افزایش آنتیبادی در بدن تا حدود زیادی میتواند خیال افراد را برای عدم ابتلا به کووید- ۱۹ کم کند. این موضوعی است که از زمان شیوع کرونا در دنیا بارها مطرح شد که افرادی که به کرونا مبتلا شدهاند به دلیل وجود آنتیبادی در بدن تا مدتها از ابتلای مجدد به این بیماری مصون میمانند.
سایت بدون – کرونا از همان زمانی که پایش در دنیا باز شده است بسیار ناشناخته بوده است و هرچه زمان بیشتری میگذرد تحقیقات بیشتری بر روی این ویروس انجام میشود و شناخت بیشتری در مورد این ویروس حاصل میشود، حالا سوال اینجاست که آیا میتوان به آنتیبادیها دل بست؟ در خصوص آنتیبادیها نیز تحقیقات زیادی به تازگی صورت گرفته است. برخی از متخصصان بر این باورند که آنتیبادیها میتوانند سیستم ایمنی بدن را بالا برده و فرد را برای مدتها از ابتلای مجدد مصون کند، اما برخی دیگر معتقدند که آنتیبادیها میتوانند حتی عاملی برای افزایش میزان شدت بیماری شود.
هر بیمار بهبود یافته باید احتیاط کند
دکتر مریم جلالی، ویروسشناس در گفتوگو با شهروند آنلاین توضیح میدهد که نمیتوان به آنتیبادیها دل بست و بگوییم هر بیماری که کرونا گرفته و بهبود یافته است مجوز تردد و رفتار پرخطر را دارد.
او با اشاره به اینکه تعداد ذرات ویروسی و میزان در تماس بودن افراد با آن در بروز عوارض بیماری اثرگذار است تاکید می کند: «به طور کلی بیماریزایی و عوارض عفونی کووید-۱۹ با پاسخ ایمنی بدن و ژنتیک افراد ارتباط مستقیم دارد.»
به عبارت دیگر صرفا ژنتیک و سیستم ایمنی هر فردی در نحوه واکنش به بیماری میتواند در ادامه روند درمان نقش تعیین کنندهای داشته باشد. به معنای دیگر ویروس کرونا نمیتواند به تنهایی باعث مرگ و میر و عوارض شدید بیماری باشد بلکه پاسخ سیستم ایمنی فرد به بیماری میتواند عامل کشندگی این ویروس را افزایش دهد.
نقش متفاوت ویروس در بدن
جلالی با تاکید بر اینکه ممکن است یک عامل ویروسی مشترک وارد بدن دو نفر شود و هر یک از این افراد پاسخ مختلفی در مواجهه با ویروس داشته باشند، ادامه می دهد: «به عبارت سادهتر یک ویروس مشترک میتواند در بدن یک نفر به عنوان عامل کشنده و تهدیدکننده حیات تلقی شود و در بدن فرد دیگری بیماری بدون علامتی ایجاد کند.»
این متخصص توضیح میدهد که پاسخ ایمنی میتواند یکی از مهمترین فاکتورها در تعیین سرنوشت یک عفونت ویروسی باشد. به همین دلیل حتما ژنتیک افراد نیز اهمیت دارد.
او با اشاره به اینکه نتایج نشان میدهد جهش در این ویروس به شکلی رخ میدهد که میتواند از آنتیبادیها نیز عبور کند تاکید میکند: «این را باید گفت که خانواده ویروس کرونا توانمندی شکستن پادتنها را دارد و پاسخ ایمنی سلولی هر فرد نقش مهمی در مهار این ویروس دارد.»
آنتیبادیهای ضد ویروسی تلهای برای به دام انداختن ویروس نیست
این ویروسشناس خاطر نشان میکند: «هنوز در سراسر دنیا این مسأله که آنتیبادیهای ضدویروسی به عنوان تلهای برای به دام انداختن ویروس به حساب بیاید مورد تأیید قطعی نیست و این موضوع که آیا میتوان به نتایج آزمایشات کیتهای تشخیصی بر پایه سرولوژی اکتفا کرد هم نیازمند بررسی، مطالعه و شناخت زوایای مختلف ویروس کرونای جدید است.»
