چگونه خواب و بیداری کودکان را منظم کنیم؟/بخواب گلبرگ من، دیره!

سایت بدون – می‌گویند داشتن خوابی آرام و آسوده در بزرگسالی ارتباط مستقیم با نحوه خواب در بدو تولد و کودکی دارد. موضوعی که برای والدین امری مهم بوده و برای منظم‌کردن خواب فرزندان‌شان دچار چالش‌های مختلف می‌شوند. اگر فرزند بدخوابی دارید که با وجود سیر بودن و کثیف‌نبودن پوشکش همچنان برای خواب مقاومت می‌کند، در زمان خوابیدن بی‌تابی دارد یا میزان خوابش نامنظم است در ابتدا توصیه می‌شود با یک روان‌شناس کودک مشورت کنید تا با راهنمایی‌های او بتوانید بهترین شرایط خواب را برایش فراهم کنید. در غیر این صورت این راهنمای کوتاه که با همکاری ثریا علوی‌نژاد، روان‌شناس کودک جمع‌آوری شده می‌تواند به شما کمک کند. نوزادان چقدر می‌خوابند؟
دانستن میزان خواب کودک از بدو تولد بسیار مهم است. به‌طور معمول، نوزاد در یک‌ماهگی بین ۱۴ تا ۱۸ ساعت می‌خوابد و مدت‌زمان خواب‌هایش هم بین یک تا سه ساعت است. شب هم معمولا سه بار به‌دلیل گرسنگی از خواب بیدار می‌شود. از یک تا سه‌ماهگی نیز نوزاد به ۱۱ تا ۱۶ ساعت خواب نیاز داشته و طول خواب‌هایش حدودا دو‌ساعت می‌شود. چهار تا شش‌ماهگی نیز نوزاد به ۱۱ تا ۱۵ ساعت خواب احتیاج دارد و چرت‌های روزانه‌اش به ۴-۳ بار می‌رسد. هفت تا ۹‌ماهگی نوزاد ۱۱ تا ۱۴ ساعت می‌خوابد و خواب در طول روز نوزاد به دو بار می‌رسد. کودک از ۱۰ تا ۱۲ماهگی هم بین ۱۰ تا ۱۴ ساعت در روز می‌خوابد و چرت‌هایش می‌تواند در طول روز همان دو بار باقی بماند. کودک وقتی به سن ۱۳ تا ۲۴ماهگی می‌رسد هم بین ۱۰ تا ۱۴ ساعت خواب نیاز داشته و تعداد چرت‌های در طول روزش هم معمولا به یک‌بار می‌رسد که اگر مکان خواب طول روز او همان محل خواب در شب باشد بسیار ایده‌آل خواهد بود. در سه‌سالگی میزان خواب کودک به ۱۰ تا ۱۳ ساعت خواهد رسید و ممکن است خواب در میان روز را ترک کند و در عوض خواب‌های طولانی‌تری در شب داشته باشد. نهایتا از شش‌سالگی به بعد ۹ تا ۱۲ ساعت خواب برای کودک کفایت خواهد کرد.
ایجاد محیط مناسب زمان خواب فرزند
فراهم‌کردن محیطی که در آن نوزاد بتواند با آرامش بخوابد موضوع مهمی است. این شرایط را هم می‌توان با کم‌کردن نور محیط، شستن دست و صورت نوزاد قبل از خواب و قرار دادن او روی سطحی صاف و از پشت بدون بالش به وجود آورد. بهترین دما برای اتاق‌خواب کودک بین ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد است اما این نکته را هم فراموش نکنید که در طول روز نور و سروصدا را برای خواب نوزاد کم نکنید و این شرایط را تنها برای خواب شب ایجاد کنید. در روز نوزاد را از نور روز بهره‌مند کرده و شب با کم‌کردن صدا و نور، فضا را به سمت محیطی آرام سوق دهید. اگر خواب نوزاد به هر دلیلی در شبانه‌روز به‌هم‌ریخت به دلیل خواب او در روز سروصدا و نور خانه را کم نکنید و سعی کنید به مرور زمان نظم خواب شبانه را مجدد مدیریت کنید.
به‌دست‌آوردن روال خواب کودک
بهترین زمان برای اجرایی کردن روال خواب نوزاد از اوایل سه‌ماهگی شروع می‌شود. روال خواب باید تا جایی که امکان دارد همیشگی باشد و با رعایت آن فرزند را نیز به این روال عادت داد. به عقیده بسیاری از متخصصان، بهترین روال خواب از ۷ تا ۸ شب شروع می‌شود. این زمان بهترین فرصت است برای آن‌که کارهایی انجام شود تا باعث آرامش فرزند قبل از خواب گردد. همچنین ممکن است نوزاد در این سن بیشتر از قبل بیدار شود. بنابراین باید تلاش کنید در صورت سیر بودن و تمیز بودن پوشک او کاری کنید تا مجدد خودش به خواب برود. این عادت‌ها شاید در ابتدا سخت‌ باشد اما بعد از گذشت چند ماه خودتان از نتیجه به‌دست‌آمده احساس رضایت خواهید کرد.
