بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
نیره خادمی| نخستین اپرای زنانه با عنوان «کارمِن» بالاخره بعد از ٩ ماه تلاش دو گروه موسیقی و نمایشی قرار است ١۴ دی‌ماه روی صحنه تالار وحدت برود، منتها در ساعت ٢ بعدازظهر و بدون اسپانسر. مسئولان این اپرا اما هنوز از مدیران گلایه‌ای ندارند و خیلی با احتیاط قدم بر‌می‌دارند که مبادا اجرایشان مثل اجراهایی که در چند هفته گذشته لغو شد، با مشکل مواجه شود و زحمات یک گروه ٧٠نفری از بین برود.
تهیه‌کننده اپرای کارمِن هم » می‌گوید: «به هرحال ما در چارچوب‌هایی که وزارت ارشاد برای اجرای زنان دارد، کار می‌کنیم و فکر می‌کنیم استقبال خوبی هم از کارمان بشود.» دو گروه موسیقی و نمایش از ابتدای امسال به هم رسیده‌اند درحالی که حتی شرایط تمرین خوبی هم نداشتند. تمرین های گروه نمایش در پلاتوی هایده کیشی‌پور، سرپرست گروه نمایش برگزار شده و شهلا میلانی به‌عنوان سرپرست گروه آواز ملل بچه‌ها را در خانه خود تمرین داده است. البته به گفته منیژه بابایی، روسای بنیاد رودکی یکی از سالن‌های تالار را برای دو تمرین رایگان به آنها داده‌اند: «اگرچه ممکن است خیلی‌ها گلایه داشته باشند اما واقعا اداره امور نمایشی و امور موسیقی با ما همکاری کردند و تا همین حالا مشکل زیادی جز جای تمرین نداشتیم.»
تبلیغات‌مان سخت است
با وجود این همه می‌دانند، اجرای ویژه زنان در ایران چندان اجازه تبلیغات، پوستر و تیزرسازی ندارد و همه اینها باید با ادبیات و در چارچوب‌های خاصی تهیه شود. تهیه‌کننده اپرای کارمِن هم در این‌باره توضیح می‌دهد: «به هرحال تبلیغات برای ما سخت است، مثلا نمی‌توانیم در تیزرها صدای تک‌خوانی داشته باشیم که در فضای مجازی پخش شود یا حرکات فرمیک که جزیی از کار است، نباید در تیزر کار نمایش داده شود. به هرحال ما تابع همه این قوانین هستیم و امیدواریم بتوانیم این اجرا را تمدید کنیم.»
ملاحظات بنیاد رودکی
به هرحال نخستین اپرای زنان قرار است در ساعت ناهاری تالار وحدت برگزار شود و گروه امیدوار است که همین اجرای وقت ناهاری را هم از آنها نگیرند: «این سیاست بنیاد رودکی از چند‌سال قبل است که اجرای زنان در ساعت ٢ بعدازظهر برگزار می‌شود. بارها هم در جلساتی که از ما دعوت شد، این مشکلات را گفتیم اما حتما آنها هم برای خود ملاحظاتی دارند.»
زنان در نقش‌های مردانه
البته جز تهیه‌کننده اثر، شهلا میلانی خواننده سوپرانو موسیقی کلاسیک غربی و فولکلوریک ایرانی و سرپرست گروه موسیقی آواز ملل هم درباره این اجرا توضیحاتی داده است. او می‌گوید: «ما سال‌ها روی متن «کارمِن» کار کرده‌ایم و البته نه به شکل اپرایی که الان روی صحنه می‌بریم بلکه در قالب آریاهایی که مشتمل بر آنهاست و ما به شکل رسیتال اجرایشان کرده‌ایم. زمانی که در موارد دیگر با خانم کیشی‌پور همکاری کردیم، به این فکر افتادیم که می‌توان این اپرا را هم در قالب یک اپرت نمایشی روی صحنه برد.»
البته بیشتر اجراهایی که به صورت اپرا انجام می‌شود، پلی‌بک است اما این‌بار ظاهرا به پیشنهاد تهیه‌کننده گروه، این اپرا قرار است به صورت اپرت برگزار شود. در این اپرا زنان به جای شخصیت‌های مردانه می‌خوانند، چون در اجرای ویژه زنان امکان استفاده از بازیگران مرد وجود ندارد. شهلا میلانی می‌گوید: «از زنانی با صدای آلتو برای بازی در نقش مرد استفاده کردیم و فکر کردیم همان‌طور که در تئاتر سنت زن‌پوشی هست، این‌جا هم می‌توان با کمی تغییر آن را به مردپوشی تغییر داد.»
دعوت از زنانی که در کار بیزینس هستند
سخت‌ترین بخش ماجرا اما این است که همیشه گروه‌های زنانه از نبود اسپانسر رنج می‌برند؛ مثل همین گروه که بیش از ٨ماه تمرین را در غیاب اسپانسر از سر گذرانده‌اند، بنابراین سرپرست گروه آواز ملل از زنانی که دستی در بیزینس دارند، دعوت کرده است که به تماشای این اپرا بروند تا شاید بعد از دیدن اجرای آنها اسپانسرشان شوند. این اپرای اسپانیایی که توسط آهنگسازی فرانسوی نوشته شده، اگرچه در پیش از انقلاب بارها روی صحنه رفت اما از سال ۱۳۵۷ تاکنون روی صحنه را ندید و حالا قرار است گروه موسیقی آواز ملل با همراهی گروه نمایشی شیفتگان دل آن را در تالار وحدت اجرا کنند. او همچنین در مورد هزینه‌هایی که تاکنون برای اجرای «کارمِن» متحمل شده‌اند، می گوید: «ما باید برای تمام کسانی که قرار است روی صحنه بیایند، لباس بدوزیم که بخشی از آن زنانه و بخشی از آن مردانه است که هر دو را زنان به تن می‌کنند. دو گروه کُر داریم؛ یکی گروه کُر کودکان و دیگری گروه کُر بزرگسالان که به مدت زیادی تمرین نیاز داشتند. به آکسسواری نیاز داریم که باید تهیه شود و در واقع درحال ممکن‌کردن، غیرممکن هستیم. این کار هم موسیقی زیبایی دارد و هم کاراکترهایی زیبا و به نظرم می‌رسد که مخاطبان از آن لذت خواهند برد.»
