بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
اسطوره چیست؟ تنها سرابی برای نوستالژیک‌های تسکین‌ناپذیر؟ خیلی بیشتر یا بهتر از آن: اسطوره تجسم زنده رویاها، لذت‌ها، خشم‌ها و ایده‌آل‌های ماست. سرکوب‌شده باشند یا نه. مثلا مارادونا. با پشت مویی شبیه موج‌سوارها، گوشواره الماس، شورت ورزشی کوتاه و ران‌هایی شبیه کشتی کچ کارها او خیلی زود به یک ستاره فوتبال و چهره‌ای مشهور تبدیل شد که گاهی هر دو را با هم ادغام می‌کرد. از این آمیزه، افسانه‌ای بوجود آمد که دائما عظیم‌تر شد. حتی بعد از آن که «پسر طلایی» کفش‌هایش را آویخت. حتی با وجود اتفاقات جنون‌آمیزی که بعد از فوتبالش تجربه کرد.
این قدرت پدیده مارادونا است که بارها رفتاری نابخشودنی داشت و معمولا در ساعات و روزهای آینده تبرئه شد. چون وقتی پای چنین مخلوقی در میان باشد، می‌توانیم از بزرگترین گناهان بگذریم. چون او هم بهتر از هر کسی بلد بود وقتی زمان طلب آمرزش فرا می‌رسد، از جادوی پاهایش کمک بگیرد. اگر ترس از اتهام به کفرگویی نبود، می‌توانستم قسم بخوریم که او را در حال راه رفتن روی آب دیده‌ایم، چرا که وقتی پا به توپ می‌شد انگار یک چهره آسمانی بود.
مارادونا را می‌توان مسیح فوتبال دانست که هنوز از سوی شیفتگانش پرستیده می‌شود، هرچند کارنامه درخشانش شبیه افتخارات فراموش‌نشدنی چهره‌ای مثل پله نیست. چرا که «شماره ۱۰» فراتر از اینهاست. بازیکنانی مجبورند برای ماندگاری در تاریخ فوتبال تمام افتخارات‌شان را فهرست کنند، ولی برای کسی مثل مارادونا سیاهه افتخارات مضحک است. چون مارادونا با وجود تمام هنر فوتبالش، فراتر از یک بازیکن بود. او دائما در حال تغییر چهره بود و می‌توانست شخصیت‌های متفاوتی خلق کند: انقلابی، گردن‌کلفت، مظلوم، متقلب، یاغی، هنرمند، باایمان، منجی…
او نماد عصر خودش بود؛ بی‌خیال، خاکی، رها، بازیگوش، شجاع. دوران نسل اول کامپیوترها بود و کارت‌های پانچ، دوران واکمن و مکعب روبیک. عجیب نیست که در چنین دورانی مارادونا خلاق و نوآور بود. مارادونا در قرن بیست و یکم غمگین می‌بود. احساس خفگی می‌کرد. البته نه در زمین فوتبال. او می‌توانست مثل مسی امروز همچنان برتری‌اش را دیکته کند. چون این روزها هر که متفاوت باشد را کنار می‌گذارند. چون این روزها گاهی نقش منجی به امثال گویگوچه‌آ (مدافع بیلبائو معروف به قصاب باسک که پای مارادونا را شکست) سپرده می‌شود. ما در عصری زندگی می‌کنیم که لیاقتش را داریم، با قهرمانانی به اندازه بضاعت‌مان.
✅ این یادداشتی به قلم «پاسکال فره» با تیتر «اسطوره سرگردان» است که ماه گذشته در ویژه‌نامه شصت سالگی مارادونا در فرانس فوتبال منتشر شد
