بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون –تا به آرم و لوگوی دانشگاه تهران توجه کرده اید؟ آیا می دانید این آرم زیبا داستان زیبایی پشت سر خود دارد؟آیا می دانید این آرم توسط یکی از شاگردان کمال الملک و یکی از بنیان گذاران دانشگده هنرهای زیبا طراحی شده است؟آرم دانشگاه تهران تقلیدی از یک گچبری دوره ساسانی در تیسفون است که یک نمونه‌اش در موزه ایران باستان وجود دارد.
این آرم توسط استاد محسن مقدم از بنیانگذاران دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران و استاد ممتاز این دانشگاه طراحی شده است.
او نشان دانشگاه تهران را با الهام از تاریخ و فرهنگ کهن ایران طراحی کرده‌است که علی‌رغم همهٔ تحولات دهه‌های پس از آن، هنوز هم بر سردر دانشگاه باقی است. مقدم اولین ایرانی است که به دریافت نشان لژیون دو نور با درجهٔ «اوفیسیه» از طرف شارل دو گل رئیس‌جمهور فرانسه مفتخر شده‌است.وسط دو بال به خط پهلوی یه کلمه نوشته شده که گفته می شود به معنای «فزونی» باشد. محسن مقدم سعی کرده کلمه دانشگاه تهران رو هم با همین فونت بنویسد.
منبع الهام
نشان دانشگاه تهران را از طرح یکی از سفالینه‌های نقش برجسته‌ی تیسفون اقتباس کرده‌اند که می‌گویند اصل کاشی با نزدیک به ١۵٠٠ سال قدمت، در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، لوحی که ظاهرا نمونه‌ای دیگر از آن به موزه “پرگامون” برلین سپرده شده است.
در بخش ایران باستان موزه “پرگامون” در پایتخت آلمان که یکی از غنی‌ترین و ارزشمندترین موزه‌های جهان به شمار می‌آید، الواح و آثاری از ایران به نمایش گذاشته شده که شاید لوح سفالین ساسانی کوچکترین آنها باشد. این موزه که سالانه بیش از یک میلیون نفر بازدیدکننده دارد، رده پنجم موزه‌های باارزش اروپا را به خود اختصاص داده است.
لوح نقش برجسته ساسانی که در این موزه به نمایش گذاشته شده، در دوره خود نشانی خانوادگی محسوب می‌شد که تصویر آن در مُهرهای ساسانی نیز به چشم می‌خورد. این اثر مربع‌شکل که ابعاد آن ۳۹٫۵ سانتی‌متر است، از تیسفون – شهری که در دوره اشکانیان و ساسانیان، پایتخت و مرکز مهم سیاسی و اقتصادی ایران باستان بوده و اکنون در حوزه عراق قرار گرفته – به دست آمده و در اواخر سده ششم میلادی یا اوایل سده هفتم میلادی ساخته شده است.
پلاکی که از تیسفون بدست آمده و دکتر محسن مقدم، استاد فقید دانشکده هنرهای زیبا، آن را برای نشان دانشگاه تهران پیشنهاد و مرتضی ممیز طراحی کرد، واژه‌ای به خط پهلوی در میان دو بال قرار گرفته که به صورت «افزوت» (امرود) به معنای فراوانی و افزونی و نیز به صورت «ایلان» (ایران) و نیز به صورت «او» برای کلمه اورمزد به معنای اهورا مزدا و یا صرفا اسم هرمزه و هرمز خوانده شده است.در نشان طراحی شده برای دانشگاه تهران نیز نام این دانشگاه به جای آن واژه‌ی پهلوی، با نگارشی شبیه این خط، بین دو بالِ نقش برجسته نشسته است.
پلاک کشف شده از تیسفون، نمونه‌ای از لوحی است که با تزیینات مشابه در کاخ ساسانی دامغان یافته شده است. در الواح و مُهرهای ساسانی، بال‌هایی که می‌تواند متعلق به عقاب باشد بخشی از تزیین نشان‌ها و مُهرهای آن دوره به حساب می‌آید. این بال‌ها در اواخر دوره ساسانی روی تاج‌ها نیز حک می‌شد. در شاهنامه فردوسی نیز این تاج‌ها با عنوان “تاج‌های دوپر” یاد شده است.
طراح نشان و آرم کیست؟
