سایت بدون – هدایت خان رشتی در زمان کریم خان زند،نزدیک به سی سال حاکم مطلق گیلان و طبرستان بود. این مرد بی نهایت ثروتمند بود تا جایی که تاریخ نگار انگلیسی ثروت او با ریگ بیابان قیاس می کرد. گفته می شود که او از نسل اشکانیان و پس از مرداویز وشمگیر بود.

هدایت خان رشتی که بسیار مورد توجه کریم خان بود مورد عضب آقا محمدخان قاجار قرار گرفت. در جنگ میان او و موسس قاجاریه، هدایت خان رشتی شکست خورد و خواست که به بادکوبه بگریزد، او اموال خود را در سه کشتی گذاشت و قصذ فرار داشت که توسط یکی غلامانش موسوم به علی آقا شفتی که قبلا تطمیع شده بود شبانه هدایت‌خان کشته می شود.

در نتیجه اموال دو کشتی که به بادکوبه رفته بود به دست حاکم قفقاز می‌افتد و کشتی سوم با جواهرات قیمتی و ثروت سرشار هدایت‌خان به دست سرداران آقا محمدخان می‌افتد و آن‌ها جواهرات مزبور را با زنان و فرزندان هدایت‌خان که اسیر شده بودند به تهران می‌آورند.

در میان اموال قیمتی هدایت‌خان سفره جواهرنشانی بوده که سراسر آن پر از جواهرات قیمتی بود، سفره مزبور تا زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه در موقع تحویل سال زینت‌بخش اتاق مخصوص پادشاهان قاجار بوده به علاوه در جام‌های زرین هدایت‌خان شربت به میهمانان دربار و بزرگان مملکت می‌دادند؛ یکی از این جام‌ها هم‌اکنون در خزانه جواهرات بانک ملی موجود است که در پشت این جام نام هدایت‌خان رشتی حک شده است.

حالا ماجرای لقب اتور خان چیست؟

ماجرای این لقب به ۱۴ سال قبل از قتل هدایت خان برمی گردد. هدایت خان مدتی میزبان یکی از دوستانش یعنی خان خیوه بود. در سرزمین این خان در ترکستان قیامی شده بود و او در واقع فرار کرده و به هدایت خان پناهنده شده بود تا شای بتواند با کمک او به کشورش برگردد.
در مدتی که خان خیوه در محضر هدایت خان بود هدایت خان نهایت مهمانوازی را به جا آورد و برای این که احساس یک شکست خورده را نداشته باشد بی نهایت به او احترام می گذاشت.
به شکلی که هر وقت خان خیوه وارد می شد، هدایت خان از جایش بلند می شد
خان خیوه هم جز ترکی زبان دیگری بلد نبود می گفت: اتور خان، یعنی خان بنشین
برای همین لقب هدایت خان شذ: اتور خان
این ضرب المثل زمانی به کار می رود که کسی خیلی پر فیس و افاده باشد و فخر فروشی می کند، به او می گویند که فکر می کند اتورخان رشتی است
یعنی خودت را خیلی دست بالا گرفته ای و تو اتورخان رشتی نیستی
این اصطلاح به شکل اترخان و اتول خان رشتی هم به کار می رود

ضرب المثل های بیشتر را می توانید در لینک زیر پیدا کنید

مجموعه ای بی نظیر از ضرب المثل‌های فارسی همراه با داستان و کاربرد