امگا-۳ و ویتامین D: کلید کاهش سرعت پیری در سالمندان

سایت بدون – یه مطالعه جدید که ۳ فوریه ۲۰۲۵ تو مجله Nature Aging منتشر شده، نشون می‌ده مصرف روزانه مکمل‌های امگا-۳ و ویتامین D می‌تونه سرعت پیری زیستی رو تو سالمندان کم کنه. این تحقیق که روی ۷۷۷ نفر از سوئیس با سن ۷۰ تا ۹۱ سال انجام شده، می‌گه امگا-۳ تغییرات مرتبط با سن تو مواد ژنتیکی (DNA) رو آروم‌تر می‌کنه و یه اثر مثبت، هرچند کم، روی فرایند پیری بدن داره.

تو این پژوهش، شرکت‌کننده‌ها به ۸ گروه تقسیم شدن و به یه گروه گفتن هر روز ۱ گرم امگا-۳ گیاهی (بر پایه جلبک) مصرف کنن. محققا از ابزارهای زیست‌مولکولی به اسم “ساعت‌های اپی‌ژنتیک” استفاده کردن تا ببینن امگا-۳ چطور روی پیری اثر می‌ذاره. این ساعت‌ها با بررسی تغییرات الگوی متیلاسیون DNA، که با پیری اندام‌ها و سلامت کلی مرتبطه، نشون دادن کسایی که امگا-۳ مصرف کردن، از نظر زیستی ۳ ماه کمتر از بقیه پیر شدن. به گفته هایکه بیشوف-فراری، دانشمند بالینی دانشگاه زوریخ، این ۳-۴ ماه کاهش پیری شاید کم به نظر بیاد، ولی تو مقیاس سلامت عمومی می‌تونه جلوی بعضی بیماری‌های مرتبط با سن رو بگیره.

این مطالعه بخشی از آزمایش بزرگ‌تر DO-HEALTH بوده که تو ۵ کشور اروپایی با ۲۱۵۷ سالمند سالم و فعال انجام شده. هدفش بررسی تأثیر ویتامین D (۲۰۰۰ واحد بین‌المللی)، امگا-۳ (۱ گرم) و یه برنامه ورزشی ۳۰ دقیقه‌ای، ۳ بار در هفته، روی پیری سالم بود. نمونه خون شرکت‌کننده‌ها اول و آخر مطالعه جمع‌آوری شد و ۴ ساعت زیستی نشون داد که ترکیب این سه (امگا-۳، ویتامین D و ورزش) خطر ضعف پیش‌پیری رو ۳۹٪ و سرطان‌های تهاجمی رو ۶۱٪ کم کرده. محققا می‌گن این مداخله‌ها با هم کار می‌کنن و اثر همدیگه رو تقویت می‌کنن.

جزئیات علمی و محدودیت‌ها:
ساعت‌های اپی‌ژنتیک با نگاه به تغییرات مولکولی تو ژنوم، مثل متیلاسیون DNA، سلامت و طول عمر رو می‌سنجن و امروزه یکی از بهترین ابزارها برای اندازه‌گیری فرسودگی بدنن. امگا-۳ با تغییر این الگوها و فعالیت ژن‌ها، پیری رو کند می‌کنه. اما مطالعه محدودیت‌هایی هم داره: همه شرکت‌کننده‌ها سوئیسی بودن، اکثراً سالم و فعال بودن و کمبود ویتامین D نداشتن. برای همین، نتایجش رو نمی‌شه به همه سالمندای دنیا تعمیم داد. گوستاوو دوکه، متخصص پیری‌شناسی از دانشگاه مک‌گیل کانادا، می‌گه: «نمی‌تونیم از این مطالعه نتیجه قطعی بگیریم.» کوین مک‌کانوی، استاد آمار دانشگاه اوپن، هم هشدار داده که معلوم نیست این اثر بعد از ۳ سال ادامه داشته باشه یا نه.

نظر کارشناسان و اطلاعات تکمیلی:
طبق The Guardian و Science Focus، استیو هوروات، یکی از نویسندگان مطالعه، می‌گه این نتایج اون رو به مصرف دوز پایین امگا-۳، ویتامین D و ورزش منظم تشویق کرده، ولی اینا درمان پیری نیستن. یه مطالعه دیگه تو The Guardian اشاره کرده که مکمل‌های روغن ماهی فقط برای کسایی که بیماری قلبی دارن، خطر مشکلات جدی قلب رو کم می‌کنه. لئونارد شالکویک، استاد ژنتیک دانشگاه اسکس، هم گفته این تغییرات DNA نشون‌دهنده جوون‌تر شدن واقعی نیست و فقط یه تفاوت کوچیکه. اما دکتر مری نی لوکلین از کینگز کالج لندن به The Sun گفته این مداخله‌های ساده و کم‌هزینه، با توجه به شواهد قبلی و فعلی، برای سالمندا مفیده.

جمع‌بندی و نگاه به آینده:
محققا می‌گن حتی تغییرات کوچیک تو پیری زیستی، اگه ادامه‌دار باشه، می‌تونه سلامت جامعه رو بهتر کنه. با این حال، برای نتیجه‌گیری دقیق‌تر، باید مطالعات بیشتری با افراد جوون‌تر، از کشورهای دیگه و با شرایط مختلف انجام بشه. این تحقیق یه شروع امیدوارکننده‌ست و نشون می‌ده سبک زندگی سالم چطور می‌تونه پیری رو به تعویق بندازه. شما درباره این یافته‌ها چی فکر می‌کنید؟


توض

مطلب پیشنهادی

ریشه و داستان ضرب المثل «چون غرض آمد، هنر پوشیده شد»

سایت بدون- ضرب‌المثل «چون غرض آمد، هنر پوشیده شد» یکی از پرمعناترین ابیات زبان فارسی …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *