بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون -اعتیاد برای بازی‌های رایانه‌ای یا ویدئویی یک «اختلال کنترل تکانه» (ناتوانی در مهار کرن میل آنی) شمرده می‌شود که در آن ماده‌ای نشئه‌آور مصرف نمی‌شود و بسیار شبیه قماربازی بیمارگونه است.
اصولا دو مشخصه می‌توان برای اعتیاد برشمرد:
۱- شخص نیاز به مقدار بیشتر و بیشتری از آن ماده یا رفتار دارد تا ارضا شود.
۲- اگر شخص به مقدار بیشتری از آن ماده دست نیابد یا آن رفتار را بیشتر انجام ندهد، احساس تحریک‌پذیری و ناراحتی می‌کند.
عامل روان‌شناختی
برخلاف سوءمصرف مواد در اعتیاد به بازی‌های ویدئویی جنبه زیست‌شناختی نامعلوم است. تحقیقاتی که روی معتادان به قمار انجام شده، بیانگر بالا رفتن دوپامین در مغز است و ممکن است اعتیاد به بازی ویدئویی در همین رده قرار گیرد، اما اعتیاد فقط با تغییرات شیمیایی در مغز قابل‌توضیح نیست. یک جنبه روان‌شناختی هم در اعتیاد وجود دارد؛ این آگاهی که «من نمی‌توانم انجام این کار را کنار بگذارم یا احساس خوبی نسبت به زندگی‌ام داشته باشم.»
انواع بازی‌های اعتیادآور
در اعتیاد به این بازی‌ها فریبندگی دنیای تخیلی را به‌خصوص در بازی‌هایی که بازیکنان نقش یک شخصیت خیالی را ایفا می‌کنند، می‌توان مشاهده کرد. برای مثال کودک باهوشی که در مدرسه محبوبیت ندارد، می‌تواند در دنیای خیالی بازی غلبه پیدا کند. این زندگی مجازی برای او جذاب‌تر از زندگی واقعی می‌شود.
ازجمله بازی‌هایی که چنین دنیای خیالی را ایجاد می‌کنند، می‌توان به بازی‌های آنلاین ایفای نقش با شرکت چند بازیکن (MMORPG) و بازی‌های دامنه‌ای چندکاربری (MUD) اشاره کرد.
در بازی‌های MMORPG شبکه‌ای از افراد با یکدیگر در تعامل هستند تا یک بازی را در دنیایی خیالی انجام دهند تا به اهدافی معین برسند، ماموریت‌های مشخصی را انجام دهند و به نمره‌های بالایی دست یابند.
در بازی‌های MUD عناصری از بازی‌های ایفای نقش، جنگیدن و کشتن در یک کانال گپ زدن اجتماعی با گرافیک محدود ترکیب می‌شوند. برخی از مشهورترین بازی‌های آنلاین شامل اینها هستند:
EverQuest، Ashera Call، Ultima Online، World of Warcraft، Fina- Fanrtasy، Vanguard و City Of Heros برای بازی‌های MMORPG باید اشتراک ماهانه پرداخت.
افرادی که دچار اعتیاد به بازی‌های ویدئویی هستند، از یک دنیای خیالی مجازی برای ارتباط با افراد واقعی از طریق اینترنت به‌عنوان جایگزین تماس انسانی در زندگی واقعی استفاده می‌کنند. برخی از افراد معتاد به بازی‌های ویدئویی ممکن است وابستگی عاطفی به دوستان آنلاین و فعالیت‌هایی پیدا کنند که روی صفحه رایانه‌شان خلق می‌کنند. افراد معتاد به بازی‌های ویدئویی از جنبه‌هایی از بازی‌های آنلاین لذت می‌برند که به آنها امکان می‌دهد از طریق بازی‌ها با دیگران معاشرت و نظرات خود را مبادله کنند. برخی از بازی‌ها نیاز به تعداد زیادی از افراد دارد که به‌طور همزمان وارد بازی شوند، مدت درازی در آن بمانند و وظایف معین‌شده بازی را به انجام برسانند بنابراین ممکن است بازیکنان احساس تعهد و وفاداری به دیگر بازیکنان کنند. این وضعیت توجیه‌کننده فرد برای شرکت در این بازی‌ها و حس ارتباطی است که با دیگر بازیکنان دارد که در غیر این صورت غریبه شمرده می‌شدند.
