مؤسسات و نهادهای مالی بینالمللی به طور معمول در پایان هر سال میلادی ضمن جمعبندی رویدادهای سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و… چشماندازها و برآوردهای خود از سال بعد را نیز ارائه میدهند که البته لزوماً همه این پیشبینیها به وقوع نمیپیوندند. دراین میان بانک Saxo دانمارک نیز در روزهای پایانی سالجاری میلادی، پیشبینیهایی برای سال ۲۰۲۲ انجام داده که البته برخی از آنها نیز شوکهکننده هستند. این بانک فعالیتهای مالی خود را از سال ۱۹۹۲ میلادی بهعنوان شرکت کارگزاری آغاز کرده و اکنون بهعنوان نهاد مالی تخصصی فعال در زمینه ارائه خدمات سرمایهگذاری آنلاین به فعالیت میپردازد.
ناکامی فیسبوک
بانک Saxo در پیشبینی خود آورده است که احتمالاً فیسبوک در سال ۲۰۲۲ دیگر جایی برای جوانان نخواهد بود. جوانان در اعتراض به دادهکاوی فیس بوک(متا) از اطلاعات شخصی آنها برای کسب منافع مالی، در حال خروج از این پلتفرم اجتماعی هستند هرچند متا بهعنوان کمپانی مادر فیسبوک تلاش دارد تا با ایده متاورس، آنها را از این اقدام منصرف کند. حالا دیگر فیسبوک که روزگاری پاتوق جذاب و هیجانانگیز نوجوانان بود به پلتفرمی برای جوانان و افراد مسنتر تبدیل شده است. ماجرا این است که جوانترها به شکل فزایندهای از الگوریتمهای فیسبوک که تجربه شبکه اجتماعی، آنها را گرفتار یک حلقه تکراری از محتوا و در مواردی نیز محتوای سرشار از نفرت پراکنی همراه با اطلاعات گمراهکننده میکند، دلسرد میشوند. پژوهشهای فیسبوک نیز نشان میدهد که نوجوانان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از اینستاگرام (که جوانترین دارایی رسانه اجتماعی فیسبوک است) در تیک تاک زمان صرف میکنند و البته برای برقراری ارتباط با دوستان خود نیز ترجیح میدهند که از اسنپ چت استفاده کنند. نامگذاری جدید شرکت فیسبوک با عنوان «متا» و هویت سازمانی آن برای تفکیک و محافظت از اینستاگرام (که در حال حاضر ارزشمندترین دارایی این شرکت است) همراه با خلق محصول جدیدی که برای گروه سنی جوان طراحی شده است دقیقاً همان نقشه راهی است که شرکتهای دخانیات سالهاست از آن بهره میبرند. طبق این پیشبینی، در سال ۲۰۲۲ سرمایهگذاران متوجه میشوند که متاورس بهسرعت درحال از دست دادن نسل جدید است و بهدنبال آن، سوددهی و پتانسیلهای آینده شرکت نیز از دست میرود. همچنین پیشبینی شده است که متا از روی درماندگی تلاش خواهد کرد تا اسنپچت یا تیکتاک را به مالکیت خود درآورد و همزمان، با هزینه میلیاردها دلاری در حال ساخت فضای متاورس باشد؛ متاورسی که بهصورت مستقیمتر از همیشه بهنظارت بر کاربران خواهد پرداخت و همچنان با این ایده که اولین بودن در حوزه فناوریها همواره به معنای بهترین بودن است، بهدنبال جذب جوانان در فضای شبکههای اجتماعی تحت متاورس خواهد بود. هرچند با ناکامی در جذب نسل جدید، این برنامهریزیها با مشکلات زیادی در همان آغاز راه مواجه میشوند.
ماندگاری سوختهای فسیلی
سیاستگذاران در کشورهای مختلف هدفگذاریهایی برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی از طریق افزایش انرژیهای تجدیدپذیر و سبز دارند اما ازسوی دیگر برای مقابله با تورم و ریسکهای ناشی از ناآرامیهای اجتماعی احتمالی، مجوز سرمایهگذاریهای بیشتر را در زمینه سوختهای فسیلی میدهند. این درحالی است که آنها باید درباره مسیری که ما را به آینده عاری از کربن هدایت میکند، دوباره فکر کنند.
سیاستگذاران با درک تهدیدات تورمی ناشی از افزایش بهای کالاهای مختلف و احتمال از ریل خارج شدن قطار اقتصاد بهدلیل طراحیهای غیرواقعبینانه، برای حرکت به سوی انرژیهای پاک، هدفگذاریها در خصوص مبارزه با آثار تغییرات اقلیمی را تغییر دادهاند. آنها خط قرمز سرمایهگذاری در تولید نفت را تا ۵ سال و استحصال گاز طبیعی را ۱۰ سال به تعویق انداختند تا با تشویق تولیدکنندگان بتوانند از تأمین میزان کافی سوخت با قیمت مناسب برای پرکردن فاصله میان وضعیت فعلی مصرف انرژی در جهان تا آیندهای با کربن کمتر، اطمینان حاصل کنند. پیشبینی شده است که چنین تصمیماتی موجب افزایش قیمتها و نوسانات بازار نه تنها در حوزه انرژی بلکه در گروه فلزات صنعتی نیز میشود؛ گروهی که برای تقویت و تسریع در روند تحول به سوی استفاده انرژیهای پاک موردنیاز است. افزایش بهای انرژی در گروه محصولات کشاورزی نیز نگرانیهایی بهدنبال دارد، چراکه باعث افزایش نرخ کودها بهعنوان یکی از هزینههای اصلی در این گروه صنعتی شده و انتظار میرود روی قیمت تمام شده محصولات غذایی اثرگذار باشد.
