سایت بدون – عشق نه‌فقط پرتکرارترین مفهوم در شعر و داستان و فیلم و ترانه‌ و آثار هنری که معجزه‌آمیزترین کلمه در زندگی روزمره هم هست و به قول خواجه شیراز از هر زبان که می‌شنویم، نامکرر است؛ پیشنهادهای کتابخوانی این آخرهفته را با عشق و در مورد عشق تورق می‌کنیم.

آخرین ماه از فصل پاییز هم سررسید؛ فصلی که با رنگارنگ شدن برگ‌های درختان، پیاده‌روهای فرش‌شده با برگ‌های هزار رنگ، بارش باران و هوای ملایم و روزهای کوتاه و شب‌های بلند به فصل عاشقان مشهور شده است. اگر هنوز پاییزگردی نکرده‌اید و رسم و رسوم عاشقی را در فصل عاشقی نشناخته‌اید، با یار مهربان هفت شهر عشق را در شب‌های عاشقان بیدل بگردید.

عشق همان مفهوم و البته کلمه و کلامی است که در حوزه‌های مختلف روانشناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، تاریخ و دیگر رشته‌های شناخته و ناشناخته علوم انسانی مطرح می‌شود و البته کمتر داستان کوتاه، بلند، رمان یا حتی قصه و روایتی را می‌توان یافت که ردپایی از عشق در آن نباشد.

درباره عشق؛ نظریه‌هایی در باب عشق 

کتاب درباره عشق با زیرعنوان جنبه‌هایی از یک موضوع واحد نوشته خوزه اوتگای گاست به ترجمه دکتر سیدمهدی ثریا در ۲۱۵ صفحه از انتشارات جوانه رشد (چاپ اول ۱۳۸۰) کتابی است که با خواندن آن اطلاعات خوبی در مورد ماهیت عشق، رابطه عاشقانه، تفاوت عشق و میل، تفاوت عشق ورزی در زن و مرد، عشق رمانتیک و جایگاه منطق در عشق و رابطه عاشقانه در هشت فصل و شانزده بخش می‌توانیم بیابم.

هنگام خواندن متن هم از پاورقی‌ها غافل نشوید که دکتر ثریا به فراخور مطلب، شاهد مثالی از گنجینه دیرینه ادبیات فارسی برای تایید فرضیه‌های گاست آورده یا اسامی موجود در متن را دقیق تر تعریف کرده است. با اینکه به دلیل طرح فلسفی موضوعات و ارجاعات فرامتنی پیش رفتن با کتاب کمی دشوار است، لایه‌برداری از رمز و رموز عشق و اشتباهات عشاق در درک این مفهوم پیچیده به اندازه‌ای شیرین است که در پایان هفته می‌توان این کتاب ۲۱۳ صفحه‌ای را خواند و بر تجربیات خود افزود.

عجالتا از زبان گاست بخوانیم و بدانیم تفاوت عشق و غریزه چیست؛ من قبلا اشاره کرده‌ام که در عشق توجه به ریزه‌کاری‌ها و جزییات است و در کشش غریزی به کل. می‌توان گفت که عشق و غریزه از دو فاصله متفاوت بر معشوق و مطلوب می‌نگرند. نوع زیبایی که انسان را به جنس مخالف جلب می‌کند بندرت از همان نوعی است که او را به دام عشق می‌کشاند. (ص. ۱۰۲)

عشق و دیگر هیچ؛ عاشقی از میان فلسفه، اسطوره‌، تاریخ و ادبیات

کتاب عشق و دیگر هیچ، با عنوان فرعی روایت تجلی عشق در مراحل مختلف زندگی انسان‌ها با ترجمه منصوره شوشتری در ۱۳۵ صفحه (چاپ اول ۱۳۹۶) دومین کتابی است که برای این هفته در نظر داریم.

عشق و دیگر هیچ ترجمه‌ای از کتاب Love all that matters نوشته مارک ورنان و از مجموعه کتاب های…و دیگر هیچ است. ورنان (متولد ۱۹۶۶ انگلیس) دانش‌آموخته الهیات و فیزیک و دارای مدرک دکتری فلسفه، استاد مدعو کالج برک بک دانشگاه لندن است که دستی هم در روان‌درمانی دارد. او برای نشریه‌هایی مثل مجله فیلسوفان و روزنامه‌ گاردین در زمینه رابطه انسان با خدا، روابط انسانی و موضوعات روانشناختی مطلب می‌نویسد. کتابخوانان ایرانی پیش از این با آثاری از ورنان آشنا شده‌اند و چند اثر از او به فارسی برگردانده شده است.

داستان بخوانیم؛ سیر عشق 

بعد از دو کتاب نظری در مورد عشق، خواندن یک کتاب داستان در این مورد لذت بخش است. هر چند کمتر داستان بلند یا رمان موثر معاصر یا کلاسیکی را می توان یافت که عشق یکی از مولفه‌های اصلی اصلی آن نباشد، کتاب سیر عشق نوشته آلن دوباتن و ترجمه زهرا باختری در ۲۴۳ صفحه (چاپ ششم ۱۳۹۶) از نشر چترنگ همانطور که از نامش پیداست، از اصل و اساس در مورد عشق است. آلن دوباتن امروزه نسبتا نام آشنایی در بسیاری کشورهای جهان است که با سخنرانی‌ها و کتاب‌هایش در مورد موضوعات مختلف مرتبط به انسان شناخته می‌شود. وی (متولد ۱۹۶۹) دانش‌آموخته تاریخ از دانشگاه کمبریج و فلسفه از کینگز کالج لندن است و مقطع دکتری فلسفه فرانسه را در دانشگاه هاروارد نیمه‌کاره رها کرد تا به کار نوشتن بپردازد، تاکنون آثار زیادی نگاشته؛ مانند جستارهایی در مورد عشق در سال ۱۹۹۳ که دو میلیون نسخه از آن به فروش رفت و ساختار خوشبختی در سال ۲۰۰۷ که جزء دیگر عناوین پرفروش دوباتن است.