«وونگا»چیست و چرا از مرگ‌موش بدتر است ؟

ضرورت آشنایی خانواده‌ها با ماده‌مخدری که ترکیبی است از پودرلباس‌شویی، نوشابه، ماری‌جوانا و… و در کمین جوانان ۱۸ تا ۳۰ ساله

نویسنده : مصطفی نجمی | پژوهشگر اعتیاد  

   انگار هر روز ایده ساخت یک ماده جدید به ذهن مافیای مواد مخدر در دنیا می‌رسد و همان را تولید و به صورت گسترده در بازار جهانی توزیع می‌کند. ماده‌ای که آثارش با مخدرهای قبلی متفاوت خواهد بود و همین عامل باعث تشکیل بازار جدیدی در این زمینه خواهد شد. امروزه قاچاقچیان و تبهکاران برای آن‌که از غافله سود سرشار تولید، توزیع و فروش مواد عقب نمانند، انواع مختلفی از مواد دست‌ساز را در لابراتوارهای خانگی می سازند و روانه بازار می‌کنند. موادی که بعضا حتی یک بار مصرف آن‌ها می‌تواند فرد را به کام مرگ بکشاند. «وونگا» یکی از همان‌هاست که اگر خانواده‌ها با ویژگی‌های ظاهری آن، علایم مصرفش و… آشنا شوند، مانع شیوع مصرف آن می شوند و سلامت جسم و روان فرزندانشان را تا حد زیادی تضمین می کنند.    

وونگا چیست و از چه چیزهایی تشکیل شده؟

یکی از خطرناک‌ترین و ویرانگرترین موادمخدر جهان که ابتدا در آفریقای جنوبی ساخته شد، «وونگا» نام دارد که ترکیبی از چند ماده سمی و خطرناک است. مصرف این ماده مخدر در سال ۲۰۱۰ رشد چشمگیری پیدا کرد و از آن پس در دیگر نقاط جهان نیز مشاهده شد. با توجه به دست ساز بودن این ماده، اطلاعات خیلی دقیقی در خصوص نحوه ساخت آن در دست نیست اما می‌توان این ماده را از ترکیب متفاوتی از مرگ موش، هروئین، ماری جوانا، پودر لباس‌شویی، داروهای ضد ویروس (ماده اصلی آن)، پودر شیر، شوینده استخر، نوشابه و… تولید کرد. نتیجه این ترکیبات یکی از کشنده‌ترین مواد به نام «وونگا» را می‌سازد و ترک کردن آن نیز نوعی شکنجه طاقت فرساست. وونگا پودری سفید است و معمولاً در تکه‌ای کاغذ پیچیده و سپس دود می‌شود.  

 وونگا در کمین ۱۸ تا ۳۰ ساله‌ها

این ماده مخدر در چند سال اخیر، توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اعتیاد را به خود جلب کرده است و بسیاری از افراد از پیامدهای زیانبار آن هراس دارند چراکه ترکیبات این ماده مانند مرگ موش، پودر لباس‌شویی و داروهای ضدویروس نه تنها ممنوع نیستند بلکه استفاده از هر کدام از این مواد قانونی است. همچنین طبق تحقیقات صورت گرفته به خصوص در آفریقای جنوبی، بیشترین آمار استفاده از این ماده مخدر در گروه سنی ۱۸ تا ۳۰ سال است. در خور ذکر است که این ماده هم به شکل سیگار و هم به شکل تزریق استعمال می‌شود. افرادی که این ماده را تزریق می کنند در مقایسه با افرادی که آن را به شکل سیگار می کشند در معرض خطر بیماری های قلبی بیشتری قرار دارند که به نوبه خود بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های ریه هستند.    

عوارض مصرف «وونگا»

وونگا به عنوان یک ماده اعتیادآور که آثار بسیار زیانباری دارد، شناخته می‌شود. حتی یک بار مصرف این ماده نیز می‌تواند اعتیاد آور باشد. از همین رو آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهد که مصرف «وونگا» این امکان را دارد که از یک دوره کوتاه مدت به سرعت به اعتیاد کامل برسد. بعد از وارد شدن دود ناشی از سوختن این پودر به درون ریه‌ها، فرد احساس رضایت، آرامش و سرخوشی خواهد کرد و بدن خیلی سریع گرم خواهد شد که البته این آثار خوشایند بسیار موقتی است، زیرا این حس  که بین دو تا چهار ساعت طول می کشد، مربوط به داروی ضد بیماری ایدز است .با این کار بخشی از افراد مبتلا به ایدز از دریافت این داروی ضروری و حیاتی محروم خواهند شد. در صورت مصرف بیش از حد با کاهش عملکرد قلب و ریه فرد به شدت در معرض خطر مرگ قرار می‌گیرد و به همین دلیل است که آن را از مرگ موش هم خطرناک‌تر می‌دانند. سازوکار مصرف این ماده نیز شبیه دیگر مواد اعتیاد آور است به طوری که فرد برای رفع درد و همچنین به سبب ولع شدید، اقدام به استفاده مجدد با دوز بالاتر می‌کند و با این کار جان خود را به خطر می‌اندازد. برخی تحقیقات نیز نشان می‌دهد که مصرف کنندگان این ماده، اشتهای طبیعی خود را از دست می‌دهند، به طوری که می‌توانند روزها را با حداقل غذا سر کنند که همین مسئله سیستم ایمنی بدن را به شدت ضعیف و فرد را مستعد انواع و اقسام بیماری‌ها می‌کند. این ماده که بسیار اعتیادآور است، همچنین می‌تواند باعث ایجاد بیماری روانی در بین بیمارانی شود که سابقه ژنتیکی بیماری روانی دارند.    

ترک کردن وونگا نوعی شکنجه طاقت‌فرساست 

پر واضح است که امر پیشگیری به مراتب هزینه‌های مادی، جامعه شناختی و روان شناختی کمتری نسبت به درمان دارد. بنابراین در این خصوص به همه آحاد جامعه به ویژه والدین و مربیان توصیه می‌شود که با آگاه کردن و شناساندن عوارض و پیامدهای ناگوار مواد اعتیادآور مختلف به ویژه ماده دست سازی همچون «وونگا» به  کودکان و نوجوانان خود، از آن‌ها مواظبت کنند. با توجه به ویژگی‌های دوره نوجوانی (مانند هیجان‌طلبی، استقلال‌طلبی، تاثیر بیشتر گروه همسالان و…) این گروه سنی از جمله گروه‌های در معرض خطر ارزیابی می‌شوند. با توجه به مطالب مطرح شده به والدین پیشنهاد می‌شود که ضمن نظارت همدلانه، از ایجاد و پرورش مهارت‌های زندگی در نوجوانان خود غافل نشوند. یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی که می‌تواند نوجوان را در برابر فشار گروه همسالان ایمن نگه دارد، کسب مهارت «نه گفتن» است. این مهارت به فرزند شما کمک می‌کند که در برابر خواسته‌های نابه جای گروه همسالان با در نظر گرفتن پیامدهای احتمالی رفتار پرخطر، بایستد و با نه گفتن به این گونه پیشنهادها، بهداشت روانی خود را به مخاطره نیندازد. با این حال و در صورت اعتیاد احتمالی فرد به موادمخدر به ویژه مواد دست‌سازی مانند «وونگا»، نظارت پزشکی و مصرف دارو برای کاهش علایم ترک ضروری است. ضمنا مداخلات روان شناختی و گروه درمانی نیز بسیار سودمند خواهد بود چون ترک این ماده، اصلا راحت نیست و شبیه شکنجه شدن است.