بررسیهای جدید نقش آنتیبادی را بیشتر نشان میدهد
اما با این وجود دکتر محمد میرزمانی، استاد ایمنیشناس دانشگاه شهیدبهشتی نیز معتقد است که با وجود آنکه آنتیبادی به عنوان ایمنی اصلی بدن محسوب میشود تاکید میکند: «بررسیهای جدید در دنیا نشان میدهد که نمیتوان به آنتیبادی زیاد دل بست زیرا در نمونههایی دیده شده است که بیماران کووید شدید، آنتیبادیهای ایجاد شده به جای حمله به ویروسهای مهاجم به اندامهای داخلی فرد بیمار حمله میبرند.»
نقش آنتیبادی در بدن
او با تاکید بر اینکه هنوز تحقیقات بر روی این فرضیه ادامه دارد تاکید می کند: «افرادی که به کووید شدید مبتلا میشوند آنتیبادیهایی دارند که به پروتیینهای حیاتی در شناسایی، هشدار و پاکسازی سلولهای آلوده به ویروس کرونا متصل میشوند.»
این پروتیینها پیامرسانهای مهم در سیستم ایمنی بدن بهشمار میروند که با عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن تداخل ایجاد کرده و باعث جلوگیری از دفاع ضدویروسی بدن شده و بیماری را به شدت تشدید میکند.
او توضیح داد که محققانی که این موضوع را پیگیری میکنند اعلام کردند بیمارانی که هیچ سابقه بیماری خودایمنی ندارند، پس از ابتلا به کووید در بدن آنها آنتیبادی ایجاد میشود که این آنتیبادیها اهداف مشابهی را که در سایر بیماریهای خودایمنی شناخته شده مانند پروتیینهایی که به طور معمول در هسته سلولها یافت میشوند، را تشخیص داده و آن را از بین میبرند
آنتیبادیها هم دوگانه عمل میکنند
این ایمنیشناس خاطر نشان کرد: «آزمایشهای جدید نشان داده است که آنتیبادیها آنقدرها هم مفید نبودهاند و وجود این آنتیبادیها میتوانند باعث بدتر شدن بیماری شود و میتوانند بهشدت کووید در انسان کمک کنند. اگرچه بیماران کووید، آنتیبادیهای زیادی دارند که پروتیینهای سیستم ایمنی بدن را هدف قرار میدهند، اما محققان هیچ آنتیبادی اختصاصی کووید را پیدا نکردند که بتواند برای تشخیص بیماران کووید به شدت مریض، استفاده شود.»
این همه ماجرا نیست و ادامه این تحقیق نشان میدهد که افراد با آنتیبادیهای موجود ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کووید شدید باشند. این افراد ممکن است در هنگام ابتلا به ویروس کرونا در نقص پاسخ ایمنی خود دچار کمبود شده یا مستعد ایجاد آنتیبادیهای جدید شوند که میتواند مانع پاسخ ایمنی آنها به ویروس شود.
آنتیبادی اساس اصلی مقاومت بدن در برابر کرونا
این اظهارنظر در حالی مطرح شده است که مسعود مردانی، عضو کمیته ملی مبارزه با کرونا معتقد است که آنتیبادیها میتوانند مقاومت بدن را در برابر ویروس کرونا بالا ببرند و افرادی که به کووید شدید مبتلا میشوند اگر در بدنشان آنتیبادی بالا ایجاد شود ممکن است تا مدت طولانی و حتی تا پایان عمر در برابر این ویروس مصون بمانند.
او در گفتوگو با شهروند آنلاین با تاکید بر اینکه آنتیبادی مقاومت بدن را در برابر ویروس کرونا بالا میبرد توضیح داد که بالا بودن سطح آنتیبادی در بدن باعث میشود که ویروسهای کرونا قدرت تکثیر خود در بدن را از دست بدهند و به این طریق این آنتیبادیها نقش سد دفاعی در برابر کرونا را ایفا میکنند.