یادداشت کریم عبدالجبار، ستاره سابق NBA و همبازی بروس لی در هالیوود
در گذشته، در صورت وقوع فجایع طبیعی، بسیاری از چهرههای برجسته و شناخته
شده یا همان سلبریتیها قادر بودند خودشان را از هر خطری مصون نگه دارند.
آنها یا با جتهای شخصیشان از محل حادثه دور میشدند و به کشورهای دیگر
پرواز میکردند یا به شکلی دیگر در امان میماندند. بعد هم در فاصلهای
زیاد با محل فاجعه و در آسایش کامل، میتوانستند برای طرفداران بدون جتشان
توییتهای احساسی بگذارند.
کووید ۱۹ یا همان کرونا اما ماجرا را عوض کرده است. این روزها زیاد
میشنویم که افراد معروف دچار کرونا شدهاند، افرادی مانند تام هنکس، ریتا
ویلسون، ادریس البا و اندی کوئن و حتی برخی از آنها مانند ترنسه مکنالی
(نمایشنامهنویس آمریکایی)، مارک بلوم و اندرو جک (هنرپیشه) و والاس رونی
(آهنگساز آمریکایی) جانشان را از دست دادهاند. پس کاملاً مشخص است که این
بار فاجعه به وجود آمده طوری است که سلبریتیها نمیتوانند خودشان را از
غیرسلبریتیها جدا کنند و از مهلکه جان سالم به در ببرند. شاید به دلیل
همین تهدید نزدیک است که این بار مردم عادی بیشتر به توصیههای ستارهها
توجه میکنند چون خود آنها را هم درگیر این ماجرا میبینند. برخی از
پیامهای سلبریتیها الهامبخش بوده، برخی خندهدار، برخی آنقدر طنینانداز
که ناخودگاه سرت را بخارانی و برخی هم مضر برای سلامت مردم.
بسیاری از سلبریتیها در برابر این چالش قد علم کردهاند و به طرق مختلف
از کمکهای مالی گرفته تا توصیه کردن به مردم برای داشتن سبک سالم زندگی و
رعایت مسائل بهداشتی حتی سرگرم کردن آنها، سعی کردهاند در این روزها حداقل
گوشهای از درد و فشارهای روانی مخاطبانشان بکاهند. مثلاً جان کراسینسکی،
فیلمساز و هنرپیشه آمریکایی، آغازکننده یک برنامه با عنوان «چند خبر خوب»
بوده که نمایش تلویزیونی در شبکه یوتوب است که مأموریتش ارسال خبرهای مثبت
و اتفاقات خوب دنیا است. کاردی بی، خواننده آمریکایی هم به طور جدی به ۶۱
میلیون طرفدارش در اینستاگرام تشر زد و به آنها گفته که کرونا را جدی
بگیرند. دالی پارتون دیگر خواننده آمریکایی یک میلیون دلار برای کمک به کشف
واکسن کرونا کمک کرده است. جیمز تیلور آهنگساز ۷۲ ساله آمریکایی هم یک
میلیون دلار به بیمارستان عمومی ماساچوست کمک کرده است. علاوه بر اینها
بسیاری دیگر از سلبریتیهای آمریکایی که اکثراً شامل خواننده و هنرپیشههای
این کشور میشوند، در کمپینهای کمک به مبارزه با کرونا شرکت کردهاند که
تلاشهایشان با خلوص نیت و تحسینبرانگیز بوده است.
در این میان اما بعضیها هم راه را گم کردهاند و کج قدم برداشتهاند. مهم
است یادمان باشد که دانش پزشکی چیزی است که امکان تغییر روزمره آن وجود
دارد و به همین دلیل توصیهای که امروز یک سلبریتی انجام میدهد و رفتاری
که او الگوی انجامش میشود فردا ممکن است یک کار وحشتناک به نظر برسد.
اوانجلین لیلی هنرپیشه کانادایی هالیوود روز ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) با گذاشتن
یک پست در اینستاگرام ساز مخالف زد و گفت با اینکه دونالد ترامپ
رئیسجمهوری آمریکا در سراسر کشور وضعیت اضطراری اعلام کرده است، او سه روز
بعد فرزندش را به کلاس ژیمناستیک برده است و همه آنها قبل از اینکه به
آنجا بروند دستهایشان را شستهاند و دارند بازی میکنند و میخندند.
