زوج‌های هنری تلویزیون که به دیدنشان کنار هم عادت کرده‌ایم /همــیشـه بـا هـم

سایت بدون – حضور زوج‌های هنری در سینما و تلویزیون آن‌طرف آب‌ها مثل لورل و‌هاردی تا پرده نقره‌ای و قاب جادوی خودمان سابقه طولانی دارد. کسانی که بعد از یک همکاری به عنوان بازیگر، کارگردان، نویسنده، مجری و… چنان جور می‌شوند که ترجیح می‌دهند در آثار بعدی‌شان نیز از قابلیت کنار هم بودن و بده بستان‎های خوبی که دارند، استفاده و موفقیت خود را تکرار کنند. نمونه‌هایش زیاد است، اما همه موفق نبودند. برخی به تکرار افتادند و بعضی هم با وجود این‌که از ابتدا حاصل کار گروهی‌شان چندان چنگی به دل نمی‌زد، باز ادامه دادند. می‌شود از آن‌سوی قضیه هم نگاه کرد و دید با جدایی تعدادی از این زوج‌ها راه موفقیت‌شان هم به بن‌بست رسید و مخاطبانی که دوست داشتند آن دو را کنار همدیگر ببینند، رضایتی از کارهای انفرادی‌شان نداشتند. به هر حال گروهی کار‌کردن، همان‌قدر که می‌تواند بار را از دوش یک نفر بردارد و پیمودن مسیر را آسان کند، دشواری‌هایی هم دارد. به‌ویژه برای خلق یک اثر هنری که باید نقطه‌نظرهای متفاوت را یک‌کاسه کرد و در جان اثر ریخت. در اینجا نگاهی به تعدادی از این زوج‌های هنری که اثری از آنها روی آنتن تلویزیون رفته است، انداخته‌ایم و با برخی از آنان گفت‌وگو کردیم و از حال و هوای کار گروهی که عده‌ای می‌گویند در ایران چندان جواب نمی‌دهد پرسیدیم. طناز و بی‌حاشیه
ایمان صفایی و سروش صحت
آثار مشترک: سریال‌های لیسانسه‌ها، فوق‌لیسانسه‌ها، چک برگشتی، ساختمان پزشکان، بزنگاه، شمعدونی، پژمان و فیلم سینمایی جهان با من برقص
از کجا به کجا: این زوج نویسنده و کارگردان به عنوان افراد بی‌حاشیه شهره هستند، به ویژه ایمان صفایی که تا به امروز مصاحبه‌ای هم نکرده و هیچ خبرنگاری تا به حال نتوانسته او را راضی به گفت‌و‌گو کند، حتی می‌شود گفت او جزو هنرمندان بی‌سر و زبان است و ترجیح می‌دهد به‌واسطه نوشته‌هایش حرف‌هایش را بزند. همچنین هیچ عکسی از این نویسنده موجود نیست، اما سروش صحت بر‌خلاف صفایی اهل مصاحبه است، حتی گاهی مجری برنامه‌هایی همچون کتاب‌باز هم بوده و اتفاقا خیلی خوب هم می‌تواند اجرا کند، اما در مجموع این زوج با این‌که در کارهای طنز موفق هستند، اما اهل بگو و مگو نیستند.
از دیگر ویژگی‌های این زوج بهره بردن از طنز صحیح در کارهایشان است. آنها هرگز به سمت هجو نرفته‌اند و همین منجر به استقبال مخاطبان شده است. همچنین آنها سبک خاصی از طنز را در تلویزیون رواج دادند که الگوی دیگر نویسندگان بوده است.

