بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
برزیل از سد کلمبیا گذشت تا طبق همه ادوار گذشته، راهی جام‌جهانی شود؛ رویدادی که تاکنون ۵ بار قهرمانی آن را بدست آورده و از این حیث همچنان رکورددار است. این احتمالا آسان‌ترین صعود سله‌سائو به جام جهانی بود که در فاصله ۶ هفته مانده به پایان مسابقات انتخابی بدست آمد. حالا برزیل پس از قطر، آلمان و دانمارک چهارمین تیمی است که جواز حضور در مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ را کسب می‌کند؛ تیمی که در دورانی نه چندان دور حرف اول و آخر در سطح رقابت‌های ملی می‌زد. کشوری که فوتبال را به سبک خودش می‌شناسد و آن را به زیباترین شکل ممکن پیاده می‌کند و کهکشانی از ستاره‌های بی پایان است که فوتبال را جادویی می‌کند.
در دو دهه گذشته برزیل تقریبا به تیمی تبدیل شده که قابلیت شکست خوردن را دارد و تقریبا شکست‌های زیادی را هم متحمل شده است. این شکست‌ها حتی در رقابت‌های بزرگی مانند جام جهانی بیشتر هم می‌شود و دیگر ابهتی از آن غول شکست‌ناپذیر باقی نمانده است. مردان طلایی‌پوش سله‌سائو بیش از ۱۸ سال است که نتوانسته‌اند حتی به نزدیکی فینال جام جهانی نزدیک شوند و شماره انداختن این سالها همچنان ادامه دارد. مدت‌هاست که دیگر نام بزرگی از میان ستاره‌های برزیلی را نشنیده‌ایم و یا درباره آنها حرفی نمی‌زنیم. شاید نیمار تنها ستاره‌ایست که کم و بیش در یاد داریم اما نه به عنوان یک برنده و نه به عنوان یک ناجی. او فقط یک ستاره سرشناس‌تر از باقی هم‌تیمی‌هایش است نه بیشتر!
آنچه که ما از ستاره‌های فوتبال برزیل در یاد داریم، نام بازیکنانی مانند رونالدو، روماریو، پله، گارینشا، سوکراتس، ریوالدو، دونگا، کافو، زیکو و… است که تفاوت‌ها را رقم می‌زدند و به معنای واقعی دست نیافتنی بودند. در حال حاضر اگرچه بسیاری از ستاره‌های لیگ برتر از اهالی آمریکای جنوبی و برزیل هستند اما می‌بینیم که فوتبال ملی کشورهای این قاره و سرآمد آنها برزیل، در مسابقات بین‌المللی چنگی به دل نمی‌زند و مایوس‌کننده است. با این حال طی ۴ سال گذشته رفته رفته تغییراتی در فوتبال سرزمین قهوه در حال شکل‌گیری است که نشان دهنده بازیابی و بازسازی فوتبال این کشور است. نشانه‌هایی از بیرون آمدن بازیکنان بزرگی برای آینده به چشم می‌خورد که فوتبال برزیل را برای احیای عظمت و بزرگی گذشته نه چندان دورش، امیدوار می‌کند.
