ریشه و داستان ضرب المثل « مشک به ختن بردن»

سایت بدون – ختن اسم منطقه ای است که امروز در چین واقع شده است.بیشتر مردمان آن امروزه اویغورند. ختن در گذشته یکی از شهرهای مهم راه ابریشم بود. دو رود در کنار آن روان است که یکی را یشم سیاه (قره‌قش) و دیگری را یشم زرد (یورونگ‌قش) می‌خوانند.

در ادبیات کهن ایران ختن بیشتر به دو علت مشهور بود ، اولی زیبارویان ختنی و دومی آهوی ختنی که از آن مشک مرغوبی حاصل می شد.

به عنوان مثال

هرکه ماه ختن و سروروانت گوید
او هنوز از قد و بالای تو صورت بین است .

سعدی (بدایع).
همانا که در فارس انشای من
چو مشکست بی قیمت اندر ختن .

سعدی (بوستان ).
یارب آن آهوی مشکین بختن بازرسان .
و آن سهی سرو خرامان بچمن بازرسان .

حافظ.
مژدگانی بده ای خلوتی نافه گشای
که ز صحرای ختن آهوی مشکین آمد.

حافظ.

آهوی ختنی گونه ای از آهو است که بارزترین ویژگی این گونه، دندان‌های خون‌آشام‌مانندش و نیز سر شبیه به کانگوروی آن است. نوع نر آن این دندان‌های جلو را به جای شاخ درمی‌آورد

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Moschus_moschiferus_in_Plzen_zoo_%2812.02.2011%29.jpg/449px-Moschus_moschiferus_in_Plzen_zoo_%2812.02.2011%29.jpg

مشک این آهو دلیل خطر انقراض آن است.مشک در اصل نام ماده ای با بوی قوی بود که از غده آهوی ختن بدست می‌آمد. این ماده از زمان‌های بسیار قدیم به عنوان یک ثابت کننده عطر محبوب مورد استفاده قرار می‌گرفته و یکی از گرانترین محصولات حیوانی در جهان است.

حالا اصطلاح مشک به ختن بردن چیزی مثل زیره به کرمان بردن است ، یعنی مشک را به جایی بردن که خودش معدن و مبدا آن است و کنایه از کار بی فایده است.

ضرب المثل های بیشتر را می توانید در لینک زیر پیدا کنید

مجموعه ای بی نظیر از ضرب المثل‌های فارسی همراه با داستان و کاربرد

مطلب پیشنهادی

حتما باید دید/ مارمولک؛ روایت راه های رسیدن به خدا

سایت بدون – فیلم مارمولک یکی از برجسته‌ترین و محبوب‌ترین آثار سینمای ایران است که …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *