در ماجرای تمدید قرارداد امباپه با پاریسنژرمن شما کدام طرفی هستید؟ این ماجرا خشم زیادی نزد اسپانیاییها بهوجود آورده، رسانهها امباپه را به پایین بودن کلاس متهم کردند و لالیگا این قرارداد را جنجالی نامیده. ولی باشگاههای زیادی نیستند که مثل پاریسنژرمن بتوانند بستهای بالای ۲۰۰ میلیون یورو برای بهترین بازیکن جهان تدارک ببینند و این باوجود زیان ۲۲۴ میلیون یورویی فصل گذشته این باشگاه است. در این ماجرا هیچ طرف خوبی وجود ندارد، فقط یک حس ناراحتی است که گویی قوانین اقتصادی فوتبال به چالش کشیده شده. لالیگا در بیانیه شدیداللحنی آورده است که این قرارداد نشان داد باشگاههای تحت مالکیت دولتها نمیخواهند به قوانین اقتصادی فوتبال احترام بگذارند و تمامیت ورزشی را به چالش کشیدهاند. لالیگا همچنین میخواهد به یوفا و اتحادیه اروپا شکایت کند. با این حال رئال مادرید معیار مناسبی در این زمینه نیست. سال گذشته این باشگاه سردمدار پروژه سوپرلیگ اروپا بود که تمامیت ورزشی فوتبال اروپا را بیشتر از تمدید قرارداد امباپه تهدید میکند. همچنین رئال مادرید به تازگی یکی از چهار باشگاه اسپانیایی بود که به خاطر استفاده از کمک دولتی طبق رأی دادگاه مجبور شده میلیونها یورو را برگرداند. یکی از مدیران اجرایی پاریسنژرمن در پاسخی غیررسمی به حمله لالیگا مدعی است که زیان ۲۲۴ میلیون یورویی به خاطر جهانگیری کرونا بوده و آنها طبق قوانین جدید بازی منصفانه مالی یوفا اجازه پرداخت چنین ارقامی را دارند. همچنین بر اساس جلسه ماه گذشته هیأتمدیره پاریسنژرمن، لیونل مسی در فصل اخیر ۱۵ میلیون یورو سود جانبی برای باشگاه داشته است.
پیام روشن است. قرارداد امباپه به طرز جنونآسایی گران است، ولی باشگاه باور دارد که آنها میتوانند این هزینه را با درآمد آتی جبران کنند و قوانین جدید بازی جوانمردانه مالی که از سال ۲۰۲۵ اعمال میشود، اجازه چنین خرجی را به آنها میدهد. شاید. ولی منتقدان امیدوارند که قوانین جدید سختگیرانهتر از قوانین فعلی باشد که طبق آن پاریسنژرمن و منچسترسیتی مقصر شناخته شدند. همچنین این نگرانی وجود دارد که باشگاههای تحت مالکیت دولتها تورمی بهوجود میآورند که بازار نقل و انتقالات را تحت فشار قرار میدهد، در حالی که تأثیر ناصر الخلیفی، مدیرعامل پاریسنژرمن روی یوفا و اتحادیه باشگاههای اروپا هم قابل کتمان نیست. از نگاه من واکنشها به قرارداد جدید امباپه فراتر از سختگیری قابل درک درباره ثروت باشگاههای وابسته به دولتهاست. وجه دیگر ماجرا این است که تیمها به چه راحتی میتوانند فاصلهشان را بیشتر کنند و رقابت را در لیگها از بین ببرند. آیا فصل آینده در لیگ فرانسه تیمی میتواند پاریسنژرمن را که در ۱۰ سال گذشته ۸ بار قهرمان شده، پشت سر بگذارد؟ فصل بعد از آن چطور؟ یا بایرن مونیخ که ۱۰ فصل متوالی قهرمان بوندسلیگا شده، رقیبی دارد؟ البته استثناهایی هم مثل منچستریونایتد وجود دارند. هرچند فوتبال انگلیس غیرقابلپیشبینیتر است، همانطور که در بازیهای هفته آخر دیدیم، با این حال منچسترسیتی توانسته در پنج فصل گذشته چهار بار قهرمان شود و در ۲۵ سال گذشته تنها ۸ تیم توانستهاند روی یکی از سکوهای اول تا سوم بایستند. عدد ۸ در پنج فصل اول لیگ برتر بین فصول ۹۳ – ۱۹۹۲ تا ۹۷ – ۱۹۹۶ هم تکرار شد؛ دورهای که تیمهای نوریچ، بلکبرن و آستونویلا در کورس قهرمانی بودند.
اطلاعات سایت «اسپورتینگ اینتلیجنس» که دستمزد بازیکنان در لیگها و رشتههای مختلف را رصد میکند، نشان میدهد که رابطه قدرتمندی بین هزینه باشگاهها برای دستمزد بازیکنان و رتبه آنها وجود دارد. ولی این معادله باید تغییر کند. در امریکا سقف دستمزد، مالیاتهای سنگین و گزینش از بازیکنان دانشگاه (درفت) روشهایی است تا رقابتی بودن لیگها را حفظ کند و تفاوت آنها با لیگهای فوتبال اروپایی آشکار است. میجر لیگ بیسبال در ۱۰ سال گذشته ۸ قهرمان داشته و ۵ تیم دیگر نایبقهرمان شدهاند. به عبارت دیگر ۱۳ تیم از ۳۰ تیم این لیگ در ۱۰ سال گذشته برای قهرمانی جنگیدهاند.
در NHL (لیگ هاکی امریکای شمالی) ۱۴ تیم از ۳۲ تیم از سال ۲۰۱۲ در فینال استنلی کاپ حاضر بودهاند. در NFL (لیگ فوتبال امریکایی) ۱۳ تیم از ۳۲ تیم به سوپرباول (بازی فینال) رسیدهاند و تعدادی از آنها در مدت کوتاهی توانستهاند به مدعی قهرمانی تبدیل شوند.
عجیب اینکه بر هم خوردن تعادل مسابقات فوتبال روی محبوبیت این رشته تأثیر منفی نگذاشته است. یک توضیح ماجرا میتواند این باشد که بینندگان تلویزیونی کمتر از قبل به رقابتی بودن مسابقات حساس هستند و بیشتر نامهای بزرگ آنها را کنجکاو میکند.
و در حال حاضر هیچ نامی بزرگتر از امباپه وجود ندارد. به قول یکی از مدیرانی که در این باره با او صحبت کردهام، این قرارداد یک بار دیگر تغییر موازنه قدرت به نفع بازیکنان فوتبال را یادآوری میکند. این روزها آنها عامدانه کاری میکنند که قراردادشان تمام شود و بتوانند تمام پول یک قرارداد جدید را به جیب بزنند.
این مدیر همچنین به این نکته اشاره کرد که منتظر گذاشتن پاریسنژرمن و رئال مادرید از سوی امباپه کاملاً معنادار بوده است. با این حال پاریسنژرمن ترجیح میدهد با پرداخت یک پاداش بزرگ امباپه را برای ماندن ترغیب کند تا اینکه بخواهد بازیکن جدیدی را از یکی از باشگاههای رقیب بخرد.
شان اینگل / گاردین
ترجمه: آرمن ساروخانیان