بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
«این روزها موسیقی سرزمین ما گرفتار نابسامانی‌های فراوانی شده است و اگر پای درد دل موسیقیدانان بنشینید متوجه می‌شوید چقدر این نابسامانی به ذوق و سلیقه و گوش موسیقایی و انتخاب موسیقی مردم لطمه زده است.» اینها بخشی از صحبت‌های فریدون شهبازیان آهنگساز پیشکسوت و رهبر پیشین ارکستر ملی ایران است که در آستانه هفتاد‌وهفتمین سال تولد و آیین تجلیل و بزرگداشتش بر زبان آورد. بزرگداشتی با حضور جمعی از نام آوران عرصه‌های موسیقی و ادبیات به همت کانون ادبی زمستان در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
استاد شهبازیان از نسل موسیقیدانانی است که پس از گذراندن تحصیلات آکادمیک کوشید میان مبانی و تئوری موسیقی غربی و موسیقی ایرانی نوعی آشتی و تلفیق به وجود آورد. آثار درخشان او درمجموعه صدای شاعر و اشعار حافظ، مولانا، سعدی ،خیام ،رودکی، اخوان ثالث و احمد شاملو هنوز هم دلمشغولی لحظات خلوت اهالی فرهنگ ایران است. فریدون شهبازیان سال ۹۵ عهده دار ارکستر ملی شد و پس از سه سال فعالیت چشمگیر به‌دلیل نابسامانی‌های بسیار از رهبری ارکستر ملی ایران کناره‌گیری کرد.
معلم بزرگ موسیقی
حسین علیزاده آهنگساز و نوازنده پیشکسوت موسیقی ایران که دراین مراسم حضور داشت، در جملاتی کوتاه گفت: خیلی دوست داشتم فرصت بیشتری بود تا بتوانم برای استادم فریدون شهبازیان ازصمیم قلب سخن بگویم و آنچه که دردل دارم بازگو کنم.
آشنایی من و ایشان به سال‌های دور می‌رسد و دوستان دیرینه‌ای هستیم البته آقای شهبازیان بزرگ بنده هستند.
او افزود: نخستین تجربه‌ها و جسارت‌های من درعرصه موسیقی و حضور دررادیو و ضبط اولین کارم با حمایت‌های ایشان بوده است. فریدون شهبازیان تا به امروز و همیشه و درهر کار و هر اجرای مهمی که داشته‌ام در کنارم و پشتیبانم بوده و برای من مانند یک استاد و معلم بزرگ است و احساس غرور داریم که شهبازیان کنار ما است. من از برگزار‌کنندگان این برنامه تشکر می‌کنم و به عقیده من باید ازاو قدردانی‌های بسیاری شود.
خالق آثار ماندگار
صدیق تعریف، خواننده موسیقی سنتی ایران نیز ضمن ابراز خرسندی از حضور در این مراسم بیان کرد: استاد شهبازیان به گردن موسیقی ایران حق بسیار بزرگی دارند. آشنایی بنده با آقای شهبازیان به دوران دانشجویی برمی‌گردد و اولین کارهایی که ازایشان شنیدم همان کارهای معروف روی رباعیات خیام بود که به نظر من حالا حالا‌ها هم می‌شود شنید و لذت برد و هیچ گاه فراموش نخواهد شد. از دیگر آثار ایشان که بسیار مورد توجه است آهنگسازی آلبوم «کاشفان فروتن شوکران» با دکلمه زنده یاد احمد شاملو است. این کار آنقدرتأثیر‌گذار بود که زنده یاد شاملو در بروشور این آلبوم این اثر را به فریدون شهبازیان تقدیم کرده است. او اظهار کرد: فریدون شهبازیان همدلی بسیارهنرمندانه‌ای با اغلب هنرمندان داشته است و این یکی ازخصوصیات بسیار خوب ایشان است. کسانی که طی این سال‌ها با او همکاری داشته‌اند دلگرم او بوده‌اند و درواقع در کنار او بودن سبب اعتماد به نفس بیشتری برای آنها است.
حامی نسل جوان موسیقی
محمد اصفهانی خواننده موسیقی پاپ نیزگفت: استاد فریدون شهبازیان علاوه بریک آهنگسازکم نظیر انسان بسیار شریفی هم هستند. همه می‌دانند من از جمله خوانندگانی هستم که بسیار مورد حمایت ایشان بودم و پیشرفت هنرم را مدیون تعلیمات و حمایت‌های بزرگانی چون فریدون شهبازیان، بابک بیات و همایون خرم هستم. سال ۱۳۷۵ که هیچ‌کس من را نمی‌شناخت ایشان ساخت موسیقی تیتراژ سریال «آوای فاخته» را برعهده داشتند و به من لطف کردند و گفتند این کار را گوش کنم و اگر علاقه‌مند بودم تیتراژ کار را بخوانم. سخنان و تواضع ایشان درس بزرگی برای من بود چرا که ایشان آهنگساز بزرگی هستند و همه خوانندگان علاقه‌مند و مشتاق هستند آثار ایشان را بخوانند.
طلوع دوباره موسیقی پاپ
محمدرضا چراغعلی آهنگساز نیزگفت: رواج و طلوع دوباره موسیقی پاپ بعد از انقلاب و از سال‌های ۷۳- ۷۴ به بعد در تلویزیون با حمایت‌های مستقیم ایشان بوده است. او افزود: از نوجوانی بسیارعلاقه‌مند و مشتاق به دیدن استادان بزرگ موسیقی بودم اما در برخی مواقع تأسف خوردم اما زمانی که آقای شهبازیان را دیدم فراتر از ذهن من بودند و جزو معدود هنرمندانی بودند و هستند که فارغ از ارزش کارهای هنری ایشان، به لحاظ اخلاقی منش و رفتارهنریشان همیشه برای من بسیار ارزشمند بوده و هست.
تکرار شنیدن موسیقی خوب مطمئن‌ترین راه برای بالا بردن سلیقه و قضاوت برای هنر است
در ادامه این مراسم بعد از سخنرانی اکبر آزاد ترانه سرای پیشکسوت و سیدعباس سجادی، مدیرعامل بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران، فریدون شهبازیان به‌عنوان آخرین سخنران در پشت تریبون قرار گرفت و گفت: موسیقی مانند کلام، هنری جامع و در درون خود کامل است و البته با کلام تفاوت‌هایی دارد؛ از جمله اینکه موسیقی حتی به نسبت نقاشی در رابطه با احساس شنونده و بیننده مستقیم‌تر عمل می‌کند. موسیقی و نقاشی را می‌توان بدون واسطه درک کرد درحالی که بین یک نویسنده ادبی و خواننده‌اش قطعاً شرط دیگری برای این ارتباط لازم است. خواننده باید زبان نویسنده را بداند و به مفاهیم کلماتی که نویسنده به کار برده است کاملاً وقوف داشته باشد تا رابطه بین نویسنده یا خواننده و بیننده‌اش برقرار شود. باید بدانیم موسیقی فنی است که به فراگیری، تمرین و ممارست نیازمند است که در کنار خلاقیت عواطف الهامات و انگیزه و اشتیاق به هنری والا و رشک انگیز تبدیل می‌شود.
او افزود: در دنیای موسیقی همچنان که یک نوازنده و رهبر ارکستر خواننده و نیز یک آهنگساز سال‌های طولانی طی یک برنامه تنظیم شده به فراگیری و تمرین و مطالعه نیاز دارد یک شنونده علاقه‌مند به موسیقی هم باید قسمتی از این راه را طی کند به همین روی یک شنونده موسیقی در هنگام گوش دادن‌های پیگیر و مکرر و موسیقی بی‌نیاز از راهنمایی و رهنمون گرفتن نیست این رهنمود‌ها از این جهت اهمیت دارند که در زمانی هر چه کوتاه قضاوت او را شکل ببخشند و سلیقه‌اش را بالا ببرند. بدیهی است کسی که راهنمایی علاقه‌مند به موسیقی را بر عهده می‌گیرد باید موسیقی شناس مطلع و بصیر بوده و با کلامی دقیق و مناسب با هدفی که در پیش دارد علاقه‌مند به موسیقی را قدم به قدم همراهی کند. فراموش نکنیم تکرار شنیدن موسیقی خوب مطمئن‌ترین راه برای بالا بردن سلیقه و قضاوت برای هنر است پس هر چه می‌توانید بیشتر موسیقی گوش کنید و هر قطعه‌ای را تا آنجا که امکان دارد به دفعات بشنوید. امروز یک دوستدار موسیقی از سه عامل فیزیکی، احساسی و عقلانی برای لذت بردن از موسیقی کمک می‌گیرد و یک آهنگساز موفق همواره سعی می‌کند این نیاز سه گانه را برآورده کند موسیقی فقط برای روشنفکران خلق و ساخته نمی‌شود بلکه برای همه و همچنان برای پاها، قلب‌ها و فکر‌ها که همان سه عامل فیزیکی احساسی و عقلانی است خلق می‌شود و این خلقیت همان هنر والایی است که به‌نام موسیقی آن را می‌شناسیم.
در پایان این مراسم با اهدای تندیس و تابلوی نقاشی شده استاد شهبازیان جشن تولدی هم برای ایشان برگزار شد. شمس لنگرودی، اکبر آزاد، ماهور موساییان همسر استاد شهبازیان و عبدالجبار کاکایی از جمله میهمانان این برنامه بودند.
ندا سیجانی / روزنامه ایران
