درباره سردار اسماعیل قاآنی، فرمانده جدید نیروی قدس سپاه پاسداران/حاج قاسم سلیمانی مستور

سایت بدون-ساعاتی از شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی نگذشته بود که رهبر انقلاب طی فرمانی جانشین وی را به‌عنوان فرمانده جدید نیروهای قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کردند. فرمانده جدید کسی نبود جز سرتیپ پاسدار اسماعیل قاآنی، جانشین چندین و چندساله حاج‌قاسم سلیمانی در این نیرو و از دوستان نزدیک و قدیمی فرمانده اسطوره‌ای سپاه قدس.بلافاصله پس از این انتصاب، رسانه‌های داخلی و خارجی تحلیل‌های خود را منتشر و هرکدام نظراتی را در این‌باره بیان کردند، هرچند وجه غالب در ابتدای امر ذوقی بود که کاربران شبکه‌های اجتماعی از خود بروز دادند و با گرفتن بخش اول و آخر نام «قاسم سلیمانی»، «قاآنی» را خلاصه سلیمانی توصیف کردند. رسانه‌های بیگانه البته روند ذاتی خود را در پیش گرفتند و در همان وهله اول فضاسازی را در پیش گرفتند و طرح کردند بعد از حاج‌قاسم سلیمانی قوت نیروهای قدس سپاه و بالطبع محور مقاومت چون گذشته نخواهد بود. این جوسازی هرچند از سوی رسانه‌های بیگانه طبیعی به‌نظر می‌رسد اما از آنجایی که خلاف واقع است جای تحلیل و رمزگشایی دارد. در این زمینه پرونده امروز «فرهیختگان» درباره فرماندهی جدید نیروهای قدس سپاه بعد از شهادت سپهبد قاسم سلیمانی، سوابق سردار سرتیپ قاآنی و آینده این نیرو را بخوانید.

قاآنی، شناسنامه نیروی قدس

اسماعیل قاآنی متولد ۱۳۳۶ و اصالتا اهل شهر مقدس مشهد است. در اوج ایام جوانی انقلاب اسلامی را تجربه کرده و از فعالان ضدطاغوت بوده است. او پس از انقلاب و همزمان با تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عضویت این نیرو درمی‌آید. دوره آموزشی خود را در تهران و در کنار افرادی چون شهید خادم‌الشریعه موسس تیپ ۲۱ امام‌رضا(ع) و شهید چراغچی فرمانده تیپ امام‌رضا(ع) می‌گذراند و سپس به مشهد بازمی‌گردد.در جریان غائله کردستان در سال ۵۹ او عازم مناطق بحران‌زده شده و سپس همزمان با آغاز جنگ تحمیلی، اسماعیل قاآنی عازم جبهه‌های جنگ می‌شود. او تا پایان جنگ هشت‌ساله در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل حضور داشت. وی در این مدت ابتدا فرماندهی سپاه ۵ نصر و ۲۱ امام‌رضا(ع) را به‌عهده داشت و سپس تا سال ۶۶ در جایگاه فرمانده تیپ امام‌رضا(ع) خدمت کرد. پس از این دوران او ارتقا یافت و فرماندهی لشکر ۵ نصر را بر‌عهده گرفت. درباره این دوران باید گفت اسماعیل قاآنی حضور در نیروی قدس را از همین ایام آغاز کرده بود، چراکه او به علت حضور در یگان‌های سپاه در خراسان توانسته بود با فرماندهی تعداد زیادی از نیروهای افغانستانی حاضر در جبهه‌های جنگ را برعهده گرفته و به‌عبارتی، فعالیت برون‌مرزی خود را آغاز کند. علاوه‌بر این، وی در این سال‌ها و به‌عبارت دقیق‌تر، از سال ۶۱ با حاج‌قاسم سلیمانی که در لشکر ثارالله کرمان خدمت می‌کرد آشنا شده و همین ایام هم پایه‌گذاری دوستی ۳۰ ساله این دو و سپس همکاری مشترک در نیروی قدس سپاه شد.همچنین بیراه نیست که بگوییم تیپ پرافتخار فاطمیون که اعضای آن مدافعان اهل کشور افغانستان هستند و در دوران جنگ علیه تروریسم تکفیری در غرب آسیا توانستند نقش‌آفرینی بزرگی در دفاع از حرم اهل‌بیت داشته باشند و زمینه پیروزی جبهه مقاومت را فراهم کنند، در همان دوران جنگ تحمیلی و با پیگیری‌های اسماعیل قاآنی پایه گذاشته شد. او در دوران دفاع مقدس چندبار از ناحیه چشم و پا مجروح شد و از جانبازان جنگ تحمیلی است.  قاآنی با پایان جنگ به خراسان برمی‌گردد و اندکی بعد راهی تهران شده و معاونت اطلاعات ستاد مشترک سپاه پاسداران را برعهده می‌گیرد. سردار قاآنی برای مدتی نیز معاون اطلاعات و معاون حفاظت اطلاعات ستاد مشترک سپاه بود و بعد از آن راهی نیروی قدس شد و دوران خدمت خود را با توجه به سابقه قبلی یعنی ارتباط با نیروهای افغانستانی در این نیرو ادامه می‌دهد. وی در این ایام مسئول پرونده‌های مهمی در سپاه قدس شده و توانمندی‌های خاص خود را به نحو احسن بروز می‌دهد، به‌گونه‌ای که با حضور سردار قاسم سلیمانی از سال ۷۶ در جایگاه فرماندهی، او نیز امکان بیشتری برای فعالیت و اثرگذاری می‌یابد. سردار اسماعیل قاآنی با توجه به توانمندی قابل ملاحظه و همچنین هماهنگی بسیار بالا با فرماندهی وقت، در سال ۱۳۸۶ از سوی حاج‌قاسم سلیمانی به‌عنوان جانشین این نیرو برگزیده شد و تا ۱۳ دی‌ماه یعنی روز شهادت حاج‌قاسم در این سمت ایفای نقش می‌کرد.۱۳ دی‌ماه و ساعاتی پس از شهادت سردار سلیمانی و در حالی که مشخص نبود چه سرنوشتی در انتظار سپاه قدس است، محسن رضایی در گفت‌وگویی اعلام کرد حاج‌قاسم پیش از خود پیش‌بینی همه‌چیز را کرده و همه شرایط را برای ادامه راه فراهم کرده است. چند ساعت بعد هم بود که خبر انتصاب سردار قآانی در جایگاه فرماندهی اعلام و مشخص شد واقعا سردار سلیمانی پیش‌بینی همه‌چیز را کرده است. اخبار منتشرشده در این یکی، دو روز هم دقیقا گویای این است که با تاکید سپهبد سلیمانی، اسماعیل قاآنی به‌عنوان جانشین و جایگزین وی معرفی شده و حتی از پیش از شهادت، این مساله معلوم و مشخص بوده است.