آمارها نشان می‌دهند مردان و پسران با احتمال بیشتری نسبت به زنان و دختران ممکن است به این بازی‌ها معتاد شوند. پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند تقریبا از هر ۱۰ بازیکن ۸ تا ۱۸ سال بازی‌های رایانه‌ای ۱ نفر را می‌توان بازیکن بیمارگونه یا معتاد به بازی‌های ویدئویی شمرد.
نشانه‌های هشداردهنده اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای
• اشتغال خاطر با بازی، اشتغال ذهنی با فکرهایی درباره فعالیت پیشین آنلاین یا انتظار برای وعده بعدی بازی آنلاین
• انجام دادن بازی در زمان‌های طولانی‌تر برای رسیدن به ارضای ذهنی
• تلاش‌های مکرر و ناموفق برای کنترل خود، کم کردن زمان بازی یا متوقف کردن انجام بازی
• احساس بی‌قراری، نوسان خلق، افسردگی یا تحریک‌پذیری هنگامی‌که فرد تلاش می‌کند از بازی کردن دست بردارد.
• بازی کردن برای مدتی طولانی‌تر از حدی که فرد ابتدا قصد داشت.
• به خطر انداختن یا نابود کردن رابطه عاطفی با افراد مهم در زندگی فرد، از دست دادن فرصت‌های شغلی و تحصیلی یا به خطر انداختن سابقه کاری به خاطر بازی کردن
• دروغ گفتن به اعضای خانواده، درمانگران یا دیگران برای پنهان کردن میزان اشتغال فرد با بازی
• استفاده از بازی به‌عنوان شیوه‌ای برای فرار از مشکلات یا تسکین دادن خلق بد (احساسات ناامیدی، گناه، اضطراب و افسردگی)
نشانه‌های هشداردهنده دیگر در اعتیاد کودکان به بازی‌های رایانه‌ای
• خستگی و خواب‌آلودگی در ساعات مدرسه
• کامل نکردن تکلیف‌های خانه یا پروژه‌ها در زمان مقرر
• افت نمره‌ها یا مردود شدن
• حاضر نشدن در فعالیت‌های مدرسه، باشگاه‌ها، ورزش و…
• دوری کردن از خانواده و دوستان برای انجام بازی‌های ویدئویی
آثار اعتیاد به بازی‌های ویدئویی
گرچه ممکن است به نظر برسد بازی ویدئویی انجام دادن، نسبت به اعتیاد به مواد مخدر بی‌ضررتر است، اما این نوع اعتیاد ممکن است باعث مشکلات شخصی، خانوادگی، تحصیلی، مالی و شغلی شود. کودکانی که ۴ تا ۵ ساعت در روز را صرف این بازی‌ها می‌کنند، زمانی برای معاشرت اجتماعی، انجام تکالیف خانه یا بازی‌های ورزشی ندارند. به‌این‌ترتیب کودک نمی‌تواند در مسیر رشد طبیعی اجتماعی قرار گیرد.
این اعتیاد در سنین بالاتر ممکن است شغل یا روابط عاطفی فرد را به خطر بیندازد. فرد ممکن است درست غذا نخورد یا درست نخوابد و پول زیادی را صرف انجام این بازی‌ها کند.
بازی‌های ویدئویی باعث می‌شوند فرد به انزوا کشیده شود، شبکه‌های اجتماعی حامی‌اش را رها کند و از سرگرمی‌های دیگر دست بردارد. اغلب تجهیزات موردنیاز برای انجام بازی‌های ویدئویی برای مصرف طولانی ممکن است کاملا گرانقیمت باشند و برای بسیاری از بازی‌های از نوع MMORPG باید ماهانه اشتراک پرداخت.
