مبتلایان آسم چه میوه و سبزیجاتی باید مصرف بکنند

سایت بدون- آسم یک بیماری التهابی رایج و مزمن مجاری هوایی است که از علائم آن انسداد برگشت‌پذیر مجاری هوایی، خس‌خس، سرفه و تنگی‌نفس است. با پرهیز از مصرف مواد حساسیت‌زا یا آلرژن‌ها می‌توان از بروز علائم جلوگیری کرد. آسم نیز یکی از بیماری‌های مزمن است که بسیاری از افراد از آن رنج می‌برند. با شروع فصول گرم و روانه شدن میوه‌های فصلی به بازار و نیز افزایش مصرف میوه‌و‌سبزی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در شرایط همه‌گیری کووید-۱۹ لازم است اشاره کنیم استفاده از بعضی میوه‌ها به کنترل و تسکین بیماری آسم کمک کرده و برخی دیگر باعث تشدید علائم آن می‌شود. نکته مهم این‌که هیچ رژیم غذایی خاص و مشخصی برای درمان آسم وجود ندارد اما بعضی مواد غذایی ممکن است مفید بوده و برخی علائم آسم را تشدید کنند. البته احتمال ایجاد حساسیت هر کدام از میوه‌ها (حتی در صورت مفیدبودن) برای افراد مبتلا به آسم وجود دارد و از هر فردی به فرد دیگر اثرات متفاوتی می‌تواند داشته‌باشد. پس این میوه‌ها با احتیاط کامل باید مصرف شود.
از جمله میوه‌های مفید برای آسم و بیماری‌های تنفسی، انگور با خاصیت کاهش و جلوگیری از علائم آسم و مشکلات تنفسی است. مصرف مرتب سیب می‌تواند از احتمال تشدید علائم آسم پیشگیری کند. سیب‌ غنی از آنتی‌اکسیدان است و به محافظت از ریه‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو کمک می‌کند.  همچنین پوست سیب حاوی یک فلاونوئید به نام کوئرستین است که می‌تواند به تنظیم سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کند. سیب‌ حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدان و ضدالتهابی است که می‌تواند به تنظیم پاسخ‌های سیستم ایمنی کمک کرده و از بدن در مقابل آسم محافظت کند. خرمالو نیز با داشتن مواد آنتی‌اکسیدان می‌تواند برای درمان آسم مفید باشد. ولی باید توجه داشت افراد حساس به خرمالو احتیاط کامل را داشته و در صورت حساسیت استفاده نکنند. 
انار سرشار از ویتامین‌های A، C و E و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم، آهن، اسید فولیک، نیاسین، تیامین، فولات و ریبوفلاوین (ویتامین B2)  
است و به درمان التهاب و آسم کمک می‌‌کند. لیموترش و لیموشیرین یکی از درمان‌های قدیمی برای تنگی‌نفس و آسم بوده و می‌تواند باعث کاهش سرفه‌های ناشی از آسم ‌شود. موز هم می‌تواند مشکلات ناشی از آسم را تا حدودی کنترل کند؛ زیرا  بهبود خس‌خس کردن سینه بیماران مبتلا به آسم با مصرف موز به علت آنتی‌اکسیدان و پتاسیم بالای موجود در موز است. البته این موضوع در برخی افراد نیز می‌تواند موجب تشدید آسم شود. انبه منبع مناسبی از ویتامین C و در کنترل آسم  مفید است. هر چند به شکل خفیف می‌تواند پیامدهایی جدی برای افراد حساس مبتلا به آسم داشته باشد. آلو، انجیر و توت‌‌سفید نیز می‌تواند مفید باشد. 
در کل میوه‌ها با داشتن آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند بتاکاروتن و ویتامین‌‌های E و C به حذف رادیکال‌های آزاد کمک کرده و مانع التهاب ریه‌ها می‌شود. ولی مواردی همچون بادام، سویا، گریپ‌فروت، کیوی، ازگیل، آواکادو، خربزه، توت‌فرنگی، هلو، شلیل، گیلاس، گلابی، زرد‌آلو، طالبی و عسلک می‌تواند در برخی افراد آسم را تشدید کند و فرد مبتلا به آسم برای مصرف آنها باید با پزشک مشورت کند. همچنین برخی سبزیجات  علائم آلرژی را تشدید می‌کنند، از جمله هویج، کرفس، کدوسبز، فلفل دلمه‌ای، خیار، پیاز، سیب‌زمینی سفید و برگ چغندر، اسفناج، گوجه فرنگی، بادمجان برخی ادویه‌ها و دانه‌های گیاهی می‌تواند حساسیت‌زا باشد. برای مثال دارچین، زنجبیل، زردچوبه، جعفری، گشنیز، رازیانه، آفتابگردان، زیره سیاه، خردل، زیره‌سبز و شوید می‌تواند مشکل ساز شود.
سولفیت‌هایی که به نگهداری میوه‌های خشک‌شده کمک می‌کند می‌تواند شرایط را برای بعضی از بیماران مبتلا به آسم بدتر کند. همچنین شکل ترشی‌جات میوه و سبزی نیز می‌تواند باعث تشدید آسم شود. مواد قندی و کربوهیدرات با میزان کالری زیاد موجب اضافه وزن خواهندشد و چاقی احتمال ابتلا به آسم را بیشتر می‌کند، این امر می‌تواند علائم‌ آسم را شدیدتر کند. به‌علاوه ممکن است مانع اثر مناسب درمان‌های رایج شود. 
افراد مبتلا به آسم همچنین باید از مصرف زیاد نمک بپرهیزند. در برخی موارد پختن یا مایکروفرکردن میوه‌جات تحریک‌کننده آلرژی و آسم و نیز گرفتن پوست میوه‌هایی مانند هلو می‌تواند حساسیت‌زایی این میوه‌ها را کاهش دهد و   واکنش‌های آلرژیک را کمتر کند.  پس تاثیر میوه‌ها در افراد مختلف متفاوت و امکان توصیه کلی برای همه افراد ناممکن است. از این رو توصیه می‌شود قبل از مصرف حتما با پزشک مربوطه و متخصص تغذیه مشورت کنید تا مشکل‌زایی میوه‌جات به حداقل ممکن رسانده شود.

نویسنده : دکتر سید شمس‌الدین اطهاری / فلوشیپ آسم و آلرژی