سایت بدون -کاراکتر جیسون بورن آماده بازگشت روی پرده سینماست. کمپانی یونیورسال با اعلام این خبر، دوباره پرونده این مامور ضدجاسوسی معترض را باز میکند. اما باز شدن پرونده بورن، به معنی تولید سریع فیلم تازهای از ماجراجوییهای هیجانانگیز او نیست. مدیران کمپانی یونیورسال این روزها از یکسو به دنبال فیلمنامهنویسی هستند که داستان جذابی برای فیلمشان بنویسد و از سوی دیگر، جستوجویشان برای پیدا کردن بازیگر مناسب نقش جیسون بورن ادامه دارد. قسمت تازه مجموعه فیلم بورن، قرار است به احیای داستان آن بپردازد. به همین دلیل، یک بازیگر تازه باید نقش این کاراکتر را در جلوی دوربین سینما بازی کند. از سوی دیگر، فیلمنامه نسخه احیا شده هم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این فیلمنامه باید به گونهای باشد که ضمن راضی نگه داشتن طرفداران قدیمی این مجموعه فیلم، طرفداران جوان تازهای را برایش به همراه بیاورد. منتقدان سینمایی میگویند البته انجام این کار بسیار سخت است.
به نوشته سایت امپایر آنلاین، مشکل اصلی فیلمنامه بورن تازه این است که باید اصیل و غیراقتباسی باشد. آیا میتوان فیلمنامهنویسی پیدا کرد که داستانی به جذابیت داستانهای نوولهای رابرت لودلوم بنویسد؟ لودلوم نویسنده نوولهای جیسون بورن در طول حیات کاری خود، تنها سه داستان جیسون بورنی نوشت. مرگ نویسنده در سال۲۰۰۱ مانع از نگارش نوولهای بیشتری درباره این شخصیت شد. کمپانی یونیورسال در سالهای ۲۰۰۲، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ این سه نوول را به فیلمهای سینمایی موفق و پرفروشی با نامهای «هویت بورن»، «برتری بورن» و «اولتیماتوم بورن» تبدیل کرد. بعد از اکران عمومی اولتیماتوم بورن در سال ۲۰۰۷، مدیران یونیورسال مجبور شدند با محوریت قرار دادن کاراکتر جیسون بورن، به سراغ داستانهایی اصیل و غیراقتباسی بروند. حاصل کار در قسمت چهارم، آن چیزی نبود که منتقدان و تماشاگران سینما انتظار داشتند. به همین دلیل، استقبال از این قسمت کمتر از قسمتهای قبلی بود.
نیمه احیای ناموفق
مجموعه بورن قبل از اینکه تهیهکنندگانش به فکر احیای دوباره آن بپردازند، یک بار نیمه احیا شد! در سال ۲۰۱۲، «میراث بورن» با بازی جرمی رنر به نمایش عمومی درآمد. این فیلم چهارمین فیلم در مجموعه بورن بود، که به عنوان چهارمین فیلم مورد قبول قرار نگرفت! منتقدان گفتند به دلیل حضور یک کاراکتر و بازیگر تازه، نمیتوان آن را دنباله یا قسمت دیگری از مجموعه فیلم بورن مت دیمون دانست. داستان «میراث بورن» در همان حال و هوای همیشگی این اکشن دلهرهآور افشاگرانه بود. اما جای کاراکتر جیسون بورن در آن خالی بود. جرمی رنر در نقش کاراکتری به نام آرون کراس ظاهر شد. کراس کاراکتری شبیه بورن بود که در موقعیتهایی شبیه او قرار میگرفت. در طول داستان، چند باری نام جیسون بورن شنیده میشود و عکسهایش به نمایش درمیآید. بهگفته منتقدان، این فیلم را نمیتوان دنبالهای منطقی بر مجموعه بورن دانست و بیشتر شبیه زائدهای بر آن به نظر میرسد. هزینه ۱۲۰ میلیون دلاری فیلم، فروش جهانی ۴۱۵ میلیون دلاری (که ۱۶۲ میلیون آن اختصاص به سینماهای آمریکای شمالی داشت) برایش به همراه داشت. این فیلم را تونی گیلروی کارگردانی کرد.
