سایت بدون – عدهای معتقدند این روزها ذائقه افراد به سمت خواندن متنهای کوتاه و کتابهای کم حجم متمایل شده است و کتابهای قطور، زیاد طرفدار ندارند اما شاید این نکته درباره داستان و ادبیات خیلی مصداق نداشته باشد. به این دلیل که رمانهای طولانی و حتی چند جلدی هنوز هم مخاطب دارند و تجدید چاپ میشوند. چند روز پیش محمود دولتآبادی در گفتوگویی با ایبنا به این نکته اشاره کرده بود که هوشنگ گلشیری یکی از منتقدان اصلی طولانی بودن رمان «کلیدر» بوده است اما خودش اعتقاد دارد همه داستانها با «یکی بود یکی نبود» شروع میشوند و اگر آثارش کوتاه یا بلند است، به سبب مضمونشان است. در این مطلب رمانهای چند جلدی و مهمِ ادبیات معاصر فارسی از سه نویسنده این دوره را که هنوز هم تجدید چاپ میشوند، مرور کردهایم.
محمود دولتآبادی
برای
دولتآبادی فرقی نمیکند داستانی که مینویسد کوتاه است یا بلند؛ او
همانطور که داستانهای کوتاه «آهوی بخت من گُزَل» و «شب و روز یوسف» را
نوشته است، «کلیدر» ۱۰ جلدی و «روزگار سپری شده مردم سالخورده» سه جلدی را
هم در کارنامه دارد. نوشتن کلیدر که دومین رمان بلند جهان هم هست، ۱۵ سال
زمان برده و در فاصله سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۳ منتشر شده و هنوز هم پس از
سالها تجدید چاپ میشود. «روزگار سپری شده مردم سالخورده» هم در طول ۱۲
سال نوشته و از سال ۱۳۶۹ هم به بعد به ترتیب با نامهای «اقلیم باد»، «برزخ
خس» و «پایان جغد» منتشر شده است.
احمد محمود
خالق
«همسایهها» و «زمین سوخته» داستان های طولانی و چند جلدی هم نوشته
است.احمد محمود، یکی از نویسندگان تأثیرگذار ادبیات معاصر، رمان سه جلدی
«مدار صفر درجه» را که روایتی از زندگی پر درد و رنج مردم جنوب است، نوشت.
این رمان در سال ۱۳۷۲ منتشر شد. سالها بعد حسن فتحی با ساخت سریالی به
همین نام، انتقاد فرزند احمد محمود را برانگیخت. او گفته بود: «آقای فتحی
برای سریال «مدار صفردرجه» اسم کتاب احمد محمود را برداشت و با این کارش به
اثر ایشان لطمه زیادی وارد کرد». در حالی که آن سریال فقط نامش را از رمان
محمود گرفته بود. دیگر اثر بلند احمد محمود که آخرین کتابش هم هست، «درخت
انجیر معابد» دو جلدی است. این رمان در سال ۷۹ منتشر شد و حالا به چاپ
دوازدهم رسیده است. موضوع داستان درختی به نام انجیر معابد است که در جنوب
ایران رشد میکند و ریشههای هوایی دارد.
نادر ابراهیمی
شاید خیلیها نادر ابراهیمی را با «یک عاشقانه آرام» و «بار دیگر شهری که دوست میداشتم» بشناسند اما این نویسنده معاصر رمان هفت جلدی «آتش بدون دود» را هم در فهرست آثارش دارد. جالب این که خودش در سال ۱۳۵۳ یک مجموعه تلویزیونی بر اساس جلد اول این رمان ساخت که بازیگرانی مانند اکبر زنجانپور، محمدعلی کشاورز و محمد گرگین در آن ایفای نقش کردند. ۳۰ سال از عمر نادر ابراهیمی صرف نوشتن «آتش بدون دود» شد. سه جلد اول این رمان که داستانش در ترکمن صحرا میگذرد، پیش از انقلاب و چهار جلد بعدی پس از انقلاب منتشر شد.