بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون -نمی‌توانید تلفن‌همراهتان را خاموش کنید؟ حتی وقتی به حمام می‌روید آن را همراه خود می‌برید؟ مرتب ایمیل یا پیامک‌‌هایتان را بررسی می‌کنید مبادا پیغامی از نظر دور مانده باشد؟ مراقب هستید شارژ تلفن‌همراهتان هرگز به انتها نرسد؟ این علایم نشان می‌دهد شما دچار اختلال روانی نوموفوبیا (No Mobile Phone Phobia) هستید. بله تعجب نکنید، درست متوجه شدید، اختلال روانی! چندی پیش تحقیقی در دیلی‌میل منتشر شد که نشان می‌داد ۶۶ درصد افراد در انگلیس دچار این اختلال روانی هستند. محققان برای اثبات شیوع بالای این اختلال ۱۰۰۰ نفر را زیر نظر گرفتند و علائم مربوط به این فوبیا را در آنها بررسی کردند. نتایج بررسی اثبات کرد نوموفوبیا یا ترس از دور کردن تلفن‌همراه از خود، یکی از شایع‌ترین هراس‌ها در جهان امروز است. با دکتر حامد محمدی کنگرانی، روان‌پزشک و عضو کمیته رسانه انجمن روان‌پزشکان ایران در رابطه با شیوع این فوبیا در ایران گفت‌وگو کردیم.
نوموفوبیا به چه معنی است؟
نوموفوبیا درواقع اصطلاحی است که آن را ترس از، از دست دادن تلفن‌همراه معنی می‌کنند، اما منظور از تلفن همراه وسیله‌ای برای حرف زدن نیست، بلکه ابزاری برای دیده شدن و دیدن است. منظور، نگرانی از قطع آنتن، قطع اینترنت، تمام شدن شارژ و قطع ارتباط با شبکه‌های اجتماعی و اینترنت است که نوعی اختلال روانی ایجاد می‌کند. این افراد دائم تلفن‌همراهشان را بررسی می‌کنند و اگر تلفن‌همراه یا حتی اینترنت نداشته باشند، کار یا روابط خود را فدا می‌کنند تا خود را به مکان یا شرایطی برسانند که بتوانند به شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل یا پیامک‌‌های خود دسترسی پیدا کنند.
واقعا نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود؟
بله، در اختلال‌های اضطرابی ۳ اصطلاح رایج است؛ وسواس، فوبیا و وابستگی. وسواس، فکر یا عملی تکرار‌شونده است که به مرور برای فرد یا اطرافیان او آزار‌دهنده می‌شود و می‌تواند باعث اختلال در روابط فرد شود و سطح اضطراب او را بالا ببرد. وابستگی به حالتی می‌گویند که در آن فرد از نظر روانی یا جسمی به موضوعی نیاز پیدا کند و نبود آن باعث اضطراب شدید و بروز اختلال در کار تحصیل یا روابط بین‌فردی شخص شود. فرد وابسته به هر کاری دست می‌زند و ممکن است حتی برخی موارد را قربانی کند تا به نیازش برسد. فوبیا نیز شایع‌ترین اختلال روانی در دنیاست و ۱۰ درصد افراد به آن دچار هستند. فوبیا ترس غیرمنطقی از روبرو شدن با موضوعی کاملا مشخص است. فرد مبتلا حتی نمی‌تواند در مورد آن موضوع فکر یا صحبت کند و روبرو شدن با ترس، باعث حالات اضطرابی شدید در فرد می‌شود.
