یددار کردن نمک ها می تواند جان ۱۹ میلیون نوزاد را نجات بدهد

سایت بدون -گزارشی جدید حاکی از آن است که کمبود ید در دوران بارداری و مراحل اولیه تولد، هر سال ۱۹میلیون نوزاد در سراسر جهان را با خطر صدمات دائمی اما قابل‌پیشگیری مغزی روبرو می‌کند. کمبود ید در زمان بارداری می‌تواند بر رشد فیزیولوژیک و عصبی تاثیرات مخرب بگذارد و آی‌کیو (ضریب هوشی) این کودکان را از ۱۰ به ۸ نمره برساند. به نظر کارشناسان، کمبود حاد ید در سطحی وسیع‌تر، می‌تواند سرمایه شناختی ملت‌ها و رشد اقتصادی و اجتماعی را تقلیل دهد.
حرکتی جهانی که از دهه ۱۹۹۰ میلادی برای جبران کمبود ید مقدار کمی از این ماده را به نمک خوراکی اضافه کرد، توانست به خوبی این مشکل را مهار و از رشد مغزی کودکان سراسر جهان محافظت کند، اما نتایج مطالعه‌ای که چندی قبل منتشر شده، نشان می‌دهد کار مبارزه با کمبود ید هنوز تمام نشده و ۱۴درصد از نوزادان هنوز در معرض خطر صدمات مغزی قابل‌پیشگیری ناشی از کمبود این ماده هستند. برای حل این مشکل، طی دهه گذشته، آژانس کودکان ملل متحد (یونیسف) همراه اتحاد جهانی برای تغذیه بهتر (گین) مشغول همکاری هستند.
گزارش مشترک آنها با عنوان «آینده روشن‌تر: حفاظت از رشد مغزی در مراحل ابتدایی تولد با استفاده از نمک یددار» تاثیر افزودن ید به نمک غذایی را در ۱۳ کشور بررسی کرده است.
رونالد کوپکا، کارشناس ارشد تغذیه یونیسف عقیده دارد: «یددار کردن نمک‌های خوراکی اقدام موفقیت‌آمیز بزرگی بود، اما هنوز این روند که می‌تواند طی دهه‌ها و سده‌ها بر نوع بشر تاثیر بگذارد، کامل نشده است. مواد مغذی که کودک ابتدای زندگی دریافت می‌کند، بر رشد مغزی او در تمام عمر اثر می‌گذارد و می‌تواند آینده کامیاب او را مخدوش یا شکوفا کند. مهم‌ترین دوره حیاتی رشد کودک و درنتیجه دریافت ید کافی، ۱۰۰۰ روز، از زمان لقاح تا ۲ سالگی است. تغذیه درست همراه با حمایت، محرک فعالیت‌ها و یادگیری اولیه در فرد است و نیز مغز وی را برای تمام عمر شکل می‌دهد.»
ساکنان بسیاری از کشورهایی که ید کافی در خاک یا محیط طبیعی آنها وجود ندارد، درمعرض کمبود ید قرار دارند. در بسیاری از مناطق، خاک به سرعت از ید خالی می‌شود. خصوصیات جغرافیایی هر کشوری تعیین می‌کند چه مقدار ید باید به چرخه غذایی افراد اضافه شود، اما در هر صورت اضافه کردن ید به نمک‌های خوراکی برای جلوگیری از کمبود این ماده غذایی ضروری است. کارشناسان تغذیه معتقدند، روزانه باید ۵ گرم ید وارد بدن شود و برای دریافت این مقدار باید نمک های خوراکی را یددار کرد.
در حال حاضر، در ۸۶درصد خانه‌ها در کل جهان نمک خوراکی یددار وجود دارد و میزان استفاده از ید در صنایع غذایی هر روز بیشتر می‌شود. با تمام این اقدامات، چالش کمبود ید هنوز در بسیاری از کشورهای جهان به‌خصوص در کشورهایی که محصولات غذایی نمکی کمی دارند، باقی است. کشورهایی که کمبود ید دریافتی در آنها شایع است، شامل برندی، مالی، ماداگاسکار، موزامبیک، سودان جنوبی و سودان، مناطقی هستند که باید به آنها توجه جدی شود.
آخرین گزارش حاکی از آن است که در شرق و جنوب آفریقا، میزان پوشش نمک یددار ۷۵درصد است، اما نزدیک به ۴میلیون نوزاد دربرابر کمبود ید حمایت نمی‌شوند. هرچند وضعیت پوشش ید در جنوب آسیا دومین پوشش جهانی است، حدود ۸۷درصد، اما میزان بیشتر زادوولد در این ناحیه به معنای آن است که هنوز ۳/۴میلیون کودک به دلیل کمبود ید دریافتی در معرض خطر کاهش عملکرد شناختی قرار دارند.
کوپا می‌گوید: «تحقیقات ما نشان می‌دهد، در ۲۰ کشور کمبود ید در سطح ملی مطرح است. بسیاری از این کشورها، اروپایی هستند. در بسیاری از کشورهای اروپای غربی ید مناسب به نمک خوراکی اضافه نشده است. حتی در بریتانیا، کمبود ید در دوران بارداری مشکل بزرگی شده است.»
شیر از جمله منابع تامین‌کننده مواد معدنی برای مردم انگلستان است، اما حالا با کاهش مصرف شیر، خطر کمبود ید در برخی گروه‌ها بالا رفته است. میزان ید موجود در حبوبات و غلات، تخم‌مرغ و غذاهای دریایی متغیر است و در انگلستان، این میزان برای جبران کمبود ید کافی نیست.
گرگ گارت، کارشناس اتحاد جهانی برای تغذیه بهتر (گین)، عقیده دارد: «با تلاش جمعی دولت‌ها، صنایع غذایی، جنبش‌های مدنی و دیگران، اکنون در آستانه دریافت ید کافی برای همه کودکان جهان قرار داریم، اما برای پایان دادن به کمبود ید در جهان، هنوز راه درازی پیش روی ماست و امیدواریم با پیوستن بقیه نهادها و افراد به این حرکت، بتوانیم میزان دریافت ید در مناطق دوردست و صعب‌الوصول را هم بهبود بخشیم.»
به پیشنهاد این گزارش، بهتر است ضمن تدوین نظام قوی‌تر تنظیم‌کننده برای قوانین مربوط به یددار کردن نمک، تلاش‌های مربوط به یددار کردن و کاهش میزان مصرف نمک خوراکی با برنامه‌های ملی حمایتی تغذیه کودکان ادغام و نیز یک سیستم پایش برای دسترسی به جمعیت آسیب‌پذیر پیش‌بینی شود. کمبود ید همچنان اولین دلیل قابل‌پیشگیری صدمات مغزی در سراسر جهان است. با هزینه کردن سالانه تنها ۰۵/۰ تا ۰۲/۰ دلار برای دریافت ید کافی برای هر کودک، می‌توان علاوه بر صدمات مغزی، از خسارات اقتصادی بسیاری هم جلوگیری کرد. هر دلار آمریکا که برای رساندن ید به بدن نوزادان هزینه شود با بهبود توانایی‌های آتی آنها تقریبا ۳۰ دلار را برمی‌گرداند.
منبع: گاردین
ترجمه: مرجان یشایایی