حکم انتصاب سردار سرتیپ قاآنی
به فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
بسم الله الرحمن الرحیم
درپی عروج شهید عالی‌مقام سردار پرافتخار حاج‌قاسم سلیمانی رضوان‌الله‌علیه، فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به سردار سرافراز سرتیپ اسماعیل قاآنی که در شمار برجسته‌ترین فرماندهان سپاه در دفاع مقدس بوده و در طول سالیان متمادی در نیروی قدس در کنار سردار شهید در منطقه خدمت کرده است، می‌سپارم. برنامه‌ آن نیرو عینا همان برنامه‌ دوران فرماندهی شهید سلیمانی است. از همه‌ همکاران آن نیرو حضور و همکاری آنان را با سردار قاآنی خواهانم و توفیق و تایید و هدایت‌ الهی را برای ایشان مسألت می‌کنم.
سید علی خامنه‌ای
۱۳ دی ماه ۱۳۹۸

سردار کوثری در گفت‌وگو با «فرهیختگان»: دشمنان به‌زودی ضرب شست سردار قاآنی را خواهند دید

سردار محمداسماعیل کوثری، جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله(ع) سپاه پاسداران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» اسماعیل قاآنی را از فرماندهان بسیار باتجربه و باسابقه سپاه توصیف کرد و گفت: «سردار قاآنی باسابقه روشن و شفاف از فرماندهان کاربلد سپاه پاسداران است که از زمان دفاع مقدس در رده‌های فرماندهی خدمت کرده و تجارب ذی‌قیمتی دارد. فرمانده تیپ ۲۱ امام‌رضا(ع) و بعد از آن‌هم فرماندهی لشکر ۵ نصر ازجمله سوابق درخشان مدیریتی ایشان است و درنهایت باید این را هم بگویم که وی زودتر از برادر شهیدمان حاج‌قاسم سلیمانی وارد حوزه‌های کاری اطلاعاتی و برون‌مرزی شد.»
سردار کوثری با اشاره به اینکه وی از نیروهای بسیار مورد اعتماد و قابل اتکای حاج‌قاسم سلیمانی بود، اظهار کرد: «همین شرایط و توانمندی‌های بالای ایشان بود که باعث شد به‌عنوان جانشین فرماندهی انتخاب شود. وی فردی باتدبیر و انسانی آگاه به مسائل و خبره در کار است.»
جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله(ع) نحوه اطلاع‌رسانی رسانه‌های بیگانه درباره نیروهای قدس سپاه و فرماندهی جدید این نیرو را توام با غرض‌ورزی عنوان کرد و گفت: «بهتر است رسانه‌های بیگانه و مسئولان و کارشناسان برخی کشورهای غربی آنقدر عجله نکنند، چراکه با اندکی صبر و گذشت مقطعی کوتاه قادر خواهند بود عملکرد جدید نیروهای قدس سپاه را ببینند و آن را قضاوت کنند. گذشت زمان بسیار کوتاهی ضرب شست سردار قاآنی به دشمنان را مشخص خواهد کرد و شرایط به‌گونه‌ای جلو خواهد رفت که ان‌شاءالله روح حاج‌قاسم از مدیریت و فرماندهی ایشان شاد می‌شود و آن زمان است که دشمنان انگشت به دهان می‌مانند.»