پر‌مخاطب‌ترین‌های تلویزیون
سیروس مقدم و محسن تنابنده
آثار مشترک: پیامک از دیار باقی، چار‌دیواری، پایتخت، چک برگشتی و علی‌البدل
از کجا به کجا: همکاری مقدم و تنابنده در قالب کارگردان و نویسنده از سریال تلویزیونی پیامک از دیار باقی شروع شد که بستر طنز داشت و نوروز ۸۷ از شبکه یک پخش شد. آنها دو سال با هم چار‌دیواری را کار کردند، اما اوج محبوبیت این زوج که آثارشان هم بسیار پر مخاطب بوده، با سریال پایتخت ادامه پیدا کرد؛ حتی ساخت فصل‌های بعدی این سریال نشان داد این زوج بی‌آن‌که به مشکلی بر بخورند، همکاری‌شان موفقیت‌آمیز بوده و به قول معروف هر دو رگ خواب مخاطب را به دست آوردند. البته تنابنده گاهی هم به غیر از نویسندگی، بازیگر سریال‌های مقدم هم بوده است.
 معروف‌ترین آثار این زوج که با اقبال عمومی روبه‌رو‌شده است، سریال طنز پایتخت و علی‌البدل است. شاید یکی از دلایل موفقیت آنها بهره بردن از لوکیشن‌هایی به‌غیر از تهران بوده و همین منجر به فراگیرتر شدن این‌سریال‌ها شده است.

ادبیاتی‌های تلویزیون
سهیل محمودی و ساعد باقری
آثار مشترک: ضیافت و در انتهای شب
از کجا به کجا: همکاری این دو شاعر و مجری رادیو و تلویزیون از برنامه ادبی در انتهای شب آغاز شد که سهیل محمودی نویسندگی این برنامه را در کنار ساعد باقری داشت. همچنین اجرای مشترک برنامه ماه رمضان ضیافت را با هم داشتند. هر دو سبک کلاسیک در کار دارند و هنگام شعر خواندن از روحیه لطیفی برخوردار هستند و اجرای آرام و بدون حاشیه داشتند، بی‌آن‌که در حرف همدیگر بپرند. همین باعث شده تا برنامه‌های این زوج، مخاطبی باشد که اهل شعر و شاعری است.

متفاوت‌های آرام
حمید نعمت‌ا…  و هادی مقدم‌دوست
آثار مشترک: سریال‌های وضعیت سفید و سرباز، فیلم‌های سینمایی بی‌پولی، آرایش غلیظ، شعله‌ور و سر‌به مهر
از کجا به کجا: همکاری این دو در فیلم سینمایی بی‌پولی کلید خورد. در آنجا نعمت‌ا… کارگردان بود و کنار مقدم‌دوست نویسندگی را هم به‌‌عهده داشت. پس از این موفقیت که نظر بسیاری از منتقدان را جلب کرد، همکاری‌شان به این ترتیب در تلویزیون با سریال خوش‌ساخت وضعیت سفید و چند فیلم سینمایی دیگر ادامه پیدا کرد. این زوج با جنس آثار متفاوتشان، همانقدر که منتقد دارند، طرفدارانی هم با خود همراه کرده‌اند.
در مورد همکای اخیرشان، سریال سرباز اما تعداد مخالفان بیشتر است و می‌توان این سریال را ضعیف‌ترین کار کارنامه این دو دانست که از ماه رمضان روی آنتن رفته است و همچنان پخش آن ادامه دارد. در نتایج نظرسنجی‌های سازمان صداوسیما نیز آخرین اثر این دو هنرمند در رتبه سوم قرار گرفت که با توجه به موفقیت آثار قبلی آنان، پیش از پخش چنین تصوری وجود نداشت.

شروع تلویزیونی
پژمان جمشیدی و سام درخشانی
آثار مشترک: سریال پژمان، فیلم‌های سینمایی خوب بد جلف، تگزاس، تگزاس۲، خوب بد جلف۲ و ارتش‌سری
از کجا به کجا: این زوج هنری در تلویزیون کشف شدند. جمشیدی، فوتبالیست بود و با سریال پژمان دیده شد. سام درخشانی هم که پیش از این سابقه چندانی در ایفای نقش‌های کمدی نداشت، کنار جمشیدی توانست این بخش از توانایی خود را نشان دهد و تیم خوبی را با یکدیگر تشکیل دهند که در چندین فیلم سینمایی از آنها در همین شمایل پت‌و‌مت‌گونه‌ای که برای ارائه کمدی خود درنظرگرفته‌بودند، استفاده شود. حضور این دو کنار یکدیگر با وجود تکراری بودن نسبی شخصیت‌هایی که ایفا می‌کنند همچنان برای مخاطبان تازگی دارد؛‌ باید دید این مسیر تا کی می‌تواند به این شکل ادامه داشته‌باشد.
این دو بازیگر در آثار غیرمشترکشان نیز در ژانرهای گوناگون توانسته‌اند نظر منتقدان و مخاطبان را جلب کنند. نمونه‌اش سریال رمضانی «زیرخاکی» است که با بازی جمشیدی روی آنتن شبکه یک سیما رفت.

