باغبانی که فقط نگهداری درختان یک باغ نیست. پرورش گل و گیاهان هم شاخهای از باغبانی است. چه گل و گیاهان باغچهای و فضای سبز و چه گل و گیاهان خانگی. پرورش و تربیت هم که فوتوفن خودش را دارد. باغبانان دنبال روشهای آسان و کمخرج و ایمن هستند. این وسط حتی ممکن است دست به تجربههای جدیدی هم بزنند تا نتیجه کارشان داشتن محصولاتی سالم و شاداب باشد. شاید برایتان جالب باشد که با بعضی از این تجربههای جدید اما عجیب و غریب آشنا شوید. تجربیاتی مثل استفاده از زردچوبه، نوشابه، وازلین، جوششیرین و خیلی مواد دیگر در باغچهها.
استفاده از وازلین در باغبانی
وازلین نام تجاری پترولاتیوم یا چربی معدنی است که از تصفیه روغنهای سنگین نفت بهدست میآید. اولین بار، در اواخر دهه ۱۸۰۰، برای بهبود زخمها و جای سوختگی مورد استفاده قرار گرفت و از آن زمان به بعد در میان خانوادهها در سراسر جهان شناخته شد. وازلین را ما به عنوان بهبوددهنده جای زخم، درمانکننده خشکی پوست، برطرفکننده جراحت و آفتاب سوختگی و سوختگیهای سطحی، بهبوددهنده جای گازگرفتگی و نیش حشرات و براقکننده میشناسیم. اما همین ماده پرکاربرد و نامآشنا چه استفادههایی برای باغبانی میتواند داشته باشد؟
جلوگیری از زنگزدن ابزار: شما میتوانید بعد از کارکردن با ابزار به تیغهها و لبههای آنها وازلین بمالید تا از زنگزدنشان پیشگیری کنید.
خلاص شدن از دست مورچهها: وازلین بهدلیل بافت چسبنده و غلیظی که دارد میتواند مثل تلهای چرب عمل کند و مورچهها و حشرات مشابه را به دام بیندازد. اگر از مزاحمت مورچهها برای گلدانها یا گل و گیاهان باغچه به تنگ آمدهاید کافی است کمی وازلین را به دور گلدانها یا ورودی باغچهها بمالید.
نکته: برای تاثیر بیشتر وازلین میتوانید مقداری از آن را با نمک ترکیب کنید بعد به دور گلدانها و محلهایی که گل و گیاه کاشتهاید بزنید تا آنها را از صدمات مورچهها و آفات در امان نگاه دارید.
جلوگیری از خشکی پوست: بعد از کارکردن در باغ و باغچه و دست زدن به خاک معمولا پوست خشک و زبر میشود. چون استفاده از وازلین در قسمتهای دارای خشکی و خارش باعث مرطوب شدن و تسکین میشود و حتی اگر پوست آسیبدیده باشد آن را ترمیم میکند.
براقکردن برگ گل و گیاهان: استفاده از وازلین بهعنوان براقکننده برای گیاهان طبیعی کار درستی نیست. چون چه وازلین و چه موادبراقکننده شیمیایی باعث بسته شدن روزنههای برگ میشوند و راه تنفس گیاه را میبندند برای همین استفاده از چنین موادی اصولا توصیه نمیشود. استفاده از آب به تنهایی به همراه یک تکه پارچه برای تمیز کردن و برق انداختن برگها کفایت نمیکند. اما اگر اهل نگهداری
گل و گیاهان مصنوعی زینتی
در خانه هستید میتوانید مقداری از آن را به سطح برگهایشان بمالید تا براق شوند.
جلوگیری از بالا رفتن حشرات از درختان: دیدهاید مورچهها از درختان بالا میروند؟ بهخصوص در درختانی که شته زدهاند حمله مورچهها یک معضل مضاعف است. مالیدن یک لایه ضخیم از وازلین به تنه درختان و ساقه گیاهان میتواند کمک کند مورچهها به دام بیفتند.
دور کردن موشها از پرندگان خانگی: این دفعه برویم سراغ لغزندگی وازلین. اگر پرندگان خانگی مثل کبوتر دارید که نمیخواهید داخل قفس باشند برای دور نگه داشتن موشها از آنها از وازلین استفاده کنید. چون وازلین یک لایه سطحی لغزنده ایجاد میکند که اجازه نزدیک شدن موشها به پرندگان را نمیدهد. این یک روش غیرشیمیایی و کاملا طبیعی و سالم است.
کاربرد نوشابه در باغچه
درست است که مدام در تحقیقات پزشکی میگویند نوشابه برای سلامت مضر است اما همین ماده مضر برای باغچهها مفید است. در ادامه برخی کاربردهای نوشابه برای باغچه را مرور میکنیم.
ساخت کمپوست: بعد از درست کردن کمپوست مقداری نوشابه روی آن خالی کنید. استفاده از نوشابه در کمپوست به دو دلیل خوب است: اول اینکه خاصیت اسیدی نوشابه باعث تجزیه سریعتر مواد آن میشود. و دوم اینکه قند موجود در آن باعث میشود فعالیت میکروارگانیسمها در توده کمپوست بیشتر شود و در نتیجه به تجزیه بهتر و سریعتر آن منجر شود.
ساخت تلهزنبوری: معمولا در باغچهها و در اطراف گل و گیاهان زنبورها برای تغذیه و گردهافشانی در رفتوآمد هستند. این حضور گرچه جزو ضروری طبیعت است اما گاهی برای ما کلافهکننده است. برای دست بهسر کردن زنبورها کافی است با نوشابه آنها را فریب دهید و بهجایی دور از باغچه بکشانید. برای این کار ظرفی را پر از نوشابه کنید. زنبورها بهدلیل علاقهشان به شیرینی به سمت آن جذب میشوند. قسمت دردناک ماجرا آنجاست که ممکن است زنبورها در ظرف بیفتند و غرق شوند. پس برای اینکه زنبورها را به کشتن ندهید از ظرف کم عمق استفاده کنید.
نکته: بهجز زنبورها این طعمه برای دیگر حشرات بالدار مزاحم هم کارساز است.
دفع آفات: در باغچه سبزیجات حلزونها ایجاد خسارت میکنند. این مشکل را شاید در باغچههای کاهوی شمال کشور دیده باشید. تله نوشابه برای حلزونها هم جواب میدهد. پس اگر با آن مواجه شدید در بشقاب یا ظرف لبه کوتاهی نوشابه بریزید و آن را در اطراف باغچه بگذارید.
نکته: اصلا روی گیاهان نوشابه نپاشید چراکه پاشیدن نوشابه روی شاخ و برگ گل و گیاهان نه تنها مفید نیست بلکه برای آنها خساراتی هم دارد. در ادامه به این مساله بیشتر میپردازیم.
نوشابه دارای مقدار زیادی قند است. این قند مثل نمک آب را جذب میکند و باعث میشود آب به اندازه کافی به ریشه نرسد و ریشهها خشک شوند.
همچنین شیرین شدن شاخ و برگ گیاه باعث جلب آفاتی مثل شتهها و مورچهها و آسیبشان به گیاه میشود.
ماندن شیرینی باعث بسته شدن روزنههای برگ میشود و تنفس گیاه را با مشکل مواجه میکند.
کاربرد زردچوبه در باغبانی
زردچوبه علاوه بر اینکه یک ادویه پرکاربرد در آشپزی روزانه ما است خواص دارویی زیادی هم دارد. مثلا مهمترین ویژگیاش این است که حاوی آنتیاکسیدان و ضدسرطان است و به انعقاد خون کمک میکند. با همه اینها برای باغچه و گل و گیاهان هم کاربرد دارد.
علیه آفات: مورچهها و دیگر آفات از زردچوبه متنفرند و رابطهشان با آن مثل رابطه مار و پونه است. این کار ما را راحت میکند. پس مقداری زردچوبه را در اطراف گیاه، روی برگهای آن یا در نزدیکی لانه مورچهها بریزید. خوب است بدانید مورچهها و شتهها با هم زندگی همزیستی دارند؛ یعنی هر دو نیازهای هم را تامین میکنند. شتهها حشرات کوچکی هستند که با مکیدن شیره گیاهان تغذیه میکنند و از خودشان عسلک تولید میکنند. مورچهها از این عسلک تغذیه میکنند و در عوض شتهها را از زنبورهای انگلی و دیگر حشرات خانگی حفاظت میکنند. پس در واقع مورچهها عامل حمله شتهها به درختان هستند. پس مبارزه با آنها در واقع مبارزه با آفت شته است.
نکته: موقع استفاده از زردچوبه و بهطور کلی آفتکشهای ارگانیک، استمرار در استفاده کلید موفقیت است. پس توقع نداشته باشید با یکی دو بار استفاده، آفات و مورچهها از بیخ و بن از بین بروند. اما عوضش خیالتان راحت است که محصول سالمی دارید.
نکته : اگرجایی از دست و بدنتان سطحی ببُرد با درست کردن خمیری از زردچوبه و مالیدن روی محل بریدگی یا پاشیدن روی آن میتوانید خون را بند بیاورید.
این اتفاق میتواند برای گیاهان هم بیفتد و زردچوبه اینجا هم کارآمد است. اگر بر اثر هرس یا هر اتفاق دیگری زخم یا خراشی روی هر تنه و ساقه گیاه ایجاد شد، میتوانید از زردچوبه برای درمان آن استفاده کنید. مکانیسم عمل زردچوبه این است که باعث جلوگیری از ورود عوامل بیماریزای باکتریایی یا قارچی میشود. همچنین زردچوبه روند درمان زخم و خراش را افزایش میدهد.
مرهمی برای گیاهان: گیاهان یک بیماری دارند به نام بیماری قارچی سفیدک پودری. علائم آن به صورت نشستن گرد سفیدی روی برگها و گلهای گل و گیاهان است. این بیماری در درجه اول باعث مرگ گیاه نمیشود اما به مرور آن را ضعیف میکند و آثارش را ما به صورت کاهش گلدهی یا بیجانی گیاه میبینیم.
برای درمان این بیماری میتوانید یک قسمت زردچوبه را با دو قسمت خاکستر مخلوط کنید و اسپری آن را روی گیاه بپاشید. بهتر است این کار را در صبح زود که هوا خنک است انجام دهید.
درمان گزیدگی: اصرار ما به درمان ارگانیک برای آن است که هم سلامت محیطزیست حفظ شود و هم سلامت افراد خانواده. چون اگر گل و گیاه در داخل محیط خانه نگهداری شود استفاده از سم بهشدت سیستم تنفسی را تهدید میکند. حالا برویم سراغ زردچوبه و کارکردش برای درمان جای گزیدگی نیش حشرات. پس دو قاشق چایخوری زردچوبه را با کمی آب مخلوط کنید و خمیر را روی جای نیش قرار دهید. زردچوبه خیلی سریع و راحت جذب پوست میشود و شما میتوانید اثرش را روی کاهش خارش و قرمزی محل نیش ببینید.