طبیعی بود که واکنشهای تندی در انتظار پیام او باشد اما جواب او به این
واکنشها هم جالب توجه بود چون مدعی شد که تمام این ماجرای شیوع ویروس
کرونا یک نقشه سیاسی است. او گفت: «از این فرصت برای کمتر کردن آزادی مردم و
بیشتر کردن قدرت خودتان سوءاستفاده نکنید.» اصولاً چنین شعارهای بیمعنایی
را انتظار میرود که فقط روی یک پلاکارد مقوایی ببینیم و به همین دلیل
بیان آن از طرف یک سلبریتی شناخته شده مانند لیلی تعجبآور بود. خود او هم
متوجه این موضوع شد و ۱۰ روز بعد عذرخواهی کرد و به همه اطمینان خاطر داد
که او و خانوادهاش همگی در قرنطینه خانگی به سر میبرند.
همان روزی که لیلی پستش را در اینستاگرام گذاشت، وانسا هاجنس هنرپیشه
آمریکایی در لایو اینستاگرام حین انجام میکاپ به ۷/۳۸ میلیون فالوورش گفت
تخمین میزند که این داستان شیوع کرونا تا ماه جولای هم ادامه داشته باشد و
به نظر او تمام این ماجرا اراجیف است. تخمین او بر اساس دانش گستردهاش از
بیماریهای همهگیر در همین حد بود: «فکر کنم، نمیدانم، شاید همه اینها
مثلاً یک ماه دیگر تمام شود، نه؟» او ادامه داد: «این یک ویروس است،
میفهمم. برای چیزهایی که میگویند هم احترام قائلم اما همه ما بالاخره یک
روز میمیریم که این وحشتناک اما اجتنابناپذیر است، نه؟» اگر هاجنس را
نشناسید و پیامش را بخوانید احتمالاً تصور میکنید که او یک دانشآموز
دبیرستانی جاهل است اما او ۳۲ سال دارد. او هم مانند لیلی با کلی واکنش تند
مواجه شد و بابت حرفهایش عذرخواهی کرد اما چیزی که اهمیت دارد این است که
پیام او چند نفر از ۳۸ میلیون طرفدارش را هوشیار کرد که در ۲۴ ساعت بعدی
از خانههایشان بیرون نروند تا نه خودشان کرونا بگیرند نه بقیه را مبتلا
کنند؟ مرگ شاید اجتنابناپذیر باشد اما آیا پیامهای او برای کمتر شدن
میزان مرگ و میرها کمکی کرد؟
در همان روزی که لیلی و هاجنس اظهارنظر کردند، دوین نونس سیاستمدار
جمهوریخواه آمریکایی مردم را تشویق کرد که خودشان را در خانه قرنطینه
نکنند. او گفت:«یکی از کارهایی که شما میتوانید انجام دهید البته اگر سالم
هستید – منظورم خودتان و خانوادهتان است – این است که بیرون بروید، به یک
رستوران محلی بروید چون الان زمان فوقالعادهای برای این کار است.
احتمالاً خیلی راحت هم بتوانید به آنجا بروید.»
نونس برخلاف لیلی و جانس، نه تنها از گفتههایش پشیمان نشد بلکه دو هفته
بعد، یعنی درست همان روزی که ترامپ و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در
آمریکا (CDC) تخمین زدند که کرونا در این کشور ممکن است جان ۲۴۰ هزار نفر
را بگیرد (حتی در صورت حفظ فاصلهگذاری اجتماعی تا ماه ژوئن) او شکایت کرد
و گفت: مدارس اینجا در کالیفرنیا تازه تعطیل شدهاند که این به نظرم
زیادهروی است. در حالی که میشد دو تا چهار هفته دیگر بچهها به مدارس
برگردند، آنها بقیه مدارس را هم تعطیل کردهاند.»
به نظر میرسد نونس به طور کامل مدیریت بحران و تشخیصهای CDC و متخصصان
حوزه پزشکی را قبول ندارد و تلاش داشت که این را به ۴/۳ میلیون بیننده
برنامههایش انتقال دهد. او و امثال او هستند که با بیمحابا ابراز کردن
عقاید شخصیشان در تریبونهای عمومی و اجتماعی، سبب میشوند که برخی از
مردم راهکارهای دولت را کمتر جدی بگیرند و میزان شیوع بیماری افزایش یابد.
چه بخواهید چه نخواهید، سلبریتیها و ستارهها با میلیونها طرفداری که
دارند، قدرت تأثیرگذاری قابل توجهی برای مهار این بیماری همهگیر دارند و
به همین دلیل هم مهم است که آنها در عین حال خودشان با ماندن در قرنطینه
الگوی دیگران میشوند، لازم است پیش از هر اظهارنظری در مورد آن یک
خودویراستاری انجام دهند و به جای گفتن خیلی از حرفها یک جمله سادهتر به
زبان آورند؛ اینکه در این وضعیت ما همه در کنار هم هستیم و با هم بر این
چالش غلبه میکنیم.
منبع:هالیوود ریپورتر