وی همچنین افزود: «همان اندازه که سردار قاآنی در زمان دفاع مقدس فرمانده تیپ امام‌رضا(ع) بود و به بهترین نحو در ماموریت‌ها کار خود را انجام داد و البته بالاترین تجارب را نیز در این مساله کسب کرد، امروز هم می‌توان روی مدیریت و موفقیت ایشان حساب ویژه‌ای باز کرد. ایشان مانند برادر عزیز شهید حاج‌قاسم فعالیت جدی خود را در سطوح فرماندهی از زمان دفاع مقدس شروع کرد و شاهد بودیم با چه صلابتی کار را ادامه داد و چقدر در مسئولیت‌های مختلف درخشید و اتفاقا رصد رسانه‌های بیگانه و اظهارات برخی مسئولان کشورهای معاند هم گویای این است که اینها از سردار قاآنی هم وحشت کرده‌اند و صدالبته متعجب از اینکه چقدر سریع فرمانده معظم کل قوا، جایگزین سردار سلیمانی را مشخص کردند و ایشان کار خود را با صلابت شروع کرده است.»

سفیر اسبق ایران در افغانستان:تشکیل هسته‌های مقاومت  در شرق ابتکار سردار قاآنی بود

فداحسین مالکی، سفیر اسبق ایران در افغانستان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره شخصیت و سابقه عملکرد سردار قاآنی در حوزه شرق و مشخصا افغانستان گفت: «مقام معظم رهبری با آن نبوغ خاصی که در مسائل بین‌المللی دارند، انتصابی را انجام دادند که بعد از شهادت سردار سلیمانی بی‌نظیر بود، چراکه سردار سرتیپ قاآنی بیش از دو دهه است در فضای بین‌المللی و در ماموریتی که در سپاه قدس به او محول شده بود به‌عنوان مغز متفکر این نهاد مسئولیت داشت و کار می‌کرد.»
مالکی با اشاره به تخصص سردار قاآنی در حوزه کشورهای شرقی ایران نظیر پاکستان، افغانستان، هند، کشمیر و… گفت: «شک نکنید که قطعا وارد فضای جدیدی با فرماندهی جدید سپاه قدس می‌شویم و نوع ماموریت‌ها سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت، چراکه سردار قاآنی یک فرمانده فوق‌العاده عملیاتی است که در پیچیده‌ترین عملیات‌ها توانسته ماموریت‌های محوله را به بهترین شکل اجرایی کند.»
وی درخصوص نقش خاص سردار قاآنی در شکل‌گیری هسته‌های مقاومت در کشورهای شرقی ایران گفت: «این موضوع ماموریت ذاتی نیروی قدس سپاه بود و در این‌باره روی سردار قاآنی حساب ویژه‌ای باز شده بود.»
مالکی با بیان آنکه سردار سلیمانی و سردار قاآنی مکمل هم بودند به خاطره‌ای از زمان مسئولیت خود در افغانستان اشاره کرد و توضیح داد: «در مرحله دوم انتخابات سال ۸۹ یا ۹۰ آقای کرزای و آقای عبدالله به مرحله دوم رسیدند. ما اطلاع یافتیم که آمریکایی‌ها می‌خواستند در این کشور کودتا کنند تا نه عبدالله بر سر کار بیاید و نه کرزای و کسی همانند خلیل‌زاد را به‌عنوان حاکم وارد معرکه کنند.»
وی ادامه داد: «۱۰ روز بیشتر فرصت نداشتیم و طبق برنامه‌ریزی‌ای که کردیم حتما باید این کودتا خنثی می‌شد. من در تماسی که با سردار سلیمانی داشتم از ایشان خواهش کردم سردار قاآنی تشریف بیاورند. ایشان تشریف آوردند و طی برنامه‌ریزی و جلساتی که با بزرگان افغانستان داشتیم با کنار رفتن عبدالله، کرزای رئیس‌جمهور و توطئه آمریکایی‌ها نیز خنثی شد.»
سفیر اسبق ایران در افغانستان تصریح کرد: «اینجا بود که ژنرال پتروائوس، رئیس سازمان سیا و وزیر دفاع آمریکا اذعان کردند این اقدام را جمهوری اسلامی ایران انجام داده و اعلام کردند معادلات آنها به‌هم ریخته است.»