رفقای خوب
ایرج طهماسب و حمید جبلی
آثار مشترک: مجموعه‌های محله‌بروبیا، صندوق‌پست، کلاه‌قرمزی، فیلم‌های سینمایی کلاه‌قرمزی و پسرخاله، یکی بود یکی نبود، دختر شیرینی‌فروش، کلاه‌قرمزی‌و‌سروناز، زیردرخت‌هلو، رفیق‌بد، کلاه‌قرمزی‌وبچه‌ننه
از کجا به کجا؟ محله بروبیا و برنامه‌های کودک تلویزیون این دو را به مخاطبان معرفی کرد، اما کارهایشان به عنوان نویسنده، بازیگر و کارگردان کنار یکدیگر در سینما رونق گرفت و با فیلم کلاه‌قرمزی‌وپسرخاله به‌عنوان زوج هنری جاافتادند و در این سال‌ها همکاری‌های موفقی چه در زمینه آثار کودک و چه فیلم‌های سینمایی برای مخاطب بزرگسال داشتند و از آن زوج‌هایی هستند که با وجود گذشتن سال‌ها از همکاریشان هنوز حرف تازه برای گفتن دارند.

جدی‌های خنده‌دار
مهران مدیری و سیامک انصاری
آثار مشترک: شب‌های برره، باغ مظفر، ویلای من‌، قهوه تلخ، پاورچین، نقطه چین، جایزه بزرگ و در حاشیه
ازکجا به کجا؟ مجموعه پاورچین را می‌توان اولین حضور این دو بازیگر در یک قاب عنوان کرد، اتفاقی که اوایل دهه ۸۰ افتاد و بعد از آن می‌شود گفت در شب‌های برره این تقابل بیشتر از همیشه خودش را نشان داد. نکته‌ای که در مورد این دو بازیگر وجود دارد، جدیت ویژه‌ای است که هر دو در بازی‌هایشان آن را به شکلی حفظ کرده‌اند اما در گیر و دار همین جدیت به‌واسطه دیالوگ‌ها و گاهی موقعیت‌هایی که از قبل برای آن دو طراحی شده، طنز ظریفی در تعاملی که با هم دارند شکل می‌گیرد. شیوه‌ای که گویا آن قدر جواب داده است که سریال‌های مختلفی بر‌مبنای آن ساخته و باعث شده تا ما این دو هنرمند را بارها و بارها کنار هم ببینیم.
 حضور سیامک انصاری در فصل‌های اول دورهمی هم یکی دیگر از موارد اخیر این ماجراست که باز هم همراهی این زوج هنری را در قالب تازه‌تری به تصویر کشید. البته در کنار این همراهی‌ها گاهی مشکلات و اختلافاتی هم به‌وجود می آید مثل جنجالی که درباره حاضر نشدن سیامک انصاری در سریال هیولا پیش آمد و حرف و حدیث‌هایی را درباره این دو بازیگر ایجاد کرد.

جدایی از برنامه
نیما کرمی و علی نیکزاد
آثار مشترک: برنامه صبحی دیگر
از کجا به کجا: نیما کرمی و علی نیکزاد از همان روزهای شکل‌گیری برنامه «صبحی دیگر» شبکه آموزش با هم همکار شدند. برنامه‌ای که در طول این سال‌ها به یکی از برنامه‌های صبحگاهی پرمخاطب تبدیل شد. اما سال گذشته به دلیل شرایط شغلی و این‌که علی نیکزاد نمی‌توانست در زمان‌بندی با برنامه به توافق برسد، از این گروه جدا شد و سهیل محزون جایگزین وی گردید. نیکزاد و کرمی در طول این ۹ سال مکمل خوبی برای یکدیگر بودند و به همین دلیل پس از جدا شدن نیکزاد از برنامه «صبحی دیگر» مخاطبان بسیاری را از دست داد. محزون و کرمی در این یک‌سال‌واندی هنوز نتوانسته‌اند موفقیت گذشته را در اجرا تکرار کنند.

