بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سهم جامعه سیاه‌پوستان از هالیوود چقدر است؟ داستان‌هایشان چقدر گفته شده و چقدر دیده شده است؟
سایت بدون – این روزها نگاه جهان به آتشی است که آن سوی اقیانوس در ایالات متحده آمریکا شعله‌ور شده است. تظاهرات و شورش علیه تبعیض علیه سیاهان فراگیر شده است. قیامی که با جان دادن دلخراش مردی سیاه‌پوست زیر پای پلیس آغاز شد و ادامه دارد. اما داستان تبعیض علیه سیاه‌پوستان در آمریکا عمری تقریبا به درازای تاریخ این کشور دارد که امروز به لطف شبکه‌های اجتماعی و اینترنت جهانی عیان‌تر از پیش شده است.
«جان سیاه‌پوستان ارزش دارد»، عنوان یک جنبش اجتماعی است که سال ۲۰۱۳ پیدا شد و حالا به اوج رسیده است. جرقه آغاز این جنبش کشته شدن نوجوان ۱۷ ساله سیاه‌پوست و البته تبرئه شدن پلیس در دادگاه بود.
در عصر انفجار اطلاعات خیلی زود مشخص شد که سیاه‌پوست بودن در ایالات متحده آمریکا سبب رفتار خشن‌تر پلیس می‌شود که شاهدش رویدادهایی از آن دست بود. این موضوع البته به پلیس محدود نمی‌ماند سیاه‌پوستان در جامعه آمریکا هنوز به جایگاهی که می‌خواهند نرسیده‌اند و در بسیاری از بخش‌ها از جمله سینما، جریان اصلی به دست سفیدپوستان اداره می‌شود، هر چند که در یک دهه گذشته با جنبش‌هایی از این دست توجه به سیاه‌پوستان بیشتر شده است.
رویدادهای اخیر آمریکا بهانه‌ای شد تا نگاهی به برخی از مهم‌ترین فیلم‌های سیاه‌پوستان آمریکایی بیاندازیم.
«پلنگ سیاه»، ابرقهرمانان سیاه‌پوست
این سفر خیالی به دنیای واکاندا با حضور سوپراستارهای سیاه‌پوست نشان داد که می‌توان از کلیشه‌های همیشگی فاصله گرفت و همچنان مخاطبان را به سینما کشاند. در این فیلم اکثر عوامل جلوی دوربین و عوامل کلیدی پشت دوربین از جمله کارگردان سیاه‌پوست بودند.
داستان «پلنگ سیاه» با نمایش تمدنی خیالی و پیشرفته در دل آفریقا همزمان به زندگی مرارت بار سیاه‌پوستان اشاره می‌کند. ضدقهرمان داستان نیز از همین ماجرا به تنگ آمده است و بی‌تفاوتی را برنمی‌تابد.
«پلنگ سیاه» بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار گیشه داشت و ابرقهرمانش را در دنیای سینمایی مارول ماندگار کرد. کارگردانی این فیلم پرهزینه را به رایان کوگلر سپرده بودند.
رایان کوگلر پیش از آن‌که با «پلنگ سیاه» توانایی‌هایش را به رخ بکشد، در «کرید» به قهرمان سال‌های دور سینمای آمریکا فرصتی دوباره برای روی پرده دیده شدن داده بود. «کرید» ادامه داستان راکی بالبوای مشهور را روایت می‌کند که حالا مربی پسر حریف قدیمی‌اش شده است.
کوگلر با هوشیاری تمام همان قدر که به شخصیت اصلی داستان با بازی مایکل بی‌جوردن می‌پردازد، جامعه سیاه‌پوستان فیلادلفیا را نیز به تصویر می‌کشد. کرید سال ۲۰۱۵ روی پرده سینما رفت و از فیلم‌های موفق سال بود.
«برو بیرون»، نژادپرستی در وحشت
فیلمی که با بودجه اندک ۵ میلیون دلار در ژانر وحشت ساخته شده بود، هنگامی که روی پرده رفت نگاه‌ها را به خود خیره کرد. پایان اکران فیلم با فروش ۲۵۵ میلیون دلاری و استقبال منتقدان نشان از تولد کارگردان بااستعداد در دنیای سینما داشت.
جردن پیل روایت نژادپرستی را به شکل سنتی آن تعریف نکرده است. او برای تعریف کردن داستانش به جای جنوب نژادپرست به شمال به ظاهر آزادی‌خواه می‌رود و در داستان پر از تعلیق و دلهره مخاطب را روی صندلی سینما میخکوب می‌کند.
«مهتاب»، فیلم اسکاری
«مهتاب» را بیشتر با سوتی بزرگ مراسم اسکار به یاد می‌آوریم. جایی که برنده جایزه بهترین فیلم «لالا لند» اعلام شد، در حالی که برنده واقعی «مهتاب» بود. همین اشتباه باعث بیشتر تکرار شدن نام این فیلم به کارگردانی بری جنکینز و بازی ماهرشالا علی شد.
فارغ از موضوع در همین فیلم هم می‌توان تبعیض علیه جامعه سیاه‌پوستان در جامعه آمریکا را مشاهده کرد. سیاه‌پوستانی که فقیرتر هستند و با امکانات کمتر، نرخ جرم و جنایت در بین‌شان بیشتر است.
«سلما»، نگاهی تازه به مارتین لوترکینگ
کارگردان، زن، سیاه‌پوست، واژه‌هایی که در دنیای حرفه‌ای سینما کمتر کنار هم قرار می‌گیرند. ایوا دوورنی از معدود زنان کارگردان سیاه‌پوست شناخته شده سینمای جهان است. او در فیلم «سلما» سراغ یکی از مهم‌ترین چهره‌های جامعه سیاه‌پوستان آمریکا، مارتین لوترکینگ رفته است.
دوورنی در «سلما» با جسارت به زندگی خصوصی لوترکینگ هم وارد می‌شود. در این فیلم با بازی دیوید اویلو به تماشای گوشه‌ای از مبارزه دشوار لوترکینگ و جامعه سیاه‌پوستان برای کسب حقوق شهروندی می‌نشنیم.
«۱۲ سال بردگی»، روایت رنجی عظیم
یکی از بهترین فیلم‌ها برای آشنا شدن با ظلم عظیمی که به برده‌های سیاه‌پوست در آمریکا شد، «۱۲ سال بردگی» است. این فیلم به کارگردانی استیو مک‌کوئین داستان سیاه‌پوست آزادی را روایت می‌کند که با توطئه چند نفر به عنوان برده فروخته و به جنوب آمریکا برده می‌شود.
چیوتل اجیوفور و لوپیا نیونگو بازیگران اصلی این اثر سینمایی هستند که در صحنه‌های گوناگون زندگی پر از درد بردگان را به تصویر می‌کشد. نیونگو برای بازی درخشان در این فیلم جایزه اسکار هم گرفت. «۱۲ سال بردگی» برنده جایزه بهترین فیلم هم شد.
