بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – چیزهای عجیبی اینجا هست. در یک دنیای موازی مردان و زنان در استادیوم اتحاد در حال تشویق تیم آرسنال هستند، مسابقات راگبی در جریان است و پینا توربو بزرگ‌ترین پیروزی را در رقابت‌های اسب‌دوانی به دست آورده است. اما در دنیای واقعی بزرگ‌ترین و پولسازترین رویداد آخر هفته با احترام به لیگ برتر بلاروس که هنوز در حال برگزاری است به نام یک مسابقه شطرنج که الکلاسیکو لقب گرفت، نام‌گذاری شد.
در یک طرف قهرمان نروژی شطرنج مگنوس کارلسن که یک رقابت آنلاین ۲۵۰ هزار دلاری راه اندخته بود و طرف دیگر هیکارو ناکامورا بهترین شطرنج‌باز سریع و برق‌آسای جهان قرار داشت. کسی که یک بار حریف خودش را به سایرون، حاکم تیرگی در ارباب حلقه‌ها تشبیه کرده بود.
این رقابت سریع، دیوانه‌وار و پرتنش بود. هنگامی که کارلسن در سال ۲۰۱۸ از عنوان جهانی خود در شطرنج کلاسیک مقابل فابیو کاروانا در لندن دفاع کرد، رقابت آنها ۷ ساعت به طول انجامید. اما بازی‌های سریالی سریع انجام شد و در عرض کمتر از یک ساعت گرد و غبار نبرد فرو نشست. این فرمت فقط یک چیز را ثابت می‌کند: فشار شدید اشتباهات بزرگ را رقم می‌زند. ارزیابی‌های رایانه نموداری شبیه به ضربان قلب ترسیم می‌کند که از یک طرف به طرف دیگر می‌رود. شطرنج هیچ‌وقت شبیه به ورزش‌هایی که موجب ترشح آدرنالین می‌شود، نبوده است اما جای تعجب هم نیست که زمانی ناکامورا توسط کمپانی ردبول حمایت می‌شده است.
در ابتدای مسابقات هشت بازیکن وارد رقابت‌ها شدند تا درنهایت دو نفر از آنها به فینال برسند. اما کلشیه‌های همیشگی شطرنج‌بازان نظیر دست‌های قلاب در هم، سکوت و قیافه پوکرفیس در طول این رقابت‌ها کاملا عوض شدند. در طول مسابقه نیم‌نهایی کارلسن که مقابل دینگ لیرن چینی قرار گرفته بود بعد از حرکت اشتباه عصبانی شد و به میز مشت کوبید و از کوره در رفت. با این حال چند دقیقه بعد او آرامشش را به دست آورد و به مسابقه بازگشت تا بتواند جواز حضور در فینال را به دست آورد. کارلسن گفت: «من مدت‌ها بود چنین تنشی را تجربه نکرده بودم. این به هیچ وجه برای بازیکنان خوشایند نیست.»
فینال نیز به همان اندازه پرتنش بود. کارلسن بعد از پشت سر گذاشتن ناکامورا در یک رقابت هیجان‌انگیز به عنوان قهرمانی رسید و جایزه ۷۰هزار دلاری را برد. کارلسن در این رقابت موفق شد بازی اول را با مهره سفید با برد پشت سر بگذارد. در دیدار دوم اما این ناکامورا بود که موفق شد با مهره سفید بازی را به تساوی بکشاند. در مسابقه سوم کارلسن دوباره سوار بر بازی شد و با مهره سفید حریف امریکایی‌اش را از پیش رو برداشت تا برای برد در بازی فینال تنها به یک تساوی احتیاج داشته باشد. کارلسن در بازی چهارم با استراتژی کسب نیم امتیاز وارد شد و به هدفش رسید و در مجموع با نتیجه ۲٫۵ بر ۱٫۵ به پیروزی دست یافت و قهرمان شد.
کارلسن بعد از برد توییت کرد: «دو هفته بسیار هیجان‌انگیز برای بازیکنان، مفسران و تماشاچیان. به‌خصوص خوشحالم که یکی از بهترین بازی‌های زندگی‌ام را در فینال مقابل ناکامورا برگزار کردم. کسی که عملکردش مرا تحت‌تاثیر قرار داد. نمی‌توانم صبر کنم تا دوباره در یک بازی باشم.»
اما هیجان رقابت تنها آن چیزی نبود که در تصاویر ویدیویی مشاهده می‌شد. قلب‌ها و ذهن‌های بسیاری درگیر این رقابت بودند. طبق اعلام سایت
Chess24.com بیش از ۱۰میلیون نفر بیننده مسابقه فینال را به‌طور زنده تماشا کرده‌اند. در همین حال سایت رقیب آنها یعنی Chess.com بیش از ۳۵ میلیون عضو دارد و بیش از ۵ میلیون بازی در روز انجام می‌دهند. وب‌سایت محبوب دیگر lichess.org است که در آن حدود ۶۰ هزار نفر در زمان معینی به بازی مشغولند.
این اعداد قابل توجه هستند. این فرصتی است برای نسل‌های مختلف. زمانی بود که بابی فیشر مقابل بوریس اسپاسکی نمایندگی جنگ سرد را به عهده داشتند و زمانی هم بود که نایجل برای حمله به عنوان گری کاسپاروف آماده می‌شد. اما آنها خیلی دور از دسترس بودند. اما حالا ما مگنوس کارلسن را داریم؛ کسی که امروز لقب‌های بسیاری را از رسانه‌ها گرفته است. گزارشگر اسپانیایی مسابقه فینال او را لیونل مسی خطاب کرد. پیش از این ستاره‌های شطرنج هرگز هم‌ردیف سوپر استارهای سایر ورز‌ش‌ها نبودند. جولیان بارنز در مقاله‌ای که در نیویورکر به چاپ رساند به این نکته اشاره کرد که یک شطرنج‌باز نمی‌تواند آندره آغاسی ۶۴ مربع سیاه سفید باشد. با این حال کارلسن از زمان تبدیل شدن به مرد شماره یک جهان در سال ۲۰۱۰ فدرر، جوکوویچ و نادال شطرنج بوده است. او اکنون شبیه به کوسه قاتلی است که توانایی بی‌نظیری در کشف نقاط ضعف حریفان دارد چه زمانی که اعلام کرد قصد دارد حریف ۱۶ ساله‌اش علیرضا فیروزجا را خرد کند. اما به طرز شگفت‌انگیزی کارلسن نسبت به شکست‌های خود صادقانه رفتار می‌کند. در یک زمان او بازی خود را بسیار بد توصیف کرد. از طرف دیگر اعتراف کرد من از چیزی که شبیه به جنایت بود، فاصله گرفتم. در دنیای افرادی که مشهور می‌شوند کمتر نمونه‌ای از این رویکرد می‌بینیم.
مارتین امیس یک بار نوشت که نبوغ شطرنج یا می‌تواند زندگی ببخشد یا می‌تواند عقل را به سمت جنون ببرد. او برای نمونه بابی فیشر را مثال می‌زند؛ امریکایی نابغه‌ای که آن‌قدر پارانوئید شد که گفت نمی‌خواهد هیچ چیز فلزی نزدیک یا توی سرش باشد چون می‌ترسید مغزش را از طریق امواج رادیویی بخوانند یا شنود کنند. اما هرچه بازیکنان شطرنج را بیشتر از نزدیک می‌بینیم متوجه می‌شویم که باقی شطرنج‌بازان بزرگ دنیا خیلی انسانی‌تر از بابی فیشر نبوده‌اند، مخصوصا سردسته آنها مگنوس کارلسن.
