بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – ضرب‌المثل “یار در خانه و ما گرد جهان می‌گردیم” یکی از بیانات مشهور در زبان فارسی است که به‌طور نمادین وضعیت افرادی را توصیف می‌کند که در جستجوی چیزی گران‌بها یا مطلوب، مسیرهای دور و دشواری را طی می‌کنند، در حالی که همان چیز در نزدیکی‌شان یا در اختیار خودشان است. این مثل بازتاب‌دهنده‌ی مضامین مهمی در زندگی اجتماعی و فردی است.
معنای ضمنی ضرب‌المثل:
- ناآگاهی نسبت به ارزش‌های نزدیک:
گاهی افراد به دلیل کم‌توجهی یا ناآگاهی، داشته‌های باارزش خود را نمی‌بینند و به‌دنبال آن در جاهای دورتر می‌گردند. - جستجوی بیهوده:
این ضرب‌المثل به نوعی نقد بر تمایل انسان برای جستجو و کنجکاوی بیش از حد در بیرون از خود است، حتی زمانی که پاسخ در نزدیک‌ترین نقطه ممکن قرار دارد. - عدم رضایت از وضعیت موجود:
این بیان به احساس همیشگی انسان برای نارضایتی از موقعیت کنونی و تمایل به دستیابی به چیزی فراتر اشاره دارد.
ریشه‌های فرهنگی و کاربرد:
این ضرب‌المثل در فرهنگ ایرانی، که اغلب به‌دنبال تعادل بین مادیات و معنویات است، کاربرد گسترده‌ای دارد. آموزه‌های اخلاقی و عرفانی نیز این مفهوم را به‌خوبی تأیید می‌کنند که “آنچه که می‌خواهی، در درون خودت است.” اشعار مولانا یا حافظ نیز مضامینی مشابه دارند. مثلاً مولانا می‌گوید:
آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد.
البته اصل ضرب المثل از این بیت مشهور سعدی ریشه می گیرد
عمرها در پی مقصود به جان گردیدیم/
دوست در خانه و ما گرد جهان گردیدیم
در زندگی روزمره:
این ضرب‌المثل می‌تواند در موقعیت‌های مختلف به کار برود:
- روابط انسانی: وقتی فردی به‌دنبال محبت یا دوستی است، اما نسبت به روابط موجود خود غفلت می‌کند.
- حرفه و تحصیلات: وقتی افراد فرصت‌های موجود را نادیده می‌گیرند و به‌دنبال امکانات در دوردست‌ها هستند.
- معنویات و ارزش‌های انسانی: انسان‌هایی که برای یافتن آرامش یا معنا، مسیرهای پیچیده‌ای را طی می‌کنند، اما آرامش درون خودشان است.
پیام اخلاقی:
این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که قبل از جستجوی چیزی در بیرون، ابتدا به داشته‌های خود توجه کنیم. قدردانی از امکانات و شرایط فعلی می‌تواند به رضایت و شادی بیشتری در زندگی منجر شود.
