کرونا چگونه شهرهای هوشمند جهان را توسعه داد؟

سایت بدون – ۱۱مارس سال ۲۰۲۰ بود که سازمان جهانی بهداشت، کرونا را عملاً یک پاندمی بزرگ در جهان دانست؛ پاندمی که بیشتر کشورهای جهان را وادار به تعطیلی و قرنطینه کرد و اقتصاد دنیا را به چالش کشید. تأثیر اقتصادی شدید این همه گیری، بسیاری از دولت ها را وادار کرد تا به تحول دیجیتال روی خوش نشان دهند و از ابزارهای دیجیتال و تکنولوژی بهره بگیرند و راهکارهایی بیابند که هم بتوانند بحران کرونا را مدیریت کنند و هم در گام بعدی به فکر رشد و اصلاح اقتصادی در دوران پساکرونا باشند.

«ووهان»، نمونه موفق یک شهر هوشمند
یکی از معمول ترین پاسخ های دولت های جهان به بحران کووید ۱۹ در سراسر دنیا، توسعه شهرهای هوشمند در کشورهای مختلف بود تا بتوانند با کمک تکنولوژی و نوآوری های مرتبط با شهرهای هوشمند، یک مدیریت مناسب و فناورانه بر اوضاع داشته باشند و علاوه بر نجات جان شهروندان و پیشگیری از قربانی شدن آنها، یک منبع مهم برای رشد اقتصاد و درآمدزایی در دنیای پساکرونا داشته باشند. به دنبال شیوع کرونا، چنین شهرهایی با یکپارچه شدن محیط های فیزیکی و دیجیتالی و یافتن شکاف هایی که کووید ۱۹ می تواند در آنها یکه تازی کند و همچنین جمع آوری اطلاعات و دیتا و استفاده ازفناوری های دیجیتال،عملاً به شهرهای مقاوم به کرونا تبدیل شدند که یکی از بهترین نمونه های آن شهر ووهان چین، محل ابتدایی شیوع کروناست. دولت چین با استفاده از سیستم های ردیاب بیماران، سنسورها، اپ ها و… بخوبی توانست در مدتی کوتاه بر اوضاع مسلط شود و کووید ۱۹ را در این شهر مهار کند.
رشد ارزش بازار شهرهای هوشمند
 کووید ۱۹ موتور محرکه مناسبی برای رشد تعداد شهرهای هوشمند در جهان و افزایش فعالیت آنها بود و حالا هم انتظار می رود اقتصادهای پیشرفته و بخش آی تی روبه رشد فزاینده آنها، فرصت هایی جدی برای رشد بازار شهرهای هوشمند در دنیا ایجاد کنند. ازسوی دیگر طبق آمار سازمان ملل درحالی که در سال ۲۰۱۴ حدود ۵۴ درصد جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کردند و شامل ۳٫۳ میلیارد نفر می شد اما انتظار می رود تا سال ۲۰۳۰ این رقم به ۶۷ درصد کل جمعیت جهان برسد بنابراین رشد شهرهای هوشمند کاملاً ضروری است.
در یک سال گذشته هرچه بر عمق بحران کرونا افزوده شد کشورهای بیشتری به شهرهای هوشمند و استفاده از فناوری های نوین روی خوش نشان دادند تا با استفاده از فناوری هایی همچون اینترنت اشیا(IOT)، هوش مصنوعی(AI)، ۵G، داده های باز و آنالیز آنها، پهپادها، سنسورها،دوربین های نظارتی و حرارتی، اپلیکیشن ها و… به طور مؤثرتری به کووید ۱۹ پاسخ دهند و جان مردم را نجات دهند؛عملاً رهبران جهان فرصتی یافتند تا از این بحران درس بگیرند و شهرهای مقاوم بیشتری بسازند که بتوانند درآینده با چنین بحران هایی راحت تر دست و پنجه نرم کنند. کووید ۱۹ اهمیت شهرهای هوشمند در جهان را نشان داد و ثابت کرد که تا چه حد این تکنولوژی ها در رشد اقتصادی بویژه در شرایط بحران تأثیرگذار هستند به همین دلیل هم شاهد رشد ارزش بازار این شهرها هستیم. در گزارشی که توسط مؤسسه مکنزی منتشر شده، ارزش بازار شهرهای هوشمند در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۳۹٫۷۸میلیارد دلار تخمین زده شده است که انتظار می رود با توجه به تلاش دولت ها برای ایجاد شهرهای هوشمند در جهان، ارزش این بازار تا سال ۲۰۲۶ به ۲۰۳۶٫۱۰ میلیارد دلار برسد. این رقم نسبت به رقم پیش بینی شده قبلی(پیش از کرونا) در بازه زمانی سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۶، رشد ۱۸٫۲۲درصدی را نشان می دهد که البته بخش عمده این رشد به شیوع کرونا در جهان و همچنین تلاش کشورهای مختلف برای ایجاد چنین شهرهای مبتنی بر فناوری مربوط می شود.