محمدصالح جوکار، معاون حقوقی و پارلمانی سابق سپاه:حاج قاسم بر جانشینی سردار قاآنی اصرار داشت

محمدصالح جوکار، معاون حقوقی و پارلمانی سابق سپاه با اشاره به سوابق فرمانده جدید نیروی قدس سپاه، سردار قاآنی را یکی از ذخایر دفاع مقدس قلمداد کرد و به «فرهیختگان» گفت: «تجربیاتی که ایشان از دوران دفاع مقدس و فرماندهی موفق در عملیات‌های مختلف دارند، به نگاه راهبردی‌شان در حوزه دفاعی و امنیتی شکل داده است.همراهی تنگاتنگ با سردار سلیمانی و قرار گرفتن در جریان داشته‌های استراتژیک وی، از سردار قاآنی یک فرمانده مقتدر و کاردان ساخته است.»
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نهم گفت: «آنچه از ابتکار و خلاقیت سردار قاآنی خبر داریم حکایت از این دارد که ایشان فرمانده‌ای است که می‌تواند مسیر سردار سپهبد شهید سلیمانی را به‌خوبی دنبال کند و انسجامی را که امروز در سطح جبهه مقاومت ایجاد شده با سرعت بیشتری جلو ببرد.» جوکار با اشاره به برخی شائبه‌ها نظیر تضعیف نیروی قدس در خلأ حاج قاسم و جایگزینی سردار قاآنی با او، ادامه داد: «قبل از شهادت سردار سلیمانی نیز زمزمه‌هایی در جامعه شنیده می‌شد مبنی‌بر اینکه چرا سردار سلیمانی و یارانش در کشورهای دیگر حضور دارند و حمایت از مظلومان را در این کشور‌ها دنبال می‌کنند؟» وی ادامه داد: «حاج قاسم تاکید داشتند که سردار قاآنی به‌عنوان فرمانده بعدی کار را جلو ببرند. قدر مسلم آن است که هیچ‌کس شناختی بیشتر از حاج‌قاسم نسبت به سردار قاآنی نداشت. این پشتوانه محکمی است برای اثبات این ادعا که نیروی قدس سپاه بیشتر از گذشته در مسیر ماموریت‌های خود تحول‌آفرین خواهد بود.»  به گفته جوکار حاج قاسم در صحبت‌ها و دست‌نوشته‌های خود بارها از خداوند طلب شهادت کرده بود و به واسطه دور‌اندیشی خاص خود، برای موضوع جانشینی و برای آنکه این مسیر محکم‌تر و قوی‌تر و با استحکام بیشتری دنبال شود، تدبیر مشخصی نیز در این باره داشت.  جوکار ادامه داد: «سردار سلیمانی در هشت سال دفاع مقدس در لشکر ۴۱ثارالله حضور داشت و بخشی از کارنامه وی را در دفاع مقدس می‌بینیم. یعنی پایه‌های ابتکارات و خلاقیت ایشان و عملیات‌های پیروزمندانه‌ای که طراحی و اجرا می‌کردند در هشت سال دفاع مقدس مشاهده شد. در ادامه کار ایشان در حوزه جنوب شرقی کشور متمرکز و بعد فرماندهی سپاه قدس به او محول شد. سردار قاآنی هم درست در همین مسیر حرکت و همین فرآیند را طی کردند، یعنی ابتدا در دفاع مقدس توانمندی‌های خود را به اثبات رساندند. سپس در حوزه جنوب شرق فعالیت کردند و امروز هم در منطقه غرب آسیا بین کشورهای اسلامی فعالیت می‌کنند.»