ریشه و داستان ضرب المثل «اشک تمساح»

سایت بدون – دیگر تمساح را که می دانید چیست؟ همان کروکودیل است ، یک جانور بزرگ وخطرناک که می تواند کابوس هر کسی باشد با آن آرواره های خرد کننده …اشک تمساح اصطلاحی است مشترک در بین چندین زبان دنیا برای بیان کنایه‌آمیز تاسف‌ها و اشک‌های ناصادق. عبارت اشک تمساح در یکی از نمایشنامه‌های شکسپیر نیز ذکر شده‌است. می گویند تمساح هرگاه که طعمه ای به دست می آورد برای آن گریه می کند

اما روایت دیگری هم وجود دارد. سابقاً معتقد بودند که غذا و خوراک تمساح به وسیله اشک چشم تأمین می شود. بدین طریق که هنگام گرسنگی به ساحل می رود و مانند جسد بی جانی ساعتهای متمادی بر روی شکم دراز می کشد. در این موقع اشک لزج و مسموم کننده ای از چشمانش خارج می شود که حیوانات و حشرات هوایی به طمع تغذیه بر روی آن می نشینند.

پیداست که سموم اشک تمساح آنها را از پای در می آورد. فرضاً نیمه جان هم بشوند و قصد فرار کنند به علت لزج بودن “اشک تمساح” نمی توانند از آن دام گسترده نجات یابند. خلاصه هر بار که مقدار کافی حیوان و حشره در دام اشک تمساح افتند، تمساح پوزه ای جنبانیده به یک حمله آنها را بلع می کند و مجدداً برای شکار کردن طعمه های دیگر اشک می ریزد.

اما واقعیت علمی چیز دیگری می گوید و اعتقاد دارد که تمساح مجبور است که اشک بریزد. اخیراً یکی از دانشمندان ضمن آزمایش به این نتیجه رسید که اشک تمساح و لاک پشت یکی از نیازهای طبیعی این دو حیوان است. توضیح آنکه در کنار چشم تمساح و لاک پشت غددی وجود دارد که مازاد آب نمک بدنشان از آن غدد به خارج ترشح می کند. به همین ملاحضه تا کنون آب نمک مترشحه را با اشک تمساح اشتباه می کرده اند.

هر چند باشد در فرهنگ عامه گریه دروغین را به اشک تمساح تعبیر کرده اند. به ویژه گریه و اشکی که نه از سر دلسوزی بلکه از جنس ریا و فریبکاری باشد که به وسیله آن مقصود به دست آید و سوء نیت گریه کننده جامه عمل بپوشد.