همچنین طبق این گزارش، انتظار می رود شهرهای هوشمند تنها در منطقه «آ سه آن» ۱٫۲تا ۱٫۵ میلیون شغل جدید ایجاد کنند و ازسوی دیگر از انتشار ۲۶۰ تا ۲۷۰هزار کیلو تن گازهای گلخانه ای نیز پیشگیری کنند که این موضوع نقشی عمده در کند شدن روند گرمایش کره زمین دارد. در این گزارش همچنین آمده است که شهرهای هوشمند می توانند منجر به صرفه جویی ۹ تا ۱۹میلیارد دلاری در هزینه های زندگی در کل این منطقه شوند که رقمی بسیار چشمگیر است.( آ سه آن، مجموعه‌ای از ۱۰ کشور جنوب شرقی آسیا شامل تایلند، سنگاپور، فیلیپین، مالزی، اندونزی، ویتنام، میانمار، لائوس، کامبوج و برونئی است که برای توسعه‌ اقتصادی، برقراری ثبات سیاسی کشورهای عضو انجمن و نیز ثبات منطقه تلاش می‌کنند.)
 گفتنی است انتظار می رود آسیا -اقیانوسیه سریع ترین و بیشترین نرخ رشد را در بازار شهرهای هوشمند جهان داشته باشد و دلیل اصلی آن، دو کشور چین و هندوستان هستند که سرمایه گذاری های گسترده ای در فناوری های مرتبط با این شهرها انجام داده اند. چین دارای حدود ۵۰۰ پروژه شهر هوشمند است که بالاترین تعداد درجهان به شمار می رود. البته در کنار موفقیت آمیز بودن عملکرد شهرهای هوشمند، نگرانی هایی نیز بابت امنیت سایبری این شهرها وجود دارد چراکه بسیاری از اطلاعات مردم ذخیره و اشتراک گذاری می شود و کشورهای فعال در این عرصه باید راهی برای رفع دغدغه و نگرانی مردم در این زمینه بیابند.همچنین باید گفت نقش آفرینان اصلی شهرهای هوشمند دنیا کمپانی های سیسکو،IBM، زیمنسAG، مایکروسافت، هیتاچی، هوآوی، اینتل، اوراکل و… هستند اما هر روز بر تعداد کمپانی های بزرگی که به این عرصه می پیوندند افزوده می شود.
اتاق های جنگ کووید ۱۹ در هند
جدا از چین یکی از کشورهای موفق در توسعه شهرهای هوشمند بویژه در شرایط بحرانی کرونا، هند بوده است.دولت هند به عنوان بخشی از واکنش اضطراری خود به این بیماری همه گیر، از پروژه«مأموریت شهرهای هوشمند » خود که از سال ۲۰۱۵ آغاز شده بود استفاده کرد تا شهرها را قادر سازد از فناوری در راستای بهبود خدمات به شهروندان و افزایش کیفیت زندگی در بحران کرونا استفاده کنند.
در شهرهای هوشمند این کشور عملاً «اتاق های جنگ کووید ۱۹ »ایجاد شد تا همه اطلاعات و دیتاهای جمع آوری شده از شهرهای مختلف این کشور مورد پردازش و آنالیز قرار بگیرند و با شبیه سازی مدل های مختلف، میزان انتشار احتمالی بیماری حدس زده شده و با ارائه نقشه هایی برای پاسخ درست و بموقع به این ویروس، جان مردم حفظ شود. در این زمینه از اپلیکیشن های مختلف، هوش مصنوعی، فناوری یادگیری ماشینی و… استفاده شد. البته باید گفت که شدت و بزرگی بحران کرونا چالش های بسیاری برای شهرهای هوشمند ایجاد کرد و نقص ها وکمبودهای آن در مواجهه با چنین بحران هایی مشخص شد. از این کمبودها می توان به کافی نبودن نیروی مورد نیاز برای فعالیت در این حوزه و نیز کمبود دانش فنی استفاده از راهکارهای شهرهای هوشمند در اتاق های جنگ کووید ۱۹ اشاره کرد که دولت هند اکنون بشدت به دنبال حل این مشکلات است.
شهرهای هوشمند اروپایی
شهرهای اروپایی هم تلاش کردند گوی سبقت را در دیجیتالی شدن از یکدیگر بربایند تا در قالب شهرهای هوشمند، هم بحران کووید ۱۹ را سریع تر مدیریت کنند و با استفاده از فناوری های نوین، ریسک ابتلای افراد به کرونا را کاهش دهند وهم آینده اقتصادی را برای شهروندان خود ایمن تر کنند. یکی از این شهرها کپنهاگ، پایتخت دانمارک است که با زیرساخت های دیجیتال، خود را آماده روزهای شکوفایی اقتصادی در دوران پسا کرونا می کند. در این شهر محیط زیست و مقابله با آلودگی هوا یکی از بیشترین دغدغه ها محسوب می شود.در دوران قرنطینه میزان ترافیک شهر به حداقل ممکن رسید و حالا قرار است در این شهر هوشمند در دوران پساکرونا نیز ترافیک با ابزارهای دیجیتال مدیریت شود تا آلودگی هوا به حداقل برسد.
اسپانیا نیز در دوران کرونا در شهرهای خود از هوش مصنوعی بیشترین بهره را گرفته و استراتژی خود را بر مبنای توسعه این فناوری در شهرهای هوشمند خود قرار داده تا راه های مناسب تری برای درمان کرونا و ممانعت از شیوع بیماری ارائه دهد. لندن و پاریس هم از دیگر شهرهای اروپایی به شمار می روند که در دوران کرونا استفاده مناسبی از فناوری های دیجیتال داشته و برای توسعه شهرهای هوشمند تلاش فراوانی کرده اند. در شهرهای هوشمند روبه رشد، موضوع اصلی، کمک به رفع آلودگی محیط زیست و نیز بهبود وضعیت اقتصادی در شرایط پساکرونا است.