بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – از مدت‌ها قبل بسیاری از منتقدان و تماشاگران سینما در انتظار اکران عمومی آن بودند. اگر بیماری کرونا همه چیز را زمینگیر نمی‌کرد، نسخه زنده «مولان» قرار بود یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های جدول گیشه نمایش در فصل تابستان باشد. اما کووید- ۱۹ اکران عمومی این اکشن خانوادگی تاریخی را هم مثل بقیه محصولات پرسروصدا و بلاک باستر تابستانی، در هاله‌ای از ابهام فرو برد. شرکت والت دیزنی که این نسخه را با هزینه‌ای ۲۰۰ میلیون دلاری تهیه کرده، حداقل سه بار زمان نمایش عمومی آن را تغییر داد، اما کرونا پوست کلفت‌تر از صنعت سینما بود و با ماندگاری خود باعث شد بسیاری از فیلم‌های سینمایی (و از جمله مولان) یا اکران عمومی‌شان را به پاییز و زمستان منتقل کنند یا به نمایش استریم و اینترنتی تن بدهند.
راه میانه
مدیران والت دیزنی در این بین راه میانه را انتخاب کردند! آنها مولان را در آمریکا استریم پخش کردند و در نقاطی چون روسیه و چین، فیلم را به‌صورت سنتی در سینماها اکران کردند. تهیه‌کنندگان فیلم اصرار عجیبی داشتند که مولان در چین راهی پرده سینماها شود. تحلیل و باور آنها (که بعدا معلوم شد غلط بوده است) این بود که فیلمی چون مولان حتما تماشاگران چینی را به داخل سالن‌های نمایش می‌کشاند و فروش بالایی را نصیب آن خواهد کرد. مولان تمام زمینه‌های لازم برای موفقیت بالای مالی در چین را کرد: از یک‌سو، داستان فیلم براساس افسانه‌ای کهن از ادبیات چین بود و از طرف دیگر، بازیگران اصلی آن را چهره‌های سرشناس و معروف چینی
تشکیل می‌دادند. در عین حال، بخش مهمی از صحنه‌ها و سکانس‌های فیلم در نقاط جذاب تاریخی و توریستی این کشور آسیایی فیلمبرداری شده بود. ییفی لیو، بازیگر جوان چینی نقش شخصیت مولان را به‌عهده گرفت. هنرمندانی چون دنی یو، جیسون اسکات لی، گونگ لی، جت لی و یوسون آن هم نقش‌های مهم دیگر فیلم را بازی کردند.
مزیت بی مزیت
اما هیچ‌یک از این مزیت‌ها نتوانست به کمک مولان بیاید و آن را به فیلمی کم‌فروش و شکست‌خورده در جدول گیشه نمایش تبدیل کرد. شاید یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت مولان را باید در اقتباس بد و نامناسب آن از نسخه اصلی انیمیشنی سال ۱۹۹۸ جست‌وجو کرد. طبیعی است تماشاگرانی که خاطره بسیار خوبی از آن نسخه کلاسیک و تحسین شده دارند، چشم انتظار ساخت فیلمی در همان حد و اندازه هستند و به چیزی کمتر از آن رضایت نمی‌دهند. اما نسخه جدید زنده به کارگردانی نیکی کارو، به نسخه قدیمی وفادار نمانده و تعدادی از سکانس‌ها را تغییر داده است. به باور منتقدان مخالف فیلم، این تغییرات نه‌تنها فیلم جدید را بهتر نکرد، بلکه باعث بدتر شدنش شد. نکته جالب این که منتقدان سینمایی در رابطه با فیلم، به دو دسته تقسیم شده‌اند؛ یک دسته به‌شدت مخالف آن است و دسته دیگر به‌شدت تحسین‌کننده آن!
مولان افسانه‌ای کهن در تاریخ کشور چین است و داستان دختر جوانی بی‌دست و پا را می‌گوید که ناتوان از انجام کارهای معمولی روزانه، مشکلات زیادی برای خانواده‌اش درست می‌کند. بعد از حمله ارتش کشور متجاوز به چین، مولان مخفیانه خودش را به شکل پسرها درآورده و به جای پدر پیر و بیمارش راهی جبهه‌های جنگ می‌شود. رشادت‌های مولان در جبهه، از یک‌سو نامش را پرآوازه کرده و از سوی دیگر هویت واقعی‌اش را افشا می‌کند. با این حال، او بالاترین نشان لیاقت دولتی را دریافت می‌کند و برای خانواده‌اش افتخار می‌آفریند.