دوقلوهای فضایی
محمد فواد صفاریان پور و سیاوش صفاریان پور
آثار مشترک: آسمان شب، چرخ، تیک تاک، جویندگان کسوف، ارتباط ایرانی، مردم ایران سلام، دایره، کندو، مدار بسته، روزی روزگاری و….
از کجا به کجا: این دو برادر که با آسمان شب به شهرت رسیدند، در ادامه حضورشان در صدا و سیما برنامه‌های مختلفی که به آنها اشاره کردیم را روی آنتن بردند. در کنار رابطه برادری این دو مجری و تهیه‌کننده، نگاه مشترکی که بین سیاوش و محمدفواد وجود دارد، باعث شده این دوقلوها بتوانند برنامه‌های جالب توجهی را شکل دهند که اغلب آنها مثل چرخ که سال گذشته روی آنتن رفت، قالب تازه‌ای داشتند.

یک دنیا خاطره
بیژن بیرنگ و مسعود رسام
آثار مشترک: علی و غول جنگل، همسران، خانه سبز، چاق و لاغر، این خانه دور است، سیندرلا و….
از کجا به کجا: داستان کارگردانی مشترک بیژن بیرنگ و مسعود رسام به دهه ۶۰ برمی گردد. دو چهره‌ای که گاهی با هم می‌نوشتند و حتی تهیه می‌کردند. شازده کوچولو، اولین همکاری این دو زوج هنری معروف و قدیمی به حساب می‌آید و در ادامه هم برنامه‌های دیگری مثل محله بر و بیا و‌هاچین و واچین شکل گرفتند. این دو هنرمند که از جوانی یکدیگر را می‌شناختند، در سریال «همسران» اولین تجربه مشترکشان را در این فضا رقم زدند، مجموعه‌ای که زمینه شکل‌گیری ادامه این همکاری را در سریال خانه سبز فراهم کرد و می‌شود گفت باعث خلق یکی از ماندگارترین آثار تلویزیونی شد که هنوز که هنوز است، خیلی از ما آن را به یاد داریم و همچنان به تماشایش می‌نشینیم. خلق سکانس‌های خلوت، ساده و عمیق با قصه‌هایی که به دور از زرق و برق رایج، عین زندگی بودند، از ویژگی این همراهی مشترک است. جریانی که بعد از سرزمین سبز و ساخت چند برنامه برای کودکان و نوجوانان کمرنگ تر شد و در نهایت با درگذشت مسعود رسام در سال ۸۸ برای همیشه به پایان رسید.

مهمانی که مجری شد
داریوش فرضیایی و امیر‌محمد متقیان
آثار مشترک: عمو پورنگ، محله گل و بلبل، بالش‌ها و بچه‌محل
از کجا به کجا: ماه رمضان سال ۱۳۸۱ شخصیت عمو‌پورنگ متولد شد و همکاری‌اش با امیرمحمد که جوان‌ترین مجری برنامه‌های کودک است، شکل گرفت. ماجرا از این قرار است که متقیان به عنوان مهمان در برنامه کودک و نوجوان شبکه جام‌جم حضور یافته بود که با داریوش فرضیایی مجری برنامه آشنا شده و توانست به تلویزیون راه یابد. این دو در مجموعه‌های مختلفی با هم همکاری کردند؛ ضمن این‌که در اغلب برنامه‌های خارج از سازمان هم همکاری‌های بسیاری روی استیج داشتند. امیرمحمد در ابتدای همکاری اش با فرضیایی کودک ۷- ۶ ساله‌ای بود که در طول این سال‌ها در کار عموپورنگ بزرگ شد و رشد کرد و هنوز هم در همه کارها در کنار هم حضور دارند و فعالیت می‌کنند.