تکیه به بازیکنان قدیمی
وقتی صحبت از بازیکنان نمادین می شود، برزیل اساسا همه داستان‌ها را نوشته است. یقینا بسیاری از بزرگان فوتبال دنیا که تاریخ این رشته ورزشی را نوشته‌اند، پیراهن طلایی برزیل را به تن داشته و در طول دوران خدمت خود به تیم ملی برزیل، افتخارات ارزشمندی را کسب کرده‌اند. شاید نزدیکترین بازیکن فعلی به ستاره‌هایی که در ذهن داریم، تیاگو سیلوا باشد. برای بسیاری از هواداران، سیلوا به مثابه بازیکنی است که آنها به عنوان یک ستاره برزیلی همیشه دوست دارند داشته باشند. یک مدافع میانی تمام عیار که هم رهبر است هم یک بازیکن الهام بخش. سیلوا پس از ورود به صحنه فوتبال جهان به عنوان یک جوان با استعداد، به یک ستون اصلی در رده‌های مختلف سنی برزیل تبدیل شد و هرگز این اطمینان‌بخشی و تاثیرگذاری را از دست نداد. حالا در ۳۶ سالگی اگرچه او نسبت به خداحافظی از فوتبال ملی بی‌میل نیست اما میزان وابستگی تیم به عملکرد دفاعی و رهبری خود را می‌داند و شاید همین او را مجاب کرده تا حداقل جام‌جهانی قطر با تیم همراه باشد. او در کنار هم تیمی سابقش در پاری‌سن‌ژرمن یعنی مارکینیوش، مرکز دفاعی برزیل را تضمین کرده و شاید تنها قسمتی از ترکیب برزیل باشد که هنوز بازیکنان جوان نتوانستند راهی به آن پیدا کنند. این در حالی است که بازیکن جوانی به نام ادر میلیاتو که در رئال‌مادرید بازی می‌کند، چشم به جایگاه سیلوا دوخته است. با این حال باید برزیل خود را برای بازنشستگی این بازیکنان آماده کند هر چند که گاهی تیم‌ها به محافظان دروازه قدیمی خود تا دوران میانسالی هم بیشتر از جوانان اعتماد می‌کنند.
ناکامی‌های پیاپی برزیل در چند دوره اخیر جام جهانی و کوپا آمه‌ریکا، به تدریج باعث کاهش سطح توقعات مردم برزیل شده است. مردم برزیل، قبلا قهرمانی در جام جهانی را بدون ارائه فوتبال ناب برزیلی (معروف به ژوگو بونیتو) نمی‌پسندیدند. کارلوس آلبرتو پریرا در جام جهانی ۱۹۹۴، تیم ملی برزیل را به مقام قهرمانی رسانید اما شدیدترین انتقادات علیه او و تیمش صورت گرفت زیرا مردم برزیل اعتقاد داشتند که آن تیم از فلسفه فوتبال برزیلی، هیچ چیزی را برای ارائه به ویترین جهانی فوتبال نداشت. اکنون که در سال ۲۰۲۱ قرار داریم، عاشقان سله‌سائو در حسرت ۱۴ ساله برای فتح یک تورنمنت مهم هستند زیرا آخرین قهرمانی برزیل در تورنمنت های بزرگ، به کوپا آمه‌ریکا ۲۰۰۷ مربوط می‌شود.
سیلوا از زمان انتقال تابستانی خود به چلسی مورد تحسین بسیاری واقع شد اگرچه در آخرین بازی خود برای پاری‌سن‌ژرمن از سوی هواداران مورد بی محبتی قرار گرفت و نسبت به تصمیمش اعتراض شد. در زمان برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ سیلوا ۳۸ ساله خواهد بود و احتمالا برزیل بیشتر از سایر رقبایش برای رسیدن به قهرمانی پس از بیست سال، انگیزه و اشتیاق خواهد داشت. هنوز مشخص نیست که سیلوا در انتخاب نهایی تیته جایی داشته باشد اما اگر در میان بازیکنان تیم ملی برزیل باشد، قطعا علیرغم سن و سال بالایش، برای رسیدن به جامی که برای آخرین بار در آن شانسش را امتحان می‌کند، احتمالا از همه بازیکنان جوان تیم باانگیزه‌تر خواهد بود.
معمای نیمار
در یک دهه گذشته هیچ کس نتوانسته بدون آنکه به نیمار فکر کند یا به وی اشاره کند، درباره برزیل حرفی بزند. این مهاجم مریخی خود برزیل است و برزیل همان نیمار. ستاره پاری‌سن‌ژرمن مورد ستایش سرزمینش است و خالکوبی‌های روی بدنش هم به همین موضوع اشاره دارند. در جام‌جهانی ۲۰۱۴ که به میزبانی برزیل برگزار شد، بیشترین فشار بر دوش نیمار بود با این حال او به طرز شگفت انگیزی گام‌های استوار خود را در این مسابقات برداشت و تا پیش از آنکه مصدوم شود، هنوز روی قهرمانی برای خودش و کشورش و مردمش پابرجا بود. برزیل آنجا به دست آلمان نابود شد؛ اتفاقاتی که هنوز اثراتش وجود دارد اما دیگر هیچ وقت چنین چیزی تکرار نشد.
