بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
نگاه به زندگی ریاضی‌دان نابغه روسی که ابتدا با حل یک مسئله غیرقابل حل ریاضی و سپس با فرار از دریافت جایزه‌اش معروف شد
به احتمال زیاد در چند روز اخیر، تصویر «گریگوری پرلمان»، ریاضی‌دان نابغه روسی را در شبکه‌های اجتماعی دیده اید که ظاهرش هیچ شباهتی به یک شخصیت علمی ندارد. پرلمان که یک ریاضی دان برجسته است، به دلیل اثبات «حدس پوانکاره» درباره ماهیت فضا، مسئله ای که یک قرن ذهن بسیاری از ریاضی دانان را به خود مشغول کرده بود، برنده مدال فیلدز در سال ۲۰۰۶ شد. مدال فیلدز که معادل جایزه نوبل برای ریاضیات است، هر چهار سال یک بار اهدا می شود اما پرلمان در آن زمان از پذیرفتن بالاترین مدال افتخار در ریاضیات خودداری کرد که باعث تعجب همگان شد. اما این تمام ماجرای زندگی «پرلمان» نیست؛ مردی که می‌توان این رفتارهای او را از منظر روان شناسی مورد بررسی قرار داد.
کشف استعداد در رشته ریاضی از ۱۰ سالگی
پرلمان در لنینگراد- سن پترزبورگ امروزی- متولد شد. پدرش مهندس و مادرش معلم ریاضی بود. پدر پرلمان دوست داشت پسرش را با بازی های فکری به چالش بکشد و به او یاد داد که برای بازی کردن شطرنج باید منطقی فکر کند. استعداد ریاضی او در ۱۰ سالگی آشکار شد و مادرش او را در کلاس‌های فوق برنامه ریاضی بعد از ساعات مدرسه به مدیریت سرگی روکشین ثبت نام کرد. در ۱۴ سالگی پرلمان برترین فرد در انجمن ریاضیات در سن پترزبورگ شناخته شد و سرگی روکشین، رئیس مرکز ریاضیات دانش آموزان با استعداد سن‌پترزبورگ، شروع به پرورش توانایی های بالای او کرد. دو سال بعد او در المپیاد بین‌المللی ریاضیات در بوداپست مدال طلا گرفت. پرلمان در ۱۶ سالگی به عنوان برنده المپیاد، وارد دانشگاه ایالتی لنینگراد شد.
یک ریاضی دان گوشه گیر
پس از دانش آموختگی، پرلمان شروع به کار در موسسه ریاضیات استکلوف، آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی کرد. در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۹۰، پرلمان سمت های تحقیقاتی خود را در چندین دانشگاه در آمریکا به دست آورد. در این سال‌ها به پرلمان شغل های متعددی پیشنهاد شد، اما همه آن‌ها را رد کرد و تصمیم گرفت در سال ۱۹۹۵ به سن پترزبورگ و به پست قدیمی خود در انستیتوی ریاضیات استکلوف برگردد. گریگوری پرلمان به تنهایی کار می کرد و یک زندگی گوشه‌گیرانه در سن پترزبورگ داشت. پس از آن بود که او به کشفیات مهم خود پرداخت و به کسی نگفت که روی چه چیزی کار می‌کند.
نمی خواهم مانند یک حیوان در باغ‌وحش در معرض نمایش قرار بگیرم!
در ماه می ۲۰۰۶، کمیته ای متشکل از ۹ ریاضی دان رای داد که به پرلمان مدال فیلدز را برای پژوهش روی موضوع «حدس پوانکاره» اعطا کند. اما پرلمان از پذیرش جایزه خودداری کرد. سِر جان بال، رئیس اتحادیه بین المللی ریاضیات، تلاش کرد تا این دانشمند جایزه را بپذیرد اما موفق نشد. پرلمان اظهار کرد: «درستی اثبات این مسئله را همه فهمیدند، پس هیچ شناخت دیگری لازم نیست. من نمی خواهم مانند یک حیوان در باغ‌وحش در معرض نمایش قرار بگیرم.» همچنین در ۱۸ مارس ۲۰۱۰، او در مراسم اعطای جایزه یک میلیون دلاری خود شرکت نکرد و ادعا کرد دلیل اصلی امتناع وی اختلاف نظر با تصمیم نهایی انجمن ریاضی سازمان یافته است! پرلمان بیان کرد: «من تصمیمات آن‌ها را دوست ندارم، رای آن‌ها را منصفانه و عادلانه نمی دانم. به نظر من سهم همیلتون(ریاضی دان آمریکایی) در حل مسئله کمتر از من نیست و باید این جایزه به طور مشترک به هر دوی ما داده شود.»
عوارض «نشانگان آسپرگر» دامنگیر«پرلمان»
نرگس عزیزی| کارشناس‌ارشد مشاوره
ماشا گسن، نویسنده و خبرنگار روسی برای پیدا کردن پاسخ این سوال که چرا پرلمان دو جایزه مهم و معتبر دنیای ریاضی را رد کرده است، حدود ۱۱ سال پیش دست به کار شد و با همکلاسی‌ها و معلمان پرلمان تماس گرفت و سراغ همکاران قدیمی و جدید پرلمان در کشورهای مختلف رفت و از آن‌ها در باره شخصیت پرلمان و ویژگی‌های او پرسید. در نهایت هم سراغ یک روان‌شناس رفت و با توجه به اطلاعات به دست آمده، نظر او را در باره ویژگی‌های شخصیت پرلمان جویا شد. ماشا نتایج این فرایند را در کتابی با عنوان «نهایت دقت؛ یک نابغه و پیشرفت چشمگیر ریاضیات این قرن» منتشر کرده است. اما کتاب گسن چه اطلاعاتی در باره شخصیت پرلمان در اختیار ما قرار می‌دهد؟
پای یک اختلال رشدی در میان است
طبق ادعای گسن و روان‌شناسی که برای این کتاب مورد مشورت قرار گرفته است، به احتمال زیاد پرلمان مبتلا به نشانگان آسپرگر است. نشانگان آسپرگر از اختلالات رشدی است و زیرمجموعه طیف اوتیسم در نظر گرفته می‌شود. افراد دارای نشانگان آسپرگر، به صورت معمول دامنه ارتباطات اجتماعی محدودی دارند و احتمال ازدواج آن‌ها کم است. یکی از موضوعاتی که در باره این گروه از افراد اشاره شده است این است که آن‌ها در نشان دادن تعامل اجتماعی متقابل ضعیف هستند. به این ترتیب در مقایسه با افراد عادی، افراد دارای نشانگان آسپرگر وقتی به آن‌ها لطفی می‌شود، احتمال کمتری دارد که با مهربانی به آن لطف پاسخ دهند. در نهایت این که طبق برخی گزارش‌ها هر چند همه افراد دارای این نشانگان، استعداد ریاضی خارق‌العاده ندارند اما در برخی از افراد این گروه توانایی استثنایی در ریاضی گزارش شده است. با توجه به این توصیف‌ها به نظر می‌رسد تشخیص نشانگان آسپرگر برای این ریاضی‌دان چندان دور از ذهن نیست. البته در مجامع تخصصی در باره دقت نظر در تشخیص نشانگان آسپرگر برای پرلمان هنوز بحث‌هایی وجود دارد.