سریال‌سازهای معروف
ایرج محمدی و مهران مهام
آثار مشترک: طلسم‌شدگان، ترش و شیرین، دردسرهای عظیم، خوش‌نشین‌ها، ترانه مادری، متهم گریخت، نقطه سرخط، نرگس، کارآگاهان، روزهای بد به در، دلنوازان، کتابفروشی هدهد و….
از کجا به به کجا: ایرج محمدی و مهران مهام، دو تهیه کننده‌ای هستند که از اواخر دهه ۷۰ در سریال خانه پدری با هم همراه شدند و در ادامه خیلی از سریال‌های معروف تلویزیون به‌خصوص در فضای خانوادگی و اجتماعی را به خود اختصاص دادند تا جایی که تا مدت‌ها اسم این دو تهیه‌کننده را همیشه با هم می‌دیدیم. مجموعه نرگس و دلنوازان از معروف‌ترین کارهایی هستند که این دو تهیه کننده در کارنامه شان دارند. همکاری با رضا عطاران هم اتفاق دیگری است که در مجموعه آثار آنها به چشم می‌خورد.
با وجود همه این خاطرات دور و نزدیکی که مهام و محمدی با هم به جا گذاشتند، اما این همکاری‌ها چند سال پیش رسما به پایان رسید، اتفاقی که مهام درباره‌اش گفت: من و آقای محمدی سال‌ها با یکدیگر همکاری می‌کردیم و مجموعه‌هایی را هم ساختیم که بسیار پرمخاطب بودند، اما حق و حقوقی که برای ما به عنوان دو تهیه‌کننده در نظر گرفته می‌شد گاهی کمتر از یک تهیه‌کننده بود که به تنهایی سریالی را می‌سازد؛ بنابراین تصمیم گرفتیم کاملا به طور مستقل تهیه سریال‌ها را به عهده بگیریم.

زوج وفادار
زنده‌یاد مجید اوجی و فلورا سام
آثار مشترک: مهر و ماه، روزهای زندگی، همسایه‌ها، مشق عشق، شبی از شب‌ها، نشانی، ماه عسل، راز و نیاز، توطئه فامیلی، راز پنهان، بی‌قرار ۱ و۲، باغ سرهنگ، ما فرشته نیستیم، قرارمون پاک شهر و مرضیه.
از کجا به کجا: این زوج در عالم واقعیت هم همسر یکدیگر و در دهه ۶۰ با هم ازدواج کرده بودند. آنها بسیار آرام و بی‌حاشیه کارشان را انجام می‌دادند. در ابتدای فعالیت‌شان در دنیای هنر، گاهی پیش می‌آمد با هم کار مشترک داشته باشند، اما از سریال روزهای زندگی که سال ۷۷ پخش شد به بعد تمام آثارشان با یکدیگر مشترک بود. البته زنده‌یاد اوجی که سال گذشته در اثر سرطان فوت شد، همیشه در کسوت تهیه‌کننده بود و فلورا سام در حرفه نویسندگی، بازیگری و کارگردانی فعال بوده است.

لورل و‌هاردی وطنی
هومن برق‌نورد و بهنام تشکر
آثار مشترک: دزدوپلیس، ساختمان‌پزشکان، دودکش، پادری و فیلم‌سینمایی‌زندانی‌ها
از کجا به کجا: سال ۱۳۹۰ تشکر با حضور در مجموعه «ساختمان پزشکان» توانست مورد توجه قرار بگیرد و همکاری با برق‌نورد را نیز تجربه کند که می‌توان موفق‌ترین سریال مشترک این دو دانست که به دلیل بده‌بستان‌ها و پاس‌کاری‌های خوبی که در این سریال داشتند، همکاری‌شان ادامه پیدا کرد و در چند سریال دیگر نیز همبازی شدند. تشکر در یکی از گفت‌وگوهایش در این‌باره عنوان کرده‌بود: «در اکثر سکانس‌هایی که با هومن برق‌نورد در سریال‌های دزدوپلیس و ساختمان‌پزشکان بازی داشتم، بار کمدی بیشتر بر دوش هومن برق‌نورد است. من در آن سکانس‌ها نمی‌توانستم جلوی خودم را بگیرم و می‌خندیدم به‌طوری‌که گاهی اوقات ۱۵ برداشت انجام می‌شد تا یک سکانس را بگیریم». هر دو بازیگر در عین جدی بودن می‌توانند فضای کمدی ایجاد کنند. خیلی‌ها معتقدند زوج تشکر و برق‌نورد یادآور زوج لورل‌وهاردی است.

