سایت بدون – تلاش زنان فیلمساز برای کسب موقعیت مساوی با مردان زنان علیه مردسالاری هالیوود در صنعت سینما روی زن یا مرد بودن کارگردانان فیلمها حساسیت بسیار زیادی وجود دارد. مخالفان شرکتهای بزرگ فیلمسازی روی این نکته تاکید دارند که تهیهکنندگان سرشناس حاضر به سرمایهگذاری روی فیلمسازان زن نیستند و از این قشر حمایت نمیکنند. آنها و همچنین منتقدان سینمایی، روی تعداد اندک فیلمسازان زن تاکید کرده و میگویند سیستم مردسالارانه هالیوود راهی برای حضور و فعالیت همهجانبه زنان فیلمساز باز نمیکند. در تاریخ مراسم اسکار هم بهجز یک مورد، نمیتوان مثال دیگری پیدا کرد که اعضای آکادمی اسکار از یک فیلمساز زن حمایت کرده و جایزه اسکار بهترین کارگردانی را به او داده باشند. اما طرف مقابل هم صدای خود را دارد و مدعی است که این ضعف از خود زنان فیلمساز سرچشمه میگیرد و نه دیدگاه مردسالارانه هالیوودنشینان. با وجود این، بحثهای مربوط به این موضوع از مدتها قبل شروع شده و همچنان ادامه دارد. در عین حال، بعید به نظر میرسد این بحث به این زودیها تمام شده یا به یک نتیجه مشخص برسد. با وجود این، اهل فن و منتقدان آینده را برای این قشر از فیلمسازان هموار و امیدوارکننده میبینند. به باور منتقدان سینمایی، تهیهکنندگان و مدیران شرکتهای بزرگ فیلمسازی مجبورند که در آیندهای نهچندان دور قدرت و توانایی فیلمسازان زن را تایید و راه را برای فعالیت بیشتر آنها بازتر کنند.
به نوشته نشریه هالیوودریپورتر، زنان فیلمساز در ۲۰ سال اخیر میزان فعالیتهایشان را افزایش داده و تلاش دارند صدای خود را بلندتر و رساتر به گوش دیگران برسانند. اما منتقدان و تحلیلگران به این نکته بسیار مهم هم اشاره میکنند که قشر فیلمسازان زن، خود به چند گروه تقسیم میشوند و نمیتوان همه آنها را در یک صف قرار داد. منظور منتقدان البته قومیت و رنگ فیلمسازان زن است.
خبر بد؟
یک تحقیق سینمایی خبرهای بدی در این رابطه در خود دارد. براساس این تحقیق، طی یک سال گذشته تعداد فیلمسازان زنی که متعلق به قومیتها، گروهها و نژادهای غیرسفیدپوست هستند، از بالای ۲۱ درصد به حدود ۱۶ درصد تنزل پیدا کرده است. این در حالی است که سال ۲۰۱۹ در کل سال خوبی برای فیلمسازان زن بوده و آنها شاهد رشد تعداد همکاران فعال خود بودهاند. با این حال، همگان روی این نظریه متفقالقول هستند که زنان فیلمساز راهی طولانی را باید طی کنند تا به تمام خواستههایشان برسند.
این تحقیق سینمایی به این نکته اشاره میکند که ۱۰ درصد از کارگردانان فیلمهای پرفروش و بلاک باستر سال ۲۰۱۹ زن بودهاند. این خبر خوشی برای این قشر است. در طول یک دهه اخیر، این نخستین بار است که چنین موفقیتی نصیب آنها میشود. سال ۲۰۱۸ این رقم چیزی حدود ۵/۴ درصد بود. استیسی ال اسمیت نظریهپرداز سینمایی که این تحقیق را انجام داده، میگوید: «بالاخره شاهد تغییرات و رسیدن نسیم مثبت هستیم. دلایل زیادی وجود دارد که سال ۲۰۱۹ را سالی پربار و موفقیتآمیز برای زنان فیلمساز بدانیم.»
کمک به فیلمسازان زن
اکران عمومی فیلمهایی چون «زنان کوچک» گرتا گرویگ، «کلاه بردارها» لورن اسکافاریا، «بوک اسمارت» اولیویا وایلد، «وداع» لولو ونگ و «کوئین و سلیم» ملینا ماتسوکاس کمک کرد تا فیلمهایی با کارگردان زن بتوانند تا حد زیادی در سطح جامعه مطرح شوند و بر موفقیت فیلمسازان زن بیفزایند. به اینها باید نامهایی چون جنیفرلی کارگردان مشترک «یخزده ۲» و آنا بودن کارگردان مشترک «کاپیتان مارول» را هم اضافه کرد. هر دو فیلم در سطح جهانی با موفقیت مالی بسیار زیادی روبهرو شدند.
دلایل متعدد
خانم اسمیت در گزارش خود به این موضوع اشاره و توجه میکند که دلایل زیادی برای بهبود وضعیت فیلمسازان زن وجود دارد. او اطمینان کردن برخی تهیهکنندگان به فیلمسازان زن را، از عوامل بسیار مهم در این رابطه میداند. به گفته او «مدیران شرکتهای فیلمسازی دارند یاد میگیرند به فیلمسازان زن اطمینان کنند. البته این تلاش بیوقفه زنان بوده که توانسته نظر مساعد و مثبت تهیهکنندگان را جلب کند. برای مثال، مدیران شرکت یونیورسال در سال ۲۰۱۹ وظیفه کارگردانی پنج فیلم خود را به دست فیلمسازان زن سپردند. آنها پاسخ خوبی هم برای این اطمینان خود دریافت کردند. هر پنج فیلم در بین صد فیلم موفق و برتر سال قراردارند.»
روی دیگر سکه
با آن که گزارش تحقیقی اسمیت خبرهای خوبی برای زنان فیلمساز دارد، اما روی دیگر سکه چندان دلگرمکننده نیست. با وجود افزایش کیفی تعداد فیلمسازان زن در پشت دوربین، از تعداد زنانی که دارای رنگ پوست و قومیت غیرسفید هستند، کاسته شده است. در حقیقت، تعداد فیلمسازان زن سفیدپوست به رنگینپوست، پنجبهیک است. در بین ۱۳۰۰ فیلم سینمایی که سال ۲۰۱۹ در آمریکا ساخته و اکران عمومی شد، تنها دو زن رنگینپوست آوا دورنی و جنیفر یو نلسون توانستند فیلمهایشان را کارگردانی کنند. همین موضوع باعث شد تا اسمیت بگوید فیلمسازان زن رنگینپوست هنور باید تلاش زیادی کنند تا بتوانند به موقعیت همکاران زن سفیدپوست خود دست یابند. اسمیت از این موضوع با عنوان نژادپرستی فرهنگی در هالیوود اسم برده و آن را مایه شرمساری هالیوود و هالیوودنشینان میداند.
مطلب پیشنهادی
حتما باید دید/ مارمولک؛ روایت راه های رسیدن به خدا
سایت بدون – فیلم مارمولک یکی از برجستهترین و محبوبترین آثار سینمای ایران است که …