوست‌ومو از نور آبی برای درمان بعضی از مشکلات پوستی مانند آکنه استفاده می‌کنند اما تاکنون هیچ گزارشی به ثبت نرسیده است که نشان بدهد این درمان‌ها به رنگدانه‌های پوستی آسیب رسانده‌اند.
چگونه از پوست در برابر آسیب‌های احتمالی نور آبی محافظت کنیم؟
بهترین راهکار به‌منظور پیشگیری از آسیب‌های احتمالی نور آبی برای پوست، کاهش زمان تماس با دستگاه‌های دیجیتالی است. خریدن محصولاتی مانند محافظ صفحات نمایشگر که امروزه برای موبایل‌ها، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها و… به فروش می‌رسند هم راهکار تکمیلی خوبی خواهد بود چون این محصولات انتشار نور آبی را مسدود می‌کنند یا میزان ساطع شدن آن را کاهش می‌دهند. به‌گفته دکتر بلوم، کنار این موارد باید نور صفحه موبایل خودتان را تا حداکثر امکان کم کنید. استفاده از هدفون برای پاسخ دادن به تماس‌های موبایلی هم راهکار خوبی است چون تماس مستقیم موبایل با گونه‌ها و پوست صورت را به حداقل می‌رساند.
اگر هنوز از محصولات ضدآفتاب با حداقل۳۰ SPF استفاده نمی‌کنید، باید این کار را از همین فردا شروع کنید. استفاده از این محصولات باید هر روز و در همه فصل‌های سال جدی گرفته شود. دکتر بلوم می‌گوید: «من استفاده روزانه و مستمر از محصولات ضدآفتاب را به همه توصیه می‌کنم. پیشنهاد اصلی من، استفاده از ضدآفتاب‌های فیزیکی حاوی اکسید زینک یا دی‌اکسید تیتانیوم است. این محصولات عملکرد خوبی در مقابله با نور آبی دارند، درحالی که ضدآفتاب‌های شیمیایی نمی‌توانند چنین کاری را انجام بدهند». دلیل تاکید بر استفاده از ضدآفتاب فیزیکی حاوی دی‌اکسید تیتانیوم هم این است که این محصولات در مقایسه با محصولات دیگر، دارای اثربخشی بیشتری برای مقابله با نور آبی هستند. امروزه بعضی از محصولات مراقبت از پوست ادعا می‌کنند که توانایی ویژه‌ای برای مقابله با نور آبی دارند اما با توجه به اینکه هنوز تحقیقات جامع و کاملی درباره اثربخشی این محصولات انجام نشده است، نمی‌توان با قطعیت درباره سودمندی استفاده از آنها نظر داد. با این‌حال، استفاده از چنین محصولات نمی‌تواند برای پوست زیانبار باشد و شما می‌توانید از آنها استفاده کنید.
آیا می‌توان آسیب‌های ناشی از نور آبی را خنثی کرد؟
با توجه به اینکه نور آبی روندی را به‌وجود می‌آورد که گونه‌های اکسیژن فعال بتوانند کلاژن را تخریب کنند، دکتر بلوم استفاده از محصولات حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند ویتامین C (اسید اسکوربیک) را پیشنهاد می‌دهد. این نوع از ویتامین C معمولا در سرم‌های مخصوص پوست یافت می‌شود که برای مبارزه با استرس اکسیداتیو طراحی شده‌اند چون نور آبی باعث شکل‌گیری همین مشکل می‌شود. اکسید آهن، ترکیب دیگری است که می‌تواند آسیب‌های ناشی از نور آبی را خنثی کند. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که ویتامین C می‌تواند به پیشگیری و درمان هایپرپیگمنتاسیون و پیری پوست ناشی از تماس با نور خورشید کمک کند، درحالی که اکسید آهن نیز می‌تواند نقش مثبتی در کاهش حساسیت به نور آبی داشته باشد.
واقعا چقدر باید نگران نور آبی باشیم؟
درحال حاضر، تحقیقات قطعی و کافی به مرحله نتیجه‌گیری نرسیده‌اند تا بتوان مشخص کرد که نور آبی مرتبط با موبایل‌های هوشمند، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها و… تا چه اندازه برای پوست مضر هستند. با این‌حال دکتر سوزی خاطرنشان می‌کند که نور آبی نهفته در پرتوهای خورشید و همه انواع پرتوهای خورشیدی همچنان برای پوست انسان‌ها زیانبار خواهند بود. به‌گفته این متخصص میزان انرژی ساطع‌شده از این دستگاه‌های دیجیتال در مقایسه با تابش‌های وسیع خورشیدی ناچیز و حداقلی است بنابراین تاثیر آنها بر سلامت پوست هم به احتمال زیاد باید محدود باشد.
منبع: everydayhealth
