بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – مدت‌هاست که تصور می‌کردیم روند تکامل انسان، مسیری نسبتاً خطی و ساده داشته؛ اما پژوهشی تازه از دانشگاه کمبریج، تصویری بسیار پیچیده‌تر از تاریخ تکاملی ما ترسیم کرده است.
به گفته محققان، تجزیه و تحلیل داده‌های ژنتیکی انسان‌های امروزی، حاکی از یک واقعه مهم در گذشته است: حدود ۱.۵ میلیون سال پیش، جمعیت نیاکان ما به دو گروه کاملاً مجزا تقسیم شدند. این جدایی میلیون‌ها سال ادامه داشت و تنها ۳۰۰ هزار سال پیش، این دو شاخه دوباره با یکدیگر ترکیب شدند و به شکل‌گیری انسان مدرن انجامید.
دو شاخه شدن، ادغام دوباره و اثرات ژنتیکی عجیب
طبق یافته‌های این پژوهش که در نشریه معتبر Nature Genetics منتشر شده است، یکی از این دو جمعیت پس از جدایی با کاهش شدید جمعیت روبه‌رو شده و تا مدت طولانی در اندازه‌ای بسیار کوچک باقی مانده است. این جمعیت در نهایت توانست حدود ۸۰ درصد از ساختار ژنتیکی انسان‌های امروزی را شکل دهد.
از سوی دیگر، گروه دوم که در اقلیت قرار داشت، اگرچه سهم کمتری از DNA امروزی را بر جای گذاشته، اما به نظر می‌رسد برخی از ژن‌های مهم مرتبط با مغز و پردازش عصبی را به ما منتقل کرده که تأثیر چشمگیری در تکامل توانایی‌های شناختی انسان داشته است.
تکامل، یک درخت ساده نیست
مطالعات این تیم از مدل‌های آماری جدیدی استفاده کرده‌اند که به‌خوبی نشان می‌دهند تصویر کلاسیک «درخت تکاملی» با شاخه‌هایی منظم و بدون تداخل، نمی‌تواند واقعیت پیچیده طبیعت را توضیح دهد.
به گفته «تریور کازینز»، نویسنده اصلی این پژوهش، «روند تکامل نه‌تنها در گونه انسان، بلکه در بسیاری از گونه‌های دیگر، ترکیبی از جدایی، نزدیکی مجدد و تبادل ژنتیکی است.»
این یافته‌ها همچنین با مطالعات قبلی درباره ادغام ژنتیکی با انسان‌های نئاندرتال و دنیسووا سازگار است؛ به‌طوری‌که حدود ۲ درصد از DNA بیشتر انسان‌های غیرآفریقایی، از نئاندرتال‌ها به ارث رسیده است.
شکل‌گیری انسان مدرن؛ داستانی پیچیده‌تر از همیشه
پژوهش جدید نشان می‌دهد مسیر شکل‌گیری انسان‌های امروزی بسیار پرپیچ‌وخم‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کردیم. حتی مرز بین گونه‌ها نیز در این فرایند، گاه به‌شدت مبهم بوده است.
این تحقیق بار دیگر تأکید می‌کند که درک مسیر تکامل نیازمند نگاهی انعطاف‌پذیر و چندلایه است؛ جایی که تعامل، همزیستی و در نهایت ادغام دوباره جمعیت‌های جداافتاده، نقش کلیدی در شکل‌گیری انسان امروزی ایفا کرده‌اند.