نوموفوبیا مشکل شایعی است؟
بله، گرایش به تکنولوژی، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در حال حاضر بیشتر شده است. در حالت عادی، همه افراد تلفن‌همراهشان را بررسی می‌کنند و وارد شبکه‌های اجتماعی می‌شوند تا نیازهای روانی خود را ارضا کنند اما اگر نشستن پای تلفن‌همراه باعث شود فرد از کار و تحصیل عقب بماند یا روابط بین‌فردی‌اش مختل شود نوعی اختلال روانی است. به طور طبیعی، افراد در طول روز ۱۰۰ مرتبه تلفن‌همراهشان را بررسی می‌کنند اما ممکن است فرد بیکار یا تنهایی برای رفع نیازهای خود تمام روز پای تلفن‌همراه بنشیند. این اختلال روانی محسوب نمی‌شود. در صورتی که زندگی فردی به دلیل بررسی کردن شبکه‌های اجتماعی یا وصل شدن به اینترنت و… مختل شود، دچار وسواس یا وابستگی یا فوبیاست. خوشبختانه به نظر می‌رسد فرهنگ استفاده از تکنولوژی کم‌کم در حال جا افتادن بین مردم است و این روزها افراد کمتری در مهمانی‌ها سر در تلفن‌همراه خود می‌برند چون می‌دانند این کار در نگاه دیگران منفور است.
معمولا چه کسانی مستعد ابتلا به این اختلال‌های روانی هستند؟
این مساله به عوامل مختلفی بستگی دارد. مثلا افراد خودشیفته و مبتلا به وسواس اجباری مستعد اختلال‌های روانی از این قبیل هستند. برخی نیازهای فردی مثل تنهایی نیز گاهی افراد را به سمت وابستگی به تکنولوژی سوق می‌دهد.
به سن و سال هم ارتباط دارد؟
اختلال‌های روانی بیشتر در افراد جوان دیده می‌شود و شیوع آن در مردان و زنان یکسان است اما ممکن است حتی یک فرد۵۰ ساله هم با شخصیت نمایشی یا خودشیفته، دچار نوموفوبیا شود.
این اختلال‌ها به درمان نیاز دارد؟
درمان مبتلایان به اختلال‌های روانی به همکاری خود آنها نیاز دارد اما کمتر بیماری شخصا برای درمان مراجعه می‌کند زیرا نیاز روانی‌اش از این طریق رفع می‌شود. بیشتر، خانواده‌ها بیمار را به روان‌شناس ارجاع می‌دهند ولی تا خود شخص نخواهد در جلسات درمانی شرکت نمی‌کند. فرد ابتدا باید بپذیرد که عملکردش دچار اختلال شده است. درمان‌ها شامل رفتار‌درمانی و کار‌درمانی و گاهی دارو‌درمانی است. در صورتی که شخصیت فرد در این میان دخیل باشد روان‌درمانی مفید است اما در صورتی که فرد فوبیا داشته باشد، آرام‌آرام باید او را با ترس و اضطراب ناشی از آن روبرو کرد. پیش از این برای درمان فوبیا، فرد را ناگهانی با ترسش روبرو می‌کردند اما این روش در حال حاضر به ندرت انجام می‌شود. اگر تلفن‌همراه را از فرد وابسته به تکنولوژی بگیرید یا اینترنت را قطع کنید سطح اضطرابش را بالا می‌برید. بهتر است این کار آرام‌آرام زیر نظر متخصص انجام شود. در ضمن باید جایگزینی مثل ورزش، تفریح و… برای آن در نظر گرفته شود.
نوموفوبیا یا هراس جدایی از تلفن‌همراه، یکی از شایع‌ترین فوبیا‌های موجود در جهان امروز است
۷۰ %
از مردم بین سنین ۲۴-۱۸ سال به نوموفوبیا دچارند. این آمار در سنین ۳۴-۲۵ به ۱۸ درصد می‌رسد.
۴۷ %
از آقایان علاقه‌مند به داشتن گوشی‌همراه هستند. این آمار برای خانم‌ها ۳۶ درصد است.
۷۲ %
از مردم نمی‌توانند بیشتر از ۱۵۰ سانتی‌متر مربع از گوشی خود فاصله داشته باشند.
۶۶ %
از مردم از نوموفوبیا رنج می‌برند. این آمار تا ۳ سال پیش ۵۳ درصد بود.
۷۰ %
از خانم‌ها نسبت به دور بودن از گوشی‌همراه خود هراس دارند. این آمار برای آقایان ۶۱ درصد است.
۶۶ %
از مردم قبل از خواب حتما گوشی خود را چک می‌کنند. این آمار تا ۳ سال پیش ۵۲ درصد بود.
سمیه مقصودعلی