آغاز جنگ سرد با فناوریهای فراصوت
آزمایش موشکهای فراصوت هم حس ناامنی گستردهای ایجاد کرده است، چرا که فناوری به کار گرفته شده در آنها، سلاحهای نظامی متعارف و حتی هستهای را نیز منسوخ کرده است. براساس اولویتهای تأمین مالی در سال ۲۰۲۲، فناوریهای فراصوت و فضایی در فاز جدیدی از رقابت ایالات متحده و چین در جبهههای نظامی و اقتصادی قرار گرفتهاند و از دیگر قدرتهای جهانی که بهزودی به این رقابت میپیوندند میتوان به روسیه، هند و کشورهای عضو اتحادیه اروپا اشاره کرد که فناوری پیشرفته نظامی را در اختیار دارند.
توانمندیهای حوزه فراصوت میتوانند تهدیدی برای موازنه نظامی جهانی باشد، چراکه این فناوری، قابلیتهای دفاعی و تهاجمی نامتقارن جدیدی را به ارمغان میآورد و دو ستون اصلی راهبردهای نظامی دهههای اخیر را به چالش میکشد. اولین مورد، ظرفیت دفاعی ویرانگر فناوری فراصوت در مقابل تواناییهای تهاجمی متعارف نظیر بمب افکنهای دوربرد در آسمان و همچنین ناوگانهای دریایی معروف به «آب عمیق» (deep water) است که میتوانند جنگ را بدون نیاز به سوختگیری مجدد به هر گوشهای از جهان بکشانند. دومین ستون عصر جنگ سرد هم اصل تخریب متقابل تضمین شده (MAD) در صورت وقوع جنگ هستهای است که در آن آغاز یک جنگ اتمی تا زمانی که رقیب زمان برای به کارگیری سلاحی با قدرت تخریب برابر از زمین یا زیردریاییها را دارا باشد، بیمعنی میکند. اما با توجه بهسرعت و چابکی فناوری فراصوت، توان دفاعی بالادستی نه تنها میتواند یک حمله را بهصورت کامل دفع کند بلکه ظرفیت حمله جدید را نیز ایجاد میکند.
افزایش امید به زندگی تا ۲۵سال
در سال ۲۰۲۲ شکوفاییهای اساسی در زیستپزشکی، چشمانداز زندگی مفید در بزرگسالی را بیشتر میکند و میانگین امید به زندگی را تا ۲۵ سال افزایش میدهد؛ امری که مباحث اخلاقی، زیستمحیطی و مالی زیادی را به چالش میکشد.
سال ۲۰۲۲ با رویکردهای مختلف شاهد شکوفاییهای چشمگیری خواهد بود، چرا که ترکیبی از شیوههای درمانی میتواند فرایندهای سلولی را با هدف افزایش طول عمر آنها و در نتیجه، بقای بیشتر ارگانیسمهای متصل به آن سلولها فراهم آورد. بدون تردید، این فرایندها ارزان قیمت نخواهند بود اما کارآمدی آنها پیش از این، روی موشهای دارای DNA انسانی اثبات شده است، چراکه میانگین عمر آنها را تا ۳۰ درصد و بیشتر افزایش داده است. چشمانداز افزایش کیفیت زندگی انسانها و امید به زندگی میتواند پیروزی بزرگی برای بشریت باشد که البته چالشهای اخلاقی و مالی زیادی نیز به همراه دارد. تصور کنید همه بتوانیم تا میانگین سنی ۱۱۵ سال در صحت و سلامت زندگی کنیم. این امر بر صندوقهای بازنشستگی بخش خصوصی و دولتی یا حتی تمایل افراد به بازنشستگی چه تأثیری خواهد داشت؟ کره زمین بهعنوان زیستگاه انسانها باید میزبان میلیاردها انسان دیگر باشد اما نمیدانیم آیا غذای کافی برای همه وجود خواهد داشت؟ بهطور خلاصه، ارزشها، سیستمهای سیاسی و سیارهای که در آن زندگی میکنیم با این دستاورد چگونه تعامل میکند؟
مطلب پیشنهادی
حتما باید خواند/ کمدی انسانی؛ پروژه جاه طلبانه آقای بالزاک
“کمدی انسانی” (La Comédie Humaine) مجموعهای عظیم از رمانها و داستانهای کوتاه است که توسط …