سایت بدون – بنابر گزارش امسال سازمان جهانی بهداشت، حدود ۲/۲ میلیارد نفر در دنیا با نوعی اختلال در بینایی زندگی میکنند یا کاملا نابینا هستند. البته این آمار برحسب تخمین بوده و اعلام رقم دقیق آن سخت است. همچنین بنا به گزارش سلامت نیوز به نقل از عباس عظیمی، رئیس کنگره اپتومتری ایران، جمعیت نابینایان ایران حدود ۹۰ هزار نفر و کمبینایان دو برابر آن است. از آنجاییکه اختلال در بینایی، پیامدهای نامطلوبی برای افراد و جوامع دارد، تحقیقات و بررسیهای متعددی در زمینه روشهای درمانی مناسب و همچنین تولید فناوریهای مختلف، انجام شده است. تاکنون دانشمندان و محققان توانستهاند روشهای مفیدی برای بهبود زندگی افراد نابینا و کمبینا پیدا کنند. در ادامه به برخی از این موارد اشاره میکنیم. نقشه سهبعدی صوتی
وقتی افراد بینا در خیابان قدم میزنند، میتوانند جزئیات محیط اطراف خود را مشاهده کنند. اکنون مایکروسافت با ارائه نرمافزار نقشه سهبعدی، این امکان را در اختیار نابینایان یا افراد کمبینا قرار داده است. نقشه سهبعدی یا منظره صوتی مایکروسافت، یک طرح تحقیقاتی است که با استفاده از فناوریهای بر پایه شنیداری به نابینایان یا کمبینایان کمک میکند تا از محیط اطراف خود آگاهی کاملتری داشته باشند. این نرمافزار مایکروسافت، به صورت لایه لایه، زمینه و اطلاعات مربوط به مکان و محیطی که در آن هستید را ذخیره کرده و صداهای سهبعدی تولید و لحظه به لحظه نقشهای سهبعدی صوتی خلق میکند. نابینایان با شنیدن این اصوات میتوانند اطراف خود را بهخوبی درک و شناسایی کنند.
دانش روی نوک انگشتان
نزدیک ۲۰۰ سال است که خط
بریل که روشی هوشمندانه برای خواندن متون با نوک انگشتان است، بهکار گرفته
میشود، اما اکنون این امکان از صفحات معمولی کاغذ وارد صفحه نمایشگرهای
رایانهای شده است. مایکروسافت، نرمافزار صفحهخوان Narrator خود را
بهروز کرده و آن، صفحه نمایش و صفحه کلید بریل را پشتیبانی میکند. همچنین
نوعی کتابخوان بریل ابداع شده که به اندازه کف دست انسان است و کودکان
نابینای پیشدبستانی میتوانند با استفاده از آن خط بریل را یاد بگیرند.
وسایل نقلیه الکتریکی پرصدا
یکی
از ویژگیهای وسایل نقلیه الکتریکی، بیصدا بودن آنهاست. اما اتحادیه
اروپا نمیخواهد این ویژگی امنیت مردم را به خطر اندازد. بنابراین این
اتحادیه قوانینی وضع کرده است که به موجب آن، تمام وسایل نقلیه الکتریکی
باید صدایی قابل شنیدن داشته باشند. به همین دلیل برخی از سازندگان
خودروهای الکتریکی، به وسایل نقلیه الکتریکی خود، صداهای مصنوعی موتور
خودرو اضافه کردهاند.
بیکنهای هدایتکننده
بیکنها،
دستگاههایی هستند که قابلیت برقراری ارتباط با دستگاههای هوشمند از طریق
بلوتوث را دارند. اخیرا با استفاده از بیکنهای بلوتوث میتوان افراد
نابینا یا کمبینا را بهخوبی راهنمایی کرد. در واقع شرکت فورسایت آگمنتد
رئالیتی (Foresight Augmented Reality) با استفاده از این بیکنها و فناوری
واقعیت افزوده به کمک نابینایان و افراد کمبینا آمده است. این افراد با
کمک فناوری جیپیاس (سامانه رهیاب جهانی) مکانهای مورد نظر خود مانند
رستورانها، فروشگاهها و … را مییابند و وقتی وارد آن مکانها شدند،
بیکنها میتوانند آنها را به قسمتهای مختلف هدایت کنند و وجود موانع را
به آنها هشدار دهند.
عینکهای هوشمند
محققان دانشگاه عجمان در
امارات متحده عربی، در حال طراحی عینکهای هوشمندی هستند که با استفاده از
هوش مصنوعی بتواند متنی را بخواند، رهیابی کند و چهره اشخاص را بشناسد. این
عینکها از طریق پردازنده به گوشی هوشمند متصل میشوند و کاری میکنند که
سیستم بدون اتصال به اینترنت، فعال بماند. این عینکهای هوشمند هنوز در
مراحل اولیه تولید خود قرار دارند، اما گفته میشود میتوانند مطالب را با
۹۵ درصد دقت بخوانند.
توضیح تصاویر در گوگلکروم
بهتازگی به
امکانات گوگلکروم، مورد جدیدی اضافه شده و آن شرح تصاویر روی کروم است.
این ویژگی میتواند به نابینایان و افراد کمبینا کمک کند تا بفهمند چه
چیزی در نمایشگر رایانه به تصویر کشیده شده است. این مزیت تازه، مناسب
صفحهخوانهایی که میتوانند خروجی گفتاری و بریل داشته باشند هم هست.
صفحهخوانهای
دیجیتالی فقط میتوانند نام تصاویر قرار گرفته شده در فضای وب را برای
نابینایان یا کمبینایان بخوانند. اما وقتی تصویری بینام باشد، صفحهخوان
نمیتواند آن تصویر را بخواند یا تنها کاری که میکند، یکسری از اعداد که
نام فایل است را تکرار میکند. اما امکان جدید گوگلکروم، شرح تصاویر با
استفاده از فناوری یادگیری عمیق (هوش مصنوعی) است که میتواند میلیونها
تصویر فضای وب را شرح دهد. البته توضیح تصاویر وب فقط به زبان انگلیسی
آماده شدهاند، حتی اگر مرورگر کاربر روی یک زبان دیگر قرار گرفته باشد.
سال گذشته، شرکت مایکروسافت، برنامهای به نام «هوش مصنوعی برای دسترسی»
راهاندازی و روی آن ۲۵ میلیون دلار سرمایهگذاری کرده است و فناوری
مایکروسافت را در دستهای شرکتهای نوپا، توسعهدهندهها و سازمانهای
غیرانتفاعی قرار داده تا آنها با ایدهها و نوآوریهای خود تواناییهای
انسانهای معلول را افزایش دهند. این برنامه همچنان در جریان است و از تمام
پروژههای جدید پشتیبانی میکند.
منابع:: Microsoft و Techxplore