سایت بدون – گربه دستش به گوشت نمی‌رسه، می‌گه بو می‌ده» یکی از مشهورترین ضرب‌المثل‌های فارسی است و برای افرادی به کار می‌رود که وقتی به چیزی یا هدفی نمی‌رسند، آن را بی‌ارزش یا بی‌اهمیت جلوه می‌دهند.

این ضرب‌المثل داستانی تخیلی از گربه‌ای را در ذهن تداعی می‌کند که تلاش می‌کند به گوشت برسد، اما وقتی نمی‌تواند به آن دست پیدا کند، به جای اعتراف به ناتوانی خود، ادعا می‌کند که گوشت بو می‌دهد و به همین دلیل آن را نمی‌خواهد. به نوعی گربه با این حرف می‌خواهد شکست خود را پنهان کند و وانمود کند که از همان ابتدا هم علاقه‌ای به گوشت نداشته است.

این ضرب‌المثل به‌خصوص برای مواقعی استفاده می‌شود که فردی، پس از ناکامی یا شکست در رسیدن به چیزی که می‌خواهد، با بی‌اعتنایی یا تحقیر کردن آن، سعی می‌کند شکست خود را توجیه کند. به‌طور خلاصه، این ضرب‌المثل کنایه‌ای است به رفتارهای توجیه‌آمیز و نپذیرفتن ناکامی.

کاربرد در زندگی روزمره: فرض کنید کسی خیلی تلاش می‌کند که در یک آزمون خاص قبول شود یا به یک شغل برسد. اگر قبول نشود یا آن شغل را به دست نیاورد، ممکن است بگوید: «اصلاً اون کار یا آزمون خوب نبود!»؛ در چنین موقعیتی می‌توان گفت: «گربه دستش به گوشت نمی‌رسه، می‌گه بو می‌ده.»

این ضرب‌المثل در واقع نشان‌دهنده یکی از مکانیسم‌های دفاعی انسان است که به آن «ترش‌رویی روبرو با ناکامی» یا همان «عقلی‌سازی شکست» می‌گویند. وقتی افراد به چیزی نمی‌رسند که برایشان مهم است، به جای قبول کردن شکست، سعی می‌کنند آن چیز را کم‌اهمیت یا بی‌ارزش جلوه دهند تا از آسیب روحی و حس ناکامی خود کم کنند.

مثال‌های دیگر:

1. مثال اول: فرض کنید فردی برای خرید یک خودروی گران‌قیمت تلاش زیادی می‌کند و در نهایت نمی‌تواند آن را بخرد. او ممکن است بگوید: «اصلاً این ماشین‌ها مصرف سوختشون بالاست و خرج تعمیرشون زیاده»؛ در اینجا می‌توان گفت: «گربه دستش به گوشت نمی‌رسه، می‌گه بو می‌ده.»
2. مثال دوم: فردی ممکن است برای رفتن به دانشگاهی خاص تلاش کند، اما موفق به پذیرش نشود. سپس می‌گوید: «اون دانشگاه اصلاً استادای خوبی نداره، بهتره نرفتم.» این هم نمونه‌ای از کاربرد ضرب‌المثل است.
3. مثال سوم: کسی که در یک مسابقه یا چالشی شرکت کرده و برنده نشده، ممکن است بگوید: «اصلاً مهم نبود، جایزه‌اش ارزش نداشت.» اینجا هم می‌توان از این ضرب‌المثل استفاده کرد.

درس اخلاقی:

این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که به جای بی‌ارزش کردن چیزی که به دست نیاوردیم، بهتر است با صداقت با شکست خود مواجه شویم و از آن درس بگیریم. پذیرش ناکامی نه تنها ما را از توجیه‌های نادرست دور می‌کند، بلکه باعث می‌شود که در مسیر موفقیت بعدی رشد کنیم.

ضرب المثل های بیشتر را می توانید در لینک زیر پیدا کنید

مجموعه ای بی نظیر از ضرب المثل‌های فارسی همراه با داستان و کاربرد

ویرایش