آنچه در سال‌های پس از آن شب کابوس‌وار بر محبوب‌ترین کشور فوتبالی دنیا گذشت، رهایی از طلسم ناکامی بود مانند ناخدایی که به دنبال جلیقه نجات خود می‌گردد. همه چیز حول محور نیمار دوباره جان گرفت. تیمی متشکل از بازیکنانی که بسته به اینکه چگونه بازی او را تکمیل کنند، انتخاب شده‌اند نه صرفاً به شایستگی خودشان. به مرور نتایج خوب حاصل شد و کار پیش رفت تا زمانی که باردیگر مصدومیت به سراغ نیمار آمد. از آن به بعد فراز و نشیب برزیل بیشتر شد و نیمار مجبور بود در مقاطع حساس میان تیم ملی و باشگاهش یکی را انتخاب کند. در طی چند فصل گذشته ندیدن نیمار در بسیاری از بازی‌های پاری‌سن‌ژرمن غیرمعمول نبوده هر چند او برای بازی‌های ملی معمولا خودش را به موقع می‌رساند.
در سال ۲۰۱۹ برزیل میزبان مسابقات کوپا آمه‌ریکا بود و نیمار به دلیل مصدومیت از ناحیه لیگامنت زانو، شانس حضور در مسابقات را نداشت. بازی دوستانه مقابل قطر این مصدومیت را برای او ایجاد کرد و شانس گرفتن جام در یک رقابت مهم را از او گرفت. او با خونسردی از دور تیمی را تماشا می‌کرد که بدون ستاره خود باید فوتبال تحت فشار را اجرا می‌کرد و می‌خواست ببیند تیته بدون او چطور می‌تواند از پس این کار برآید. اما احتمالا نتیجه بدست آمده خوشایند نیمار بود نبود چراکه قهرمانی برزیل در آن رویداد فراتر از یک قهرمانی بود و به آنها ثابت کرد که می‌توانند بدون اتکا به یک ستاره، به روزهای پرافتخار خود بازگردند. حتی بردهای اخیرشان در انتخابی جام‌جهانی هم همین حرف را می‌زند. این تیم با همه بازیکنانش می‌تواند ببرد. هم گل بزند و هم مسئولیت‌ها را به درستی تقسیم کند.
خون تازه
به عنوان یک کشور، برزیل هیچ وقت از نظر استعداد فوتبالی تهی نشده است. هر نسلی با خودش الماس‌هایش را آورده و حالا نسل جدید ستاره‌ها از راه رسیده و جای خود را در تیم ملی باز کرده‌اند. شاید آنها مستعدتر از هر دورانی باشند و بتوانند به معمای بودن یا نبودن نیمار در تیم ملی پایان دهند. کوپا آمه‌ریکا نشان داد که برزیل می‌تواند به بازیکنانی مثل ریچارلیسون از اورتون بیشتر استفاده کند. در حال حاضر، برزیل مجموعه‌ای از استعدادهای وسوسه‌انگیز دارد که منتظرند خود را در صحنه بزرگ نشان دهند. رودریگو ۱۹ ساله دیگر ستاره جوان فوتبال برزیل است که می‌تواند رکوردهای نیمار را پشت سربگذارد و به چارغ روشنی برای آینده فوتبال برزیل تبدیل شود. رئال مادرید که روزی برای این استعداد ناشناخته فوتبال برزیل در هفده سالگی ۵۰ میلیون یورو پرداخته بود، حالا رفته رفته او را جانشین ادن هازارد کرده و نقش مهمی به وی داده است. بازیکنی که او هم همچون نیمار از سانتوس رشد کرده و خودش را به سطح اول فوتبال اروپا رسانده است. او در ماه نوامبر برای اولین بار به تیم ملی بزرگسالان دعوت شده جایی که سله‌سائو موفق شد در یک بازی دوستانه یک بر صفر آرژانتین را شکست دهد. در کنار رودریگو، نباید از استعدادهای جوان دیگری مانند لوکاس پاکتا، رنان لودی وسلی مورائس، گابریل منینو، برونو گیمارش و پدرو و بزرگتر از همه آنها وینسینیوس جونیور غافل شد.