فراهم‌کردن مراسم قبل از خواب
البته این روال خواب بر اساس سن و علاقه کودک می‌تواند متفاوت باشد. حمام‌کردن، مسواک‌زدن، لباس‌خواب پوشیدن، بازی‌کردن، کتاب‌خواندن، موسیقی گوش‌دادن و … می‌تواند ازجمله این فعالیت‌ها باشد. در این شرایط خود کودک و والدین نیز به مرور متوجه خواهند شد چه روالی بهتر است. اگر بعد از شش‌ماهگی فرزندتان پیش خودتان می‌خوابد بهتر است او را به خواب در اتاقش تشویق کنید.
اگر تا الان نوزاد در آغوش می‌خوابیده الان می‌تواند عادت کند سر جای خودش به خواب برود. کودک در این سن، غلت‌زدن را هم یاد گرفته‌است و بنابراین فضای خواب او باید برای چنین شرایطی مناسب‌سازی و امن شود. هفت تا ۹‌ماهگی علاوه‌بر کارهای دیگر می‌توان ماساژ دادن را نیز شروع کرد. برای آن‌که نوزاد خودش یاد بگیرد بخوابد بهتر است زمانی که در خواب و بیداری است او را به رختخواب خودش برد. چون بیدارشدن‌های شبانه کودک نیز در این زمان به حداقل خود می‌رسد و زمان مناسبی است که در صورت بیدارشدن در شب به او یاد داد خودش بخوابد.
قانونی کردن روال خواب کودک
مقاومت برای نخوابیدن بعد از ۱۳ماهگی بسیار دیده می‌شود. اگر الگوی خواب مناسب را تا قبل از رسیدن به این سن برای کودک فراهم کرده باشید در این زمان با مشکل کمتری مواجه خواهید شد. ثابت‌نگه‌داشتن ساعت‌های خواب کودک مهم‌ترین فاکتور است که نباید به‌سادگی از آن عبور کرد. باید روال زندگی در این زمان به صورتی باشد که در همان زمان مقرر، کودک دیگر آماده خواب باشد. اگر کودک برای نشان‌دادن مقاومتش در برابر خواب گریه می‌کند بهتر است او را با چیزهایی که دوست دارد در تختش سرگرم کرد و او را از محیط خواب خارج نکرد. چون دیگر می‌داند اگر گریه کند والدین او را از تخت و محل خوابش بیرون خواهند آورد.
آغاز تلاش برای تنها و مستقل خوابیدن فرزند
از شش‌ماهگی به بعد اگر کودک در طول روز تغذیه مناسبی داشته‌باشد دیگر نیاز به تغذیه در شب ندارد و از این رو بهتر است تلاش بر این باشد تا محل خواب و تغذیه کودک را مجزا کرد اما درهرصورت، شیردادن به فرزند در زمان خواب وجود خواهد داشت و همچنان این موضوع امری طبیعی است. ۱۰ تا ۱۲ماهگی قبل از خواب می‌توان با او بازی کرد، کتاب‌خواند و سپس او را به تختش راهنمایی کرد تا بعد از این فعالیت‌ها به خواب برود. در این سن می‌توان شیرخوردن در زمان خواب را حذف کرد.
کمک‌کردن به تنهایی خوابیدن کودک شاید در کوتاه مدت کار دشواری باشد اما در طولانی‌مدت خودتان از نتیجه به‌دست‌آمده لذت خواهید برد. وابستگی مادر و فرزند در زمان خواب امری دوطرفه است و تلاش باید بر این باشد تا این وابستگی به وجود نیاید که اگر بیاید ترک آن کار‌ساده‌ای نخواهد بود.
 اگر در زمینه خواب منظم فرزندتان بتوانید موفقیت‌هایی به‌دست‌آورید در زمینه رشد مغز، یادگیری بیشتر، تقویت سیستم‌ایمنی بدن، تغذیه مناسب و کم‌شدن بداخلاقی کودک مهم‌ترین و اصلی‌ترین گام را خواهید برداشت. بنابراین موضوع خواب کودک را جدی گرفته و سعی کنید به آن نظم قاعده‌مند و اصولی بدهید.

مطلب پیشنهادی

ریشه و داستان ضرب المثل «کارکردن خر و خوردن یابو»

سایت بدون – ضرب‌المثل «کار کردن خر و خوردن یابو» به وضعیتی اشاره دارد که …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *