سایت بدون – ضربالمثل «ماهی از سر گنده است نی از دم» به معنای این است که مشکلات، فساد یا ناهنجاریهای موجود در یک مجموعه یا جامعه معمولاً از رهبری یا مقامات بالاتر شروع میشوند، نه از پایینترین سطح یا اعضای عادی آن. این ضربالمثل اشاره به این دارد که اگر ریشهی مشکلات در بالاترین مقامها باشد، نمیتوان انتظار داشت که فقط با اصلاح لایههای پایینتر، کل سیستم اصلاح شود.
معنای دقیقتر:
- ماهی در این ضربالمثل نمادی از یک سیستم یا جامعه است.
- گندیدن از سر به این معناست که فساد یا مشکل از رأس و مدیریت آن جامعه یا سیستم آغاز میشود.
- نه از دم به این معناست که لایههای پایینی سیستم یا اعضای عادی بیشتر تحت تأثیر این فساد هستند، تا اینکه خود عامل آن باشند.
کاربرد:
این ضربالمثل زمانی به کار میرود که مشکل یا نابسامانی در یک مجموعه از سطح بالای مدیریتی یا رهبری شروع شده باشد و بخواهیم تأکید کنیم که ریشهدار بودن این مشکل از بالا به پایین جریان دارد. در واقع، اصلاح وضعیت نیز باید از رأس هرم یا مقامات بالاتر آغاز شود تا نتیجه مؤثری داشته باشد.
این ضربالمثل غالباً در سیاست، مدیریت و حتی زندگی روزمره به کار میرود تا نشان دهد که مشکلات کلی یک سیستم ناشی از رهبری ضعیف یا فاسد است.