بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – به لطف آرای بخشی از ساکنان کره خاکی، طی ۱۰ روز آینده سرنوشت دو سناریوی سیاسی بزرگ در دو نقطه مختلف جهان مشخص می‌شود و اگرچه در قلب هر دو اتفاق پرسش‌هایی پیرامون دموکراسی در عصر آنلاین مطرح شده است، مردم می‌کوشند بیش از هر زمان دیگر از حقوق اصلی و اولیه خود در عرصه مجازی بهره‌مند شوند.
در تاریخ ۲۳ مه یعنی کمتر از یک هفته دیگر انتخابات پارلمان اروپا آغاز می‌شود تا تصویر واضحی از پوپولیسم راستگرا در قاره سبز به نمایش درآید. «نایجل فاراژ» رهبر سابق «حزب استقلال بریتانیا» از مخالفان طرح برگزیت برای خروج انگلستان از اتحادیه اروپا مبارزات انتخاباتی را آغاز کرده است تا به کمک دنیای مجازی جایگاه خود را در پارلمان اروپا حفظ کند. در همان روز نتیجه انتخابات هند نیز اعلام می‌شود تا سرنوشت «نارندرا مودی» نخست‌وزیر ناسیونالیست این کشور به همراه حزب او یعنی «باهاراتیا جاناتا» نیز مشخص شود. فارغ از نتیجه نهایی دو اتفاق مذکور، یک نکته مهم در این زمینه به چشم می‌خورد و آن هم افزایش سیاست‌های قطبی، تنش و گسترش اتفاقی به نام «اخبار جعلی» در دنیای مجازی است تا سیاستمداران بواسطه آنها بتوانند از موفقیت آتی خود اطمینان حاصل کنند.
اینترنت سیاست‌زده هندی
در دفتر مرکزی فیس‌بوک در اروپا واقع در شهر دوبلین روزنامه‌نگاران از راه‌اندازی مرکزی به نام «اتاق جنگ» خبر دادند که بزرگترین شبکه اجتماعی جهان، آن را راه‌اندازی کرده است و با استخدام نیروهای متخصص و خبره در آن می‌کوشد کمپین‌های تبلیغاتی مجازی اروپایی‌ها برای انتخابات پیش‌رو را رصد کند. این مرکز تخصصی فعالیت تمام کمپین‌های تبلیغاتی را به ۲۴ زبان مختلف زیر نظر دارد تا جلوی نشر صحبت‌های متعصبانه و اتفاقاتی از این دست را که توسط بازیگران بد سیاسی ارائه می‌شود ، بگیرد.
ولی باید توجه داشت که فعالیت‌های مجازی مرتبط با انتخابات اروپا در مقایسه با تحولات هند به‌عنوان بزرگترین دموکراسی جهان و اخبار مرتبط با آن که در واتساپ به اشتراک گذاشته می‌شود قابل مقایسه نیست.
«مارک زاکربرگ» مدیرعامل فیس‌بوک سال ۲۰۱۴ میلادی با پرداخت ۲۲ میلیارد دلار، اپلیکیشن پیام‌رسان واتساپ را خریداری کرد و پس از گذشت مدتی این پلتفرم که پیام‌های مشترکان خود را به‌صورت رمزگذاری شده منتقل می‌کند، عنوان محبوب‌ترین ابزار پیام‌رسان جهان را به دست آورد. هم‌اکنون گفته می‌شود بیش از ۳۰۰ میلیون هندی به‌صورت فعال از واتساپ استفاده می‌کنند و تمامی سیاستمداران و حامیان آنها فعالیت‌های انتخاباتی خود را از طریق این اپلیکیشن پیش می‌برند و در این میان «نارندرا مودی» و همراهانش هم تمرکز ویژه روی این سیستم پیام‌رسان دارند؛ در حالی که نابسامانی‌های دنیای مجازی نگرانی‌های دولت هند را افزایش داده است، هفته گذشته روزنامه فایننشال تایمز به نقل از منابع سیاسی خود اعلام کرد که واتساپ در سیستم حکومتی هند به‌عنوان ابزار دروغ‌پراکنی، ناشر اخبار جعلی و پلتفرم فریب دهنده مردم شناخته می‌شود.
رئیس دانشگاه هندی «ایندراجیت روی» چندی پیش طی مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که اگرچه واتساپ معایب فراوانی را برای عرصه سیاسی هند به همراه آورد، ولی درکل می‌توان گفت دنیای آنلاین بلندگویی در اختیار مردم هند قرار داده است تا بتوانند حرف‌های خود را به آسانی به گوش مسئولان برسانند. او در این زمینه بر فعالیت احزاب محلی که از واتساپ برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کنند تأکید کرد و توضیح داد با این اپلیکیشن حتی صدای اعتراضات کوچک در مناطق شمالی و دورافتاده هند هم به گوش مسئولان می‌رسد.
