سایت بدون – کمتر از دو دقیقه زمان میبرد تا جان آدم را بگیرد و حدود ۵ دقیقه هم زمان میبرد تا خانهای را از بیخوبن نابود کند؛ آتشسوزی از آن دسته حوادثی است که علاوه بر غیرقابلکنترلبودن، فرار و جان سالم به در بردن از آن بسیار سخت است؛ مرگ بر اثر آتشسوزی یکی از دردناکترین مرگهاست؛ هرساله در ایران عدهای به علت آتشسوزی جان خود را از دست میدهند و بسیاری مصدوم یا معلول میشوند؛ خسارات مالی ناشی از آتشسوزی نیز گاهی سر به میلیاردها تومان در سال میزند. آتش سریع گسترش پیدا میکند و معمولا فرصت آن نیست تا اشیای با ارزش را از خانه یا محل کار یا هر محیط بسته دیگری جمعآوری کرد یا حتی تلفن زد. گرما و دود حاصل از آتشسوزی میتواند به مراتب از شعلههای آن خطرناکتر باشد. استنشاق هوای بسیار گرم به ریههای انسان آسیب جدی میرساند. آتشسوزی موجب تولید گازهای سمی میشود که موجب اختلال شعور یا خوابآلودگی در انسان خواهد شد. گاهی اوقات آتشسوزی به جای آنکه موجب فرار انسان از موقعیت شود باعث میشود او به خواب عمیقی فرو برود. خفگی مهمترین علت مرگ ناشی از آتشسوزی محسوب میشود و در مقایسه با سوختگی دو تا سه برابر تلفات بیشتری به همراه دارد. با این حال، بسیاری از موارد آتشسوزیها قابل پیشگیریاند. شهروندان برای مراقبت از خود، اعضای خانواده، دوستان و نیز اموالشان باید با ویژگیهای آتشسوزی، پیشگیری از وقوع آن و راههای رهایی از میان شعلههای آتش آشنایی پیدا کنند.
اقدامات حفاظتی و مراقبتی پیش از آتشسوزی
باید آژیر شناسایی دود یا آشکارساز دود را در محل سکونت یا کار نصب کرد.
اگر این آژیر یا آشکارساز درست کار کند، احتمال مرگومیر به دلیل آتشسوزی
به نصف کاهش پیدا میکند. در هر طبقهای از ساختمان محل سکونت یا کار یک
آشکارساز نصب کنید. بهتر است آشکارساز، خارج از اتاق خواب روی سقف یا
نزدیک سقف (۱۰ تا ۲۵سانتیمتر پایینتر از سقف)، در بالای راهپلهها یا
درمجاورت آشپزخانه (اما نه در داخل آن) نصب شود. این آژیرها باید هرماه
یکبار تست و تمیز شوند. باتری آنها نیز سالی یکبار تعویض شود. هر ۱۰سال
یکبار هم آژیرها جایگزین شوند. با اعضای خانواده راههای فرار از آتشسوزی
بررسی شده و فرار از هرکدام از اتاقها تمرین شود. نباید پنجرهها
میخکوبی شده باشد یا رنگکاری مانع از بازشدن آنها شود. چارچوب پنجرهها
باید دارای حفاظ ایمنی در برابر آتشسوزی بوده و به راحتی از داخل باز
شود. اگر محل سکونت یا کار چندطبقه است، باید به فکر تهیه نردبان فرار
بود. حفاظهای بیرونی طوری طراحی شوند که بتوان آنها را به راحتی از سمت
داخل باز کرد. به اعضای خانواده آموزش داده شود که هنگام فرار از آتش به کف
اتاق نزدیکتر باشند، زیرا هوای آنجا ایمنتر است.انبارها بهطور مداوم
پاکسازی شده و نباید اجازه داد زبالهها (مانند روزنامهها و مجلات
قدیمی) در آنجا انبار شوند. بهتر است از مایعات قابل اشتعال نظیر بنزین،
نفت و گازوییل در محیط داخلی خانه استفاده نشود. اینگونه مایعات باید در
ظروف مخصوص و در جای مناسب نگهداری شوند. نباید در مجاورت این مایعات
سیگار کشید. کهنههای پارچه آغشته به مایعات قابل اشتعال بعد از استفاده،
باید دور ریخته شوند. دودکشهای خانه باید عایقکاری شوند. دودکش باید
حدود یکمتر از سقف بلندتر باشد. در اطراف دودکش یا بالای آن نباید چیزی
آویزان باشد.
چگونه از میان دودهای سنگین فرار کنیم
به هنگام خروج از هر نوع دودی بهتر است سینهخیز حرکت کرد. دودهای سنگین و
گازهای سمی در مرحله اول در زیر سقف متراکم میشوند. به هنگام فرار بهتر
است درهای پشتسر را بست تا سرعت گسترش آتشسوزی به تأخیر بیفتد. بعد از
خروج، بهتر است کماکان در محیط بیرون ماند و وارد خانه نشد و فورا به
۱۱۵ تلفن زد. اگر فردی خودش دچار سوختگی شده باشد یا در کنار او افرادی
دچار سوختگی شدهاند، باید سعی کند که به اورژانس زنگ بزند. قسمتهایی از
بدن که دچار سوختگی شدهاند را باید سرد کرده و پوشاند تا دچار
آسیبدیدگی یا عفونت نشود. اگر کسی به هنگام ورود به ساختمانی متوجه دود
یا گرما شد، بهتر است فورا آنجا را ترک کند. اگر کسی مستأجر چنین
ساختمانی است، بهتر است فورا با مالک ساختمان تماس بگیرد. نباید درِ
گاوصندوقها را قبل از سردشدن باز کرد؛ چون ممکن است چندین ساعت گرمای
شدید را در خود نگه داشته و احتمال دارد محتویات آن منفجر یا شعلهور
شود. اگر بازرس ساختمان به علت خطرناکبودن، توصیه به ترک محل کند، لازم
است از فردی معتمد درخواست شود که از اموال موجود در آن مراقبت کند.
چگونه از وسایل گرمایشی مختلف استفاده کنیم
هنگام استفاده از منابع گرمایی جایگزین، موارد احتیاط به دقت رعایت شوند.
چراغهای نفتی مورد استفاده باید استاندارد باشند. این چراغها باید در
فضای بیرون از منزل پر از نفت شوند و باید مطمئن شد کاملا سرد شدهاند.
فاصله منابع گرما (چراغ و بخاری نفتی و…) تا مواد قابل اشتعال باید
حداقل یک متر باشد. کف اتاق و دیوارهای مجاور باید عایقکاری مناسبی داشته
باشد. فقط از همان نوع سوختی استفاده شود که شرکت سازنده برای دستگاه
گرمایی توصیه کرده است. خاکسترها باید در ظروف فلزی مخصوص، در فضای باز و
دور از محل سکونت انبار شوند. شعلههای باز باید دور از دیوار، اثاثیه
خانه، پرده و سایر مواد قابل اشتعال قرار داشته باشند. در جلوی اجاق گاز
صفحهای محافظ قرار داده شود. هر ساله امکانات گرمایی مورد استفاده را فردی
باصلاحیت بررسی کند. کبریت و فندک را باید در جایی بلند و دور از دسترس
کودکان قرار داد. نباید در رختخواب یا هنگام خوابآلودگی یا مصرف دارو،
سیگار کشید. برای افراد سیگاری، زیرسیگاری (دارای گودی و ضخامت مناسب)
تهیه شود. قبل از انداختن ته سیگار در ظروف زباله باید آن را با آب خاموش
کرد.