سایت بدون – نمایش «گالیله» به کارگردانی فرهاد مهندسپور یکی از تئاترهایی است که به تازگی روی پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران بارگذاری شده و بیتردید نام مهندسپور خودش اطمینانی است قلبی برای آنها که او را میشناسند و این نمایش را تا الان ندیدهاند. گالیله اولبار سال ۱۳۷۲ روی صحنه رفت که در آن بازیگرانی ایفای نقش کردند که آن زمان آنچنان شناخته شده نبودند و تقریباً همهشان اول راه چهره شدند. از این نامها میشود به محمد یعقوبی اشاره کرد که حالا بیشتر به عنوان نمایشنامهنویسی سرشناس شناخته میشود یا مرضیه وفامهری که گالیله جزو اولین تجربههای بازیگری اش به حساب میآید و بعد از این نمایش بود که نامش بهعنوان یک بازیگر حرفهای سر زبانها افتاد. خود مهندسپور هم کارگردانی بود (و البته هست) نوگرا که مدتهاست نمایشی روی صحنه نبرده و به دلایل شخصی کار تولید و اجرا را یکسره کنار گذاشته اما حالا با سه نمایش «گالیله»، «مکبث» و «دیر راهبان» اینبار به شکل مجازی روبهروی تماشاگران البته در فضای مجازی قرار گرفته است.
نمایش گالیله بر اساس نمایشنامه «زندگی گالیله» نوشته «برتولت برشت» ساخته شده است. گالیلئو گالیله (گالیلای) دانشمند ۴۶ ساله ایتالیایی همراه با دختر جوانش ویرجینیا، خدمتکار خود خانم سارتی و پسر او آندرهآ سارتی (که شاگرد بااستعداد و وفادار گالیله به شمار میرود) در جمهوری ونیز ساکن است و از زندگی خود رضایت چندانی ندارد و… . کارگردان، در این اثر نمایشی کاملاً به متن اصلی وفادار بوده و سعی کرده در اجرای خود از تکنیک فاصلهگذاری که تکنیکی آشنا برای اهالی تئاتر ایران به شمار میرود استفاده کند. این فاصلهگذاری همان است که در تعزیه از آن استفاده زیادی میشود و با استفاده از این تکنیک بازیگران زمان اجرای نمایش گالیله گاه از جلد خود بیرون میآیند و بر این موضوع تأکید میکنند که از شخصیتهای نمایشی کاملاً جدا بوده و فقط ایفاگر نقش آنها روی صحنه هستند. در ابتدای نمایش، فردی که به عنوان کارگردان معرفی میشود بازیگران را فرامیخواند و آنها را به اجرای تئاتر دعوت میکند. چنین فاصلهگذاریهایی تا پایان اجرای این نمایش بارها انجام میگیرد تا به تماشاچی تأکید شود که در حال مشاهده نمایشی در مورد گالیله است و افراد حاضر بر صحنه تنها ایفاگر نقش او و سایر شخصیتهای حاضر در نمایشنامه هستند. چنین خصلتی با ذات تجربی اجرای این نمایش همخوانی قابل توجهی دارد و همسو با ساختار یک تئاتر دانشجویی غیر کلاسیک است. از سوی دیگر درونمایه نمایش گالیله تماشاچی را به قضاوت در مورد شخصیتها بخصوص شخصیت اصلی یعنی گالیله وا میدارد. بنابراین بیننده باید بدون توجه به ویژگیهای بازیگر هر نقش تنها به داوری نقشی که او ایفا میکند، بپردازد. وجود فاصلهگذاری در نمایش گالیله شاید بتواند کمک حال او در این زمینه باشد.
«گالیله»
نویسنده: برتولت برشت
طراح و کارگردان: فرهاد مهندس پور
مترجم: عبدالرحیم احمدی
بازیگران: هوشنگ هیهاوند، داریوش موفق، فخری محذوف، سیاوش ستاری، محمد یعقوبی، محمود عمادپور، مرضیه وفامهر، احمد نوری، آبتین آذین، وحید فارسی و کرامت رودساز.