ریشه و داستان ضرب‌المثل «شاه بخشید، اما شیخعلی‌خان نبخشید» چیست؟ ‌

سایت بدون -وقتی یک مقام بزرگتر می بخشد اما مقام زیر دست او نمی بخشد این ضرب المثل را می گویند که :«شاه بخشید، اما شیخعلی خان نبخشید»

اما این ضرب المثل داستان جالبی دارد؛ شیخعلی خان از بزرگان کرد زنگنه در استان کرمانشاه بوده که بعد از مرگ برادرش‌(شاهرخ بیگ) که فرماندار کرمانشاه بوده، در سال ۱۰۴۹ هجری شمسی به فرمانداری کرمانشاه می‌رسد. او سپس به مقام امیرالامرایی و سپس سپهسالاری کل کشور می‌رسد. از آنجایی که شیخعلی خان انسانی پرهیزکار، متقی، پارسا، درست عمل و درست کردار بود، توسط شاه سلیمان صفوی به مقام صدرات اعظم و رییس الوزرایی رسید.

شیخعلی خان زمانی به مقام رییس الوزرایی رسید که داربست سلطنت صفویان دچار انحطاط شده بود و پایه های اقتدار آن زنگ زده بود و در چنین شرایطی شیخعلی خان تمام تلاش خود را بکار بست تا بتواند از بریز و بپاش‌های حکومت و در نهایت زوال سلطنت صفوی جلوگیری کند.

در این دوران شاه سلیمان صفوی همچون گذشته اقدام به پرداخت برخی انعام‌ها، بخشش‌ها و بریز و بپاش‌هایی می‌کرد که از قاعده کلی خارج بود و بار سنگینی بر بودجه مملکت وارد می‌کرد که در چنین مواقعی شیخعلی خان زنگنه از پرداخت چنین ارقامی سرباز می‌زد.

اینگونه بود که شاه سلیمان بخشش‌هایی را صورت می‌داد، اما شیخعلی خان به دلیل تاکید بر عدالت اقتصادی در کشور از پرداخت آنها جلوگیری می‌کرد و در نهایت جمله و ضرب المثل معروف «شاه بخشید، شیخعلی خان نبخشید» در میان مردم نقل محافل شد.

 

مطلب پیشنهادی

حتما باید خواند/ کمدی انسانی؛ پروژه جاه طلبانه آقای بالزاک

“کمدی انسانی” (La Comédie Humaine) مجموعه‌ای عظیم از رمان‌ها و داستان‌های کوتاه است که توسط …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *