چند سرطان عجیب و غریب که کمتر اسم‌شان را شنیده‌اید /خرچنگ های کمیاب

سایت بدون -سلامت بودن یکی از نعمت‌های بزرگ است و افراد تا زمانی که آن را دارند، کمتر قدرش را می‌دانند و وقتی بیماری به‌ویژه بیماری‌های سخت سراغ‌شان می‌آید، تازه متوجه می‌شوند چه گوهر گرانبهایی را از دست داده‌اند. یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند حسابی برای فرد و خانواده او دردسر ایجاد کند، سرطان است. بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت، سرطان و بیماری‌های تنفسی مزمن، چهار بیماری غیرواگیر اصلی در دنیا محسوب می‌شوند که افراد زیادی را به خود درگیر می‌کنند. حدود ۶۸ درصد علل مرگ و میر دنیا و حدود ۷۲ درصد علل مرگ و میر در ایران، به بیماری‌های غیر واگیر اختصاص دارد. سرطان‌ها، دومین علل مرگ و میر بعد از بیماری‌های قلبی به حساب می‌آیند که البته برخی از آنها با جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی، درمان می‌شوند. دکتر پیمان لسان‌پزشکی، کارشناس پیشگیری از بیماری‌ها و سرپرست کلینیک مشاوره بیماری‌های رفتاری مرکز بهداشت غرب تهران، شما را با چند سرطان کمتر شایع که اسم‌شان چندان به گوش‌تان نخورده است، آشنا می‌کند.
سرطان پوست
پوست بزرگ‌ترین اندام بدن است که نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند و مانند قسمت‌های دیگر بدن می‌تواند به سرطان دچار شود. سن شیوع سرطان پوست، معمولا از میانسالی به بعد است. سه نوع سرطان اصلی، پوست را درگیر خود می‌کند که یکی از آنها سرطان سلول پایه‌ای پوست محسوب می‌شود. علامت اصلی ابتلا به این نوع سرطان، ایجاد برجستگی قرمز با حاشیه سفید مرواریدی روی پوست است و تنها پوست را درگیر می‌کند. نقاطی از پوست که در معرض آفتاب هستند دچار این نوع سرطان خواهند شد در نتیجه باید حتما از یک کرم ضد آفتاب مناسب با اس.پی.اف‌۳۰ استفاده کرد. 
نوع دیگری از سرطان پوست، سلول سنگفرشی را درگیر می‌کند و در صورت ابتلا می‌تواند نقاط دیگر بدن را نیز درگیر کند. این نوع سرطان، مانند سرطان سلول پایه‌ای، علائمی چون زخم‌های مزمن به ویژه در ناحیه لب و دهان، پیشانی، گونه و صورت را به همراه دارد. نوع دیگر سرطان پوست، ملانوم نام دارد که ضایعه‌ای خال مانند با حدود نامشخص است که رشد ناگهانی می‌کند یا تغییر رنگ می‌دهد و گاهی التهاب نیز دارد. 

سرطان کلیه
سرطان سلول کلیوی، ۲درصد کل مرگ و میرهای ناشی از سرطان را شامل می‌شود که در مردان نسبت به زنان شایع‌تر است. شیوع این نوع سرطان بیشتر بین سنین ۵۰ تا ۷۰ سالگی دیده می‌شود. برخی از انواع سرطان کلیه، براثر اختلالات ژنتیک به‌وجود می‌آید. سرطان کلیه، غالبا به صورت یک توده همراه با رسوب کلسیم در تصاویر رادیولوژی دیده می‌شود. به‌طور کلی ابتلا به این نوع سرطان از طریق رادیولوژی و آزمایش‌های بالینی امکان‌پذیر خواهد بود. علائم ابتلا به سرطان کلیه متعدد است که می‌توان به وجود خون در ادرار، توده قابل لمس در پهلو، درد در پهلو، کاهش وزن، تب، کم‌خونی، اختلال در آزمایش ادرار و… اشاره کرد. این نوع سرطان مانند برخی سرطان‌ها، آزمایشی به‌صورت غربالگری ندارد ولی به‌طور کلی، آزمایش‌های دوره‌ای ادرار می‌تواند به تشخیص آن کمک کند. چنانچه فرد با خون در ادرار مواجه شود، برای بررسی علت این مساله باید حتما به پزشک مراجعه کند. 

سرطان تیروئید
به‌طور کلی، گره‌های تیروئیدی (نودول) در معاینه شناسایی می‌شود. این گره‌ها می‌تواند به‌صورت سرطانی یا غیرسرطانی باشد که باید نوع آنها مورد بررسی قرار بگیرد. آن دسته از افرادی که به این گره‌های تیروئیدی مبتلا هستند و سابقه تماس با تشعشعات را در زمان کودکی دارند، بیش از بقیه مستعد ابتلا به سرطان تیروئید هستند. همچنین سابقه رادیوتراپی، قرارگیری در معرض تشعشعات هسته‌ای، رشد سریع گره‌ها، سابقه بروز گره‌ها به صورت خانوادگی، داشتن جنسیت مرد و جوان بودن بیمار، عواملی است که شانس ابتلا به سرطان تیروئید را در مبتلایان به گره‌های تیروئیدی، افزایش می‌دهند. چنانچه گره سفت باشد و هنگام معاینه تکان نخورد، احتمال این‌که یک توده سرطانی مطرح باشد، بیشتر است. ابتلا به سرطان تیروئید می‌تواند همراه با فلج طناب صوتی و گرفتگی صدا باشد ضمن این‌که بزرگی غدد لنفاوی گردن هم می‌تواند ایجاد شود. 

سرطان استخوان
سرطان استخوان به صورت اولیه و ثانویه می‌تواند ایجاد شود که در سرطان اولیه، خود بافت استخوان درگیر خواهد شد در حالی‌که سرطان ثانویه، ناشی از ابتلای قسمتی دیگر از بدن به سرطان است و در اصطلاح متاستاز اتفاق می‌افتد. سن شیوع ابتلا به سرطان استخوان به نوع آن بستگی دارد ولی به طور کلی بیشتر در سنین جوانی شایع است. این نوع سرطان، اغلب در استخوان‌های بلند دست و پا ایجاد می‌شود و با درد مداوم همراه است و حتی در شب نیز درد وجود دارد. تورم و قرمزی پوست، محدودیت در حرکت استخوان و مفصل کناری آن، شکستگی‌های نابجا و لمس توده از علائم ابتلا به سرطان استخوان می‌تواند باشد. رادیوتراپی قبلی، برخی بیماری‌های ژنتیک و بیماری خاص استخوانی به نام پاژه، می‌تواند شانس ابتلا به سرطان استخوان را افزایش بدهد. 

سرطان بافت نرم
بافت نرم، یکی از بافت‌های بزرگ بدن به حساب می‌آید و تمام بافت‌های همبند را شامل می‌شود. بافت نرم هم می‌تواند مانند سایر قسمت‌های بدن به سرطان مبتلا شود. برخی موارد مانند پرتو درمانی قبلی با دوز بالا، تماس با برخی سموم کشاورزی، ابتلا به ویروس هرپس انسانی تیپ ۸ (نوعی تبخال)، ایدز و بیماری‌های وراثتی، می‌تواند شانس ابتلا به سرطان بافت نرم را بالا ببرد. این نوع سرطان حدود یک درصد سرطان‌ها را شامل می‌شود و معمولا افراد بالای ۵۰ سال به آن دچار خواهند شد. توده یا تورم در بافت نرم که گاهی با درد و خونریزی همراه باشد، از علائم اصلی ابتلا به سرطان بافت همبند محسوب می‌شود. چنانچه افراد با توده‌ای در هر نقطه از بدن‌شان مواجه شدند، باید برای بررسی آن به پزشک مراجعه کنند. 

سرطان حفره دهان، زبان و مخاط
استفاده از تنباکو، می‌تواند خطر ابتلا به یکی از سرطان‌های حفره دهان، زبان و مخاط را افزایش بدهد. همچنین مصرف الکل و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، شانس ابتلا به این نوع سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. اطراف دهان به‌واسطه تماس با اشعه مضر آفتاب، می‌تواند به سرطان دچار شود. ابتلا به سرطان‌های حفره دهان، زبان و مخاط در مردان به دلیل مصرف دخانیات، بیشتر از زنان است. ابتلا به هر یک از این سرطان‌ها می‌تواند با علائمی همراه باشد که می‌توان به توده و زخم در دهان، مشکل در جویدن، بروز پلاک‌های قرمز و سفید در دهان، دشواری در حرکت دادن زبان، کاهش وزن، بوی بد دهان و زخم همراه با خونریزی اشاره کرد. هر ضایعه‌ای که در مخاط ایجاد شود و بیش از دو هفته طول بکشد، نیاز به بررسی دارد. معاینات دوره‌ای دهان توسط دندانپزشک، می‌تواند در تشخیص زود هنگام این سرطان‌ها مفید باشد.