برخی افراد ممکن است نقاب‌های آنلاین یا آواتارهایی برای خود خلق کنند و به‌این‌ترتیب هویتشان را تغییر دهند و وانمود کنند شخص دیگری غیر از خودشان هستند. افرادی که بیش از همه ممکن است به چنین زندگی مخفی‌ای روی آورند، افراد دچار احساس عدم اعتمادبه‌نفس و بی‌کفایتی هستند و از قبول نشدن از سوی دیگران می‌ترسند. این برداشت‌های منفی از خود ممکن است به مشکلات بالینی مانند اضطراب و افسردگی بینجامد.
علائم ترک
بسیاری از افراد دچار اعتیاد به بازی‌های ویدئویی هنگامی‌که می‌خواهند از انجام این بازی‌ها دست بردارند، دچار علائم ترک می‌شوند، ازجمله خشم، افسردگی، تخیلات درباره بازی، نوسان خلق، اضطراب، ترس، تحریک‌پذیری، اندوه، احساس تنهایی، احساس ملال، بی‌قراری، به تاخیر انداختن انجام کارهای دیگر و احساس دل‌آشوبه…
ادامه از صفحه ۳
انجام مفرط این بازی‌ها مشکلات جسمی و پزشکی هم ممکن است ایجاد کند، ازجمله نشانگان تونل مچی، خشکی چشم، کمردرد، سردرد شدید، نامنظمی در غذا خوردن مانند فراموش کردن وعده‌های غذایی، رعایت نکردن بهداشت شخصی و اشکال در خواب.
چه باید کرد؟
به گفته کارشناسان، بشیتر معتادان به بازی‌هایی ویدئویی افراد مذکر زیر ۳۰ سال هستند. بسیاری از آنها کودکان با اعتمادبه‌نفس پایین و مشکلات اجتماعی هستند. این کودکان و نوجوانان باهوش و خیال‌پرداز هستند، اما بسیاری از آنها دوستان زیادی در مدرسه ندارند. سابقه خانوادگی اعتیاد هم یک عامل موثر است.
اگر نگران هستید کودکتان به بازی‌های ویدئویی معتاد شده، این مساله را جدی بگیرید و آن را یک دوره گذرا نپندارید. رفتارهای بازی کردن کودکتان را زیر نظر داشته باشید و این موارد را ثبت کنید:
• زمان شروع بازی و مدت بازی کودک
• مشکلات ناشی از بازی کردن؛ چگونگی واکنش کودک به محدود کردن زمان بازی
شما باید شدت مشکل را دریابید و کمک گرفتن از افراد متخصص را به تاخیر نیندازید. اگر مشکل وجود داشته باشد، گذشت زمان احتمالا فقط باعث بدتر شدن آن می‌شود.
درمان اعتیاد به بازی ویدئویی مانند سم‌زدایی در اعتیاد به مواد مخدر، اما با یک تفاوت مهم است. رایانه‌ها به یک بخش مهم در زندگی روزانه و نیز بسیاری از مشاغل تبدیل شده‌اند، بنابراین افرادی که به‌طور اجبارگونه‌ای میل به بازی ویدئویی دارند، نمی‌توانند هنگام دیدن یک رایانه رویشان را برگردانند.
از این لحاظ اعتیاد به بازی ویدئویی شبیه اعتیاد به غذا شمرده می‌شود، شما باید بیاموزید با غذا زندگی کنید و با آن کنار بیایید.
از آنجایی که معتادان به بازی‌های ویدئویی نمی‌توانند از رایانه‌ها دوری کنند، باید بیاموزند به‌طور مسوولانه‌ای از آنها استفاده کنند، برای مثال زمان بازی را به یک ساعت در روز محدود کنند.
مهم این است که به فرد نشان دهید این اعتیاد باعث شده کنترلش را در مواجهه با بازی از دست بدهد و از طرف دیگر هیجانات زندگی واقعی را در مقابل هیجانات آنلاین به او یادآوری کنید.
منبع: WebMD
ترجمه: دکتر علی ملائکه
