شایعترین سرطان سیستم ادراری زنان و دومین سرطان شایع سیستم ادراری در مردان (بعد از سرطان پروستات) سرطان مثانه است. مهمترین عامل زمینهساز این اختلال، مصرف دخانیات است؛ خصوصا انواع قلیانها.
ادرار غلیظ و حاوی متابولیکهای سمی بدن خصوصا در افراد سیگاری، وقتی در زمان طولانی در مجاور مخاط مثانه قرار میگیرد با اثر سوء روی سلولها بهتدریج تغییرات منجر به بدخیمی را القا میکند. با گذشت زمان، سلولهای مجاور این مواد سمی در ادرار، تغییر ماهیتی و ساختاری میدهند و بهگونهای تبدیل به بدخیمی میشوند.
معمولا تشکیل این کانونهای سرطانی داخل مثانه بدون درد است و شایعترین علامت در این موارد خونریزی روشن یا فراوان در ادرار است که بدون درد و گاهی همراه دفع لخته است. نکته مهم در برخورد با این سرطان تشخیص بهموقع است.
اگر کانونهای سرطانی قبل از گسترش و نفوذ به داخل بافت عضلانی مثانه کشف و درمان شوند، این سرطان بهصورت کامل درمان میشود. بنابراین در موارد مشکوک به سرطان لازم است در اسرع وقت با سونوگرافی یا سیستوسکوپی (که دقت بالاتری دارد) بررسی تومور انجام شود تا در صورت تایید بتوانیم از طریق مجرای ادرار وارد مثانه شده و بدخیمیها را درمان و ریشهکن کنیم.
معمولا چند هفته بعد از تراش اولیه تومور، مجددا برای تهیه نمونه از بستر تومور قبلی، سیستوسکوپی وReTURB انجام میشود. همچنین انجام شیمیدرمانی دورهای داخل مثانهای با آمپول سل نیز جزو موارد درمان است. به این ترتیب که از طریق سوند مجرا، واکسن سل رقیقشده در سرم داخل مثانه تزریق میشود.
آخرین روش درمانی، جراحی رادیکال سیستوپروستاتکتومی است که در این روش مثانه و پروستات بهصورت کامل و یکجا خارج میشود. نکته مهم در برخورد با سرطانهای مثانه انجام پیگیریهای منظم رادیولوژی و آزمایشگاهی است که میتواند ما را در صورت عود تومور، سریعا مطلع کند.
نویسنده : دکتر سلمان اسلامی متخصص اورولوژی کلیه و مجاری ادرار