مردی با اطلاعات محرمانه
اولین قسمت فیلم در سال ۲۰۰۲، تماشاگران و منتقدان را با یک اثر سرگرمکننده و جذاب روبهرو کرد. داگ لایمن کارگردان فیلم بود و مت دیمون در نقش کاراکتری ظاهر شد، که تا آن روز روی پرده سینما دیده نشده بود. او یک تروریست سازمان سیا با اطلاعات زیاد بود، که از بیماری فراموشی کوتاهمدت رنج میبرد. بورن باید کشف میکرد که کیست و هویت واقعیاش چیست. او مورد هجوم افرادی ناشناس و قدرتمند است و ضمن فرار از دست آنها، متوجه هویت واقعی خود و میزان اطلاعات محرمانهای میشود که در اختیار دارد. سازمان سیا به دنبال کشتن اوست و بورن با شیوههایی که آموخته، از چنگ همکاران قدیمیاش میگریزد. قسمت اول فیلم با هزینه معمولی ۶۰ میلیون دلاری خود، ۱۲۱ میلیون دلار در آمریکا و ۹۲ میلیون دلار در دیگر کشورها
فروش و راه را برای تولید قسمتهای بعدی هموار کرد.
طرحهای تازه
سه قسمت دوم، سوم و پنجم بورن را پل گرینگراس دوست صمیمی دیمون کارگردانی کرد. او برای قسمت پنجم مجبور به انتخاب داستان تازهای شد که توسط نویسنده اصلیاش رابرت لودلوم نوشته نشده بود. مت دیمون بازیگر تمام این فیلمها بود، اما او برای بازی در قسمت چهارم که شخصیت آرون کراس را معرفی میکرد، برنگشت. کمپانی یونیورسال و فرانک مارشال تهیه اصلی بورنها، در یک سال اخیر چند طرح را در ارتباط با آینده بورن دنبال کردند. از یک طرف، تصمیم گرفته شد قسمت دوم میراث بورن تولید شود. اما این فیلم بدون جرمی رنر و کاراکتر آرون کراس ماجراهایش را دنبال میکرد!
این طرح راه به جایی نبرد. طرح دوم، تولید دنبالهای بر «جیسون بورن» (۲۰۱۷) با بازی دیمون بود. اما دیمون با اعلام این نکته که تماشاگران به اندازه کافی با کاراکتر بورن دیدار داشته و نیازی به دیدار تازه نیست، آب پاکی را روی دست مارشال و یونیورسال ریخت.
همین مساله، یونیورسال و مارشال را به این نتیجه رساند که باید با احیای داستان جیسون بورن، فیلمی تازه را با یک بازیگر تازه و ماجراجوییهای تازه جلوی دوربین ببرند.
گنج بیپایان
پنج فیلم بورن روی هم فروشی نزدیک یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در سطح جهانی داشتهاند. ۸۰۱ میلیون دلار از این رقم اختصاص به سینماهای آمریکای شمالی داشته و ۸۳۵ میلیون دلار دیگر، حاصل فروش آن در دیگر کشورهای دنیاست. این در حالی است که هزینه تولید تمام قسمتهای این مجموعه اکشن، حدود ۴۵۰میلیون دلار بوده است. تحلیلگران اقتصادی سینما عقیده دارند مجموعه بورن مثل یک گنج تمام نشدنی برای تهیهکنندگانش است و آنها، براحتی از نعمت بهرهمندی از سود حاصل از این گنج چشمپوشی نخواهند کرد. با این حال، هنوز زمانی برای شروع تولید قسمت تازه این «گنج» تعیین نشده است!
بورن در تلویزیون
در حالی که بحثها پیرامون ساخت یک بورن سینمایی جدید ادامه دارد، یک بورن تلویزیونی در راه است. شبکه یو اس ای مجموعه «تریداستون» را براساس داستان و ماجراجوییهای جیسون بورن جلوی دوربین میبرد. به گفته این شبکه تلویزیونی، تریداستون زائدهای بر داستان بورن است و تیم کرینگ خالق و نویسنده داستان فیلمنامه آن است. شنیدهها حکایت از آن میکند که جیسون بورن و مت دیمون نقشی در این مجموعه ندارند، اما احتمال دارد کاراکتر آرون کراس با بازی جرمی رنر، به این مجموعه برگردد. فعلا یک فصل دوازده اپیزودی از مجموعه در دستور کار تولید قرار گرفته است.
کیکاووس زیاری