نوشتن فیلمنامه ای مشکل
مدیران والت دیزنی که از چند سال قبل علاقه عجیبی به بازسازی زنده انیمیشن‌های معروف کلاسیک خود پیدا کرده‌اند، سال ۱۹۹۸ تصمیم به دوباره‌سازی زنده مولان گرفتند. آن زمان هنوز خبری از موفقیت بالای مالی و انتقادی نسخه‌های زنده انیمیشن‌هایی چون دیو و دلبر، آلیس در سرزمین عجایب، شیرشاه و علاءالدین نبود تا مدیران والت دیزنی را مطمئن کند که نسخه زنده مولان هم وضعیتی شبیه این آثار موفق پیدا خواهد کرد. در ابتدا ژانگ زی یی، ستاره سرشناس بین‌المللی برای بازی در نقش مولان انتخاب شد و وظیفه کارگردانی فیلم به چاک راسل سپرده شد. اما این پروژه خیلی زود به بایگانی سپرده شد. دوباره در سال ۲۰۱۵ بحث ساخت نسخه زنده مطرح شد. یک‌‌سال بعد فیلمنامه فیلم آماده شد. در این فیلمنامه شخصیت موشو به دلیل بازخورد منفی که در بین تماشاگران چینی داشت، حذف شد. همان زمان نویسندگان فیلمنامه اعلام کردند کار نوشتن آن بسیار سخت بوده است. به گفته آنها، تفاوت بسیار زیادی بین نگاه تماشاگران چینی با تماشاگران بقیه کشورهای دنیا وجود دارد و همین موضوع، کار نوشتن فیلمنامه‌ای که بتواند همزمان تمام این تماشاگران را راضی نگه دارد مشکل و حتی غیرممکن است.
اعتراض معترضان
صحنه‌های فیلم در نیوزیلند و چین فیلمبرداری شد. زمان اکران عمومی فیلم، معترضان به سیاست‌های حکومتی دولتمردان چینی نسبت به تشکر شرکت والت دیزنی از مسؤولان دو شهر چینی اعتراض کردند. به‌گفته معترضان، مسؤولان این شهرها حقوق بشر را در رابطه با اقلیت مسلمان چین رعایت نکرده‌اند. در عین حال، دفاع بازیگر اصلی فیلم از مقابله خشن مسؤولان دولتی با تظاهرکنندگان هنگ‌کنگی، باعث تحریم مولان از سوی بخشی از تماشاگران چینی شد. تماشاگران آمریکایی هم از بابت این که برای تماشای زنده اینترنتی فیلم مبلغی نزدیک ۳۰ دلار پرداخت کردند، ناراضی و معترض بودند. جنجال‌هایی که پیرامون فیلم پدید آمد تاثیر منفی‌اش را بر وضعیت فروش آن گذاشت. تماشاگران چینی که قرار بود فروشی چند صد‌میلیون دلاری برای آن رقم بزنند، طی دو هفته اکران عمومی آن فقط ۳۶ میلیون دلار خرج فیلم‌کردند!
نگرد، نیست!
رسم است که هالیوود هر چند وقت یک‌بار سراغ یک سنت‌سازی تازه برود و کار جدیدی را به داشته‌های قدیمی‌اش اضافه کند. یکی از کارهایی که مدتی است در صنعت سینمای آمریکا رونق گرفته، همین بازسازی زنده محصولات کارتونی کلاسیک است. البته این سنت جدید هم فعلا از سوی مدیران شرکت والت دیزنی اجرا می‌شود و هنور دیگر شرکت‌های فیلمسازی سراغ آن نرفته‌اند؛ علتش هم معلوم است. والت دیزنی بیشترین فعالیت را در زمینه ساخت محصولات کارتونی داشته و سابقه فعالیت موفق آن، به چندین دهه قبل برمی‌گردد. نه‌تنها در آمریکای شمالی که در اروپا هم این سنت هنوز پا نگرفته و عمومی نشده‌است. در چنین اوضاع و احوالی، چگونه می‌توان انتظار داشت که هنرمندان ایرانی سراغ احیا و بازسازی فیلم‌های کارتونی‌شان بروند؟ تازه این در حالی است که صنعت پویانمایی ایران، هنوز نتوانسته فعالیت خود را گسترش زیاد داده و به تولید انبوه فیلم‌های کارتونی برود.