خاله رویا و عمو مهربان
آزیتا رضایی و مجتبی ظریفیان
آثار مشترک: با مابیا، موتور امداد، صبح به خیر بچه‌ها و یه لقمه خنده، آبرنگ، شکوفه‌های بهاری و رستوران کودکان
از کجا به کجا: دهه ۸۰ این زوج در نمایشی با هم آشنا می‌شوند و از همان روز هم کار برای بچه‌ها را باهم ادامه می‌دهند. ظریفیان و رضایی زوجی هستند که علاوه بر زندگی در دنیای هنر و اجرا هم سال‌هاست با هم همراهند و برنامه‌های مختلفی را روی آنتن بردند. این همراهی همچنان ادامه دارد و هر سال با رنگ و شکل تازه‌ای به نام همان خاله رویا و عمو مهربان معروف میزبان بچه‌ها می‌شوند.

نوستالژی دهه ۶۰
علیرضا خمسه و محسن یوسف‌بیک
آثار مشترک: هوشیار و بیدار
از کجا به کجا: یکی از موفق‌ترین برنامه‌های شبکه یک در دهه ۶۰ مجموعه «هوشیار و بیدار» به کارگردانی محمد اوزی و صادق عبداللهی و با اجرای مهدی بهنام بود که در سال‌های ۱۳۶۳ و ۱۳۶۴ در سه نوبت تولید و پخش شد که با ایام جنگ مقارن بود. محسن یوسف‌‌بیک در نقش «هوشیار» همراه با علیرضا خمسه در نقش «بیدار» اجرای مسابقه هوشیار و بیدار را برعهده داشتند که در زمان پخش خود، یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های ویژه کودکان و نوجوانان بود. یوسف‌بیک سال ۱۳۸۹ درگذشت. همچنان یکی از شاخص‌ترین کارهای این دو، مجموعه «هوشیار و بیدار» است.

رفیق گرمابه و گلستان
محمود شهریاری و جواد آتش‌افروز
آثار مشترک: بعد از خبر
از کجا به کجا: سال ۱۳۷۱ برنامه‌ای با عنوان «بعد از خبر» ساخته محمد اوزی و صادق عبداللهی پخش می‌شد که آتش‌افروز و شهریاری اجرای آن را برعهده داشتند. این برنامه آیتم‌های طنزی داشت که هنرمندانی چون بهروز مقدم، عباس محبی و امیر نیکیار در آن حضور داشتند. آیتمی هم به نام «ملات‌آباد» داشت که بی‌شباهت به مجموعه شب‌های برره نبود. البته این دو در رادیو نیز برنامه «سلام صبح بخیر» را در دهه ۶۰ اجرا می‌کردند که جزو برنامه‌های موفق رادیو بود. آتش‌افروز و شهریاری سال‌ها به عنوان مجریان محبوب سیما فعالیت می‌کردند ولی مدت‌هاست که در هیچ برنامه‌ای حضور ندارند.

فیلمنامه به سبک جلالی و کاظمی‌پور
سعید جلالی و علیرضا کاظمی‌پور
آثار مشترک: آوای باران، دردسرهای عظیم، زمانه، خوش‌نشین‌ها، زن بابا، پنچری، دلنوازان و…
ازکجا به کجا: نویسندگی مشترک از آن مقوله‌هایی است که خیلی از کشورها برای ساخت مجموعه‌های مختلف از آن بهره می‌برند، در کشور ما هم مدتی است این ماجرا باب شده و در این میان سعید جلالی و علیرضا کاظمی از قدیمی‌های این فضا محسوب می‌شوند. با نگاهی به آثار آنها، می‌شود گفت مجموعه‌هایی با قصه‌های مختلف از طنز گرفته تا درام بین کارهای این دو نویسنده به چشم می‌خورد، اتفاقی که به واسطه تعامل مدام آنها در اغلب این کارها با بازخوردهای خوبی مواجه شده است.