زمانی که تأثیرات مجازی بر تحولات سیاسی را در کشور هند بررسی می‌کنیم از اهمیت حضور اپلیکیشن‌های پیام‌رسان برای تغییر سرنوشت انتخابات سیاسی مطلع می‌شویم؛ ولی توجه داشته باشید که این قبیل ابزارهای موبایلی تمامی کاربران جهانی را تحت سلطه خود درآورده‌اند. واتساپ نزدیک به یک میلیارد کاربر فعال دارد و در این میان حزب «باهاراتیا جاناتا» وابسته به نخست‌وزیر هند توانسته است اطلاعات دقیق رأی‌دهندگان خود را از بین آنها جمع‌آوری کند تا پیام‌های هدفمند شخصی و گروهی را در واتساپ به دست این افراد برسد. این حزب رأی‌دهندگان خود را به سه دسته مسلمانان، لیبرتادها و سکولارها تقسیم کرده است و با انتشار پیام‌های هدفمند و مشخص القا می‌کند که تمامی آنها مسیر رسیدن به خوشبختی را طی می‌کنند.
این روزها استدلال‌های آنلاین فراوان در مورد ادامه فعالیت‌های سیاسی هند در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود و بیشتر آنها را کمپین‌های تبلیغاتی مدیریت می‌کنند. در این میان گفته می‌شود خانواده نهرو-گاندی که همچنان حاکمیت حزب مخالف کنگره هند را در دست دارد، با اقدامات گسترده آنلاین در شبکه‌های اجتماعی مختلف بخصوص واتساپ توانسته است تعداد زیادی از مسلمانان را به سمت خود بکشاند و کمپین‌های تبلیغاتی بی شماری را در اینترنت راه‌اندازی کند.
تعیین تکلیف مجازی
در حالی که احزاب کوچک و بزرگ در هند فعالیت‌های گسترده خود را در اپلیکیشن‌های اجتماعی پیش می‌برند، کمپین‌های وابسته به آنها اطلاعات کمی را در مورد خود منتشر می‌کنند و این اتفاق باعث شده است مردم هند در مقابل پیام‌هایی که دریافت می‌کنند سردرگم شوند. نابسامانی فعالیت‌های سیاسی مجازی به گونه‌ای پیش می‌رود که مردم هند نمی‌توانند پیام‌های سیاسی واقعی منتشر شده از سوی احزاب سیاسی را از اخبار جعلی و دروغین تشخیص دهند و اتفاق مذکور «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند را با مشکل مواجه کرده است.
در شرایطی که دنیای مجازی توانسته است مزایای فراوانی را برای احزاب سیاسی هند به همراه بیاورد، «سوبیر سینها» از مشهورترین تحلیلگران سیاسی – اجتماعی این کشور در «دانشگاه مطالعات شرقی و آفریقایی» در لندن توضیح داد: «شما در عرصه سیاست نمی‌توانید یک ناسیونالیست صرف باشید. دنیای مجازی بخصوص اپلیکیشن‌های پیام‌رسان باعث شده‌اند رویه تبلیغات سیاسی کاملاً عوض شود. بنابراین باید خود را در قالب یک فرد فوق ناسیونالیست در نظر بگیرید. با این توضیح باید بپذیریم که دنیای مجازی اجازه نمی‌دهد سیاستمداران هندی در صورت ناخرسندی از فعالیت‌های پاکستان عکس‌العمل مستقیم نشان دهند، زیرا این اتفاق می‌تواند در فاصله زمانی کوتاه در دنیای مجازی انعکاس گسترده داشته باشد و پایه‌های موقعیت سیاسی آنها را به خطر بیندازد.»
اینکه اپلیکیشن‌های پیام‌رسان نظیر واتساپ و تلگرام توانسته‌اند اقدامات سیاسی در کشورهای مختلف را تحت تأثیر قرار دهند کاملاً واضح است و ضعف مدیریتی سیاستمداران برای حضور در دنیای آنلاین مهم‌ترین مسأله‌ای محسوب می‌شود که شکست یا پیروزی آنها مقابل رقبای انتخاباتی را تضمین می‌کند.
گفتنی است بسیاری از کشورها بواسطه جلوگیری از نشر اکاذیب، واتساپ و اپلیکیشن‌های مشابه را فیلتر کرده‌اند و در این میان برخی کشورها می‌کوشند نظارت و مدیریت بهتری روی این قبیل فضاها داشه باشند. در این میان «مارک زاکربرگ» نیز تلاش می‌کند با تقویت «اتاق جنگ» خود واتساپ را قابل اعتمادتر کند.
