سایت بدون -بالاخره بعد از زمزمههای درگوشی و حرفوحدیثهای فراوان تکلیف نمایش فیلم جدید اصغر فرهادی در ایران روشن شد. البته نه اینکه بهطور رسمی وزارت ارشاد یا هر نهاد رسمی دیگری خبری را در این مورد رسانهای کرده باشد، نه؛ اما خود آقای کارگردان در نشستی در یک فستیوال خارجی با اعلام اینکه «همه میدانند در ایران اکران نمیشود» فتیله پیشبینیهای جورواجور درباره نمایش این فیلم در ایران را پایین کشید و آب پاکی ریخت روی دست کسانی که ماهها بود شکمشان را برای تماشای این فیلم صابون میزدند.
اصغر فرهادی که برای نمایش فیلم «همه میدانند» به ترکیه سفر کرده، خبر مهمی را اعلام کرد. او برای نخستینبار بهطور صریح و رک گفت که «همه میدانند در ایران اکران نمیشود». خبری که بیشک بر هواداران پرتعداد این سینماگر گران خواهد آمد. فرهادی دلیل عدم امکان نمایش «همه میدانند» در ایران را لباس و ظاهر بازیگران فیلم اعلام کرد: امکان نمایش این فیلم در ایران به سبب پوشش بازیگران وجود ندارد.
البته خبری که فرهادی اعلام کرده، چندان هم دستاول نیست، با اینکه در تمام ۶ماهی که از رونمایی این فیلم میگذرد، تاکنون به این صراحت به آن اشاره نشده بود.حقیقتش در اوایل امسال زمانی که نخستین تیزرهای این فیلم در فضای مجازی منتشر شد، حدسزدن سرنوشت این فیلم در ایران چندان هم دشوار نبود. تماشاگرانی که تیزرهای «همه میدانند» را تماشا میکردند، شاید همه بلااستثنا، اولین چیزی که به ذهنشان میرسید، این بود که «آیا اصغر فرهادی میتواند این فیلم را در ایران نمایش دهد»؟ دلیل نگرانی سینمادوستان سرووضع و پوشش بازیگر زن فیلم بود، که فرسنگها با متر و معیارهای ممیزی در این آبوخاک فاصله داشت و پیشتر فیلمهایی با پوششهایی بهمراتب نزدیکتر به معیارهای وزارت ارشاد در صافیهای ممیزی این اداره گیر کرده بودند.
موضوع ممنوعیت نمایش فیلمها به خاطر مشکل پوشش در ایران عمری به قدمت سینمای بعد از انقلاب ایران دارد. موضوعی که در نخستین سالهای انقلاب، سینمای ایران را از نمایش فیلمهایی چون دایره مینا، خط قرمز، مرگ یزدگرد و چند فیلم دیگر که با معیارهای سالهای اول جمهوری اسلامی ساخته شده بودند، محروم کرد.بعدها با اینکه با آشنایی سینماگران به خط قرمزهای ممیزی و البته سفتوسختگرفتن مجوزهای ساخت ارشاد از تعداد فیلمهای ممنوعه کاسته شد، اما این موضوع همیشه در سایهای بوده، بالاسر فیلمهای ایرانی که خارج از مرزها ساخته شده بودند. موضوعی که در این اواخر آن را درباره فیلم کپی برابر اصل هم شنیده بودیم، که درنهایت هم باعث محرومیت طرفداران سینمای کیارستمی از تماشای اثر بینالمللی زندهیاد عباس کیارستمی شد، با اینکه این اواخر در هیاهوی مرگ استاد امکانی نیمبند برای تماشای اثر در سانسهای نامرتب و کمتعداد هنروتجربه فراهم آمد.
با اینکه تاکنون سینمای ایران از بازیگران خارجی زیادی سود جسته، اما این بازیگران بیشتر در نقشهایی بودهاند که پوشششان در فیلمها قابل پذیرش بود. بهعنوان مثال در این سالها بازیگرانی چون دیا میرزای هندی، آلیسا کاچر روس، لوریت حنینو لبنانی، کارول ویدوتی برزیلی و دارین حمزه لبنانی حضور یافتهاند؛ در نقشهایی چون تازهمسلمان، نظامی، یک دختر سنتی ساریپوش هندی و… که چندان تفاوتی با پوشش متعارف بازیگران ایرانی ندارد. شاید از اینرو باشد که به جز کپی برابر اصل کیارستمی و «همه میدانند» فرهادی، در سالهای اخیر فیلمی به خاطر پوشش بازیگرش سانسور یا توقیف نشده است. نکته جالب اینکه این هر دو فیلم داستانشان در خارج از کشور میگذشت، با کست خارجی و در واقع فیلمهای خارجی بودند که یک کارگردان ایرانی ساخته بود، نه فیلم ایرانی با بازیگران خارجی، و همین هم پوشش نامتعارف بازیگران فیلم را در قیاس با قواعد سینمای ایران توجیه میکند.
حالا که دیگر تکلیف روشن شده، خیلیها منتظر دیویدی جدیدترین فیلم اصغر فرهادی مینشینند. فیلمی که در این چند وقت در فستیوالهای مهمی درخشیده و حتی میگویند در اسکار اصلی نیز در بخشهایی چون بازیگری و فیلمنامه شانس نامزدی دارد.