فیلیپ لام از رازهای مربیگری پپ گواردیولا می گوید/استاد بزرگ شطرنج

سایت بدون -من حرف‌های زیادی از پپ گواردیولا را به خاطر دارم. او یک بار به من گفت: «در مسابقات مهم، یازده نفر برتر را به زمین می‌فرستم». شما باید به حرف‌های او با دقت گوش کنید. این جمله پایه آن چیزی است که فوتبال را تشکیل می‌دهد: کیفیت انفرادی. گواردیولا مربی بزرگی است. او عاشق تکنیک و استعداد بازیکنانش است.
برخی مربیان به دنبال آن هستند که از پیچیدگی فوتبال بکاهند اما گواردیولا می‌خواهد استاد آن شود. می‌توان عملکرد او را با استاد بزرگ شطرنج مقایسه کرد، یا یک رهبر ارکستر که از تک‌تک سازها بهترین صدا را می‌گیرد. تنها فرق این است که یک گروه فوتبالی، نت‌هایش را از پیش در اختیار ندارد و تصمیماتی که یک بازیکن می‌گیرد بیشتر از تعداد حرکات ممکن رخ یا وزیر است. اصلاً آسان نیست که تشخیص دهید یک نفر در میدان چه می‌کند و چه کاری می‌تواند انجام دهد. توصیف این موضوع کار دشواری است.
یک مربی بزرگ بلافاصله درمی‌یابد که چه کسی می‌تواند چه کاری انجام دهد یا بازیکن محوری‌اش چه کسی خواهد بود. او سپس با هر بازیکن صحبت می‌کند و نقاط قوت و ضعف آنها و دیگران را می‌گوید. او هر روز روی نقش هر کدام از بازیکنان کار می‌کند. گواردیولا این کار را با شور و هیجانی انجام می‌دهد که هرگز ندیده‌ام فرد دیگری آنها را داشته باشد. او به‌حدی این کار را عالی انجام می‌دهد که همه، حتی آنهایی که بهشان بازی نمی‌رسد، می‌دانند که حق با مربی است. او به این ترتیب اقتدار کامل را به دست می‌آورد.
یک تیم نیاز به کمک دارد، به‌ویژه در جریان بازی. گواردیولا به شکلی فعالانه در کنار زمین تیمش را هدایت می‌کند و به همین دلیل بازیکنان دوستش دارند. بازیکنان کلیدی مانند کوین د‌بروین زیر نفوذ او هستند و ایده‌های گواردیولا از طریق چنین افرادی به دیگر بازیکنان می‌رسد. او همچنین کایل واکر، مدافعی که از نظر ویژگی‌هایش از جنس بازیکنان گواردیولا نیست را بهتر و بهتر ساخته است. گواردیولا ثابت می‌کند که به همه وفادار است و به همه امنیت می‌بخشد.
ایلکای گوندوغان یک بازیکن گواردیولایی تمام‌عیار است. او همیشه اوضاع تیمش را درک می‌کند. او همیشه درست رفتار می‌کند و فرارهایش در حمله و کارش در دفاع بی‌نقص است. او می‌داند توپ را چه زمانی نگه دارد و چه زمانی باید به سمت محوطه جریمه حریف رفت. او مدیریت ریسک را با مهارت انجام می‌دهد. او اغلب می‌داند که کار به کجا ختم خواهد شد. به همین دلیل است که ناگهان گل‌زنی می‌کند. گواردیولا به چنین بازیکنانی نیاز دارد. گوندوغان به شکلی ویژه از حضور مربی‌اش سود می‌برد چون روش بازی گواردیولا را به کار می‌گیرد و از آن لذت می‌برد.
به این ترتیب است که یک واحد یکپارچه ساخته می‌شود. تیم‌های گواردیولا را می‌توان به‌سرعت شناخت، حتی اگر تصویر تلویزیونی سیاه و سفید باشد. آنها آزادانه حرکت می‌کنند، توپ را پشت سر هم پاس می‌دهند، جای‌گیری خاصی در محوطه جریمه دارند، دریبل می‌زنند، توپ را با هم به پیش می‌برند و بازی را در نیمه زمین حریف تحمیل می‌کنند. این چیزی نیست که یک مربی بتواند تنها با دستور دادن در رختکن به آن برسد. شما باید سخت تلاش کنید تا هر روز تا این حد برتر از رقیبان باشید.
زمانی که او کارش را در منچسترسیتی در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد، تیم را بازسازی کرد. سیتی پس از سوم شدن در لیگ، در دو فصل بعدی قهرمان شد و سپس دوم شد. او حالا دوباره صدرنشین است و رقابت در بالای جدول هم اصلاً جدی نیست. تیم او هرگز از یک سطح مشخص پایین‌تر نمی‌آید و به همین دلیل او کاری می‌کند که نقش بخت و اقبال در ۳۸ بازی به کمترین حالت برسد. برای باشگاه‌های انگلیسی، لیگ برتر رقابت سرنوشت‌ساز است و درآمد اصلی آنها از حق پخش تلویزیونی این بازی‌ها است. تیم‌ها بر سر این درآمد رقابتی سخت دارند. از ۱۱ باشگاه دنیا که بیشترین گردش مالی را دارند، بیش از نیمی متعلق به انگلیس هستند. شش تا هشت تیم برتر انگلیس دست کم سه، چهار بازیکن با کیفیت استثنایی دارند. این تمرکز استعدادها منحصر به فرد است. در یک دهه گذشته، پنج باشگاه مختلف فاتح لیگ شده‌اند. البته تنها سیتی گواردیولا توانسته از عنوان قهرمانی‌اش دفاع کند که به سال ۲۰۱۹ برمی‌گردد. او همچنین از ۱۰ جام داخلی، ۵ تا را فتح کرده است.
اما برای قهرمانی در لیگ قهرمانان، نیاز به شانس در قرعه‌کشی و در دیدارهای مرحله حذفی دارید. در مرحله یک‌هشتم نهایی، معمولاً ۱۰ باشگاه بزرگ اروپا حضور دارند. اگر همه بازیکنان بزرگ تیمتان در آوریل و مه ‌آماده نباشند، کارتان دشوار می‌شود. داشتن بازیکنان بسیار بااستعداد اهمیت بالایی دارد. در بارسلونا، گواردیولا چهار، پنج بازیکن داشت که می‌توانستند در ترکیب تیم منتخب جهان قرار بگیرند. او در منچسترسیتی از این موضوع بهره نمی‌برد، هرچند که باشگاهش سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی انجام داده است. گواردیولا یک بار گفت که بازیکنان بااستعدادی نظیر کیلیان امباپه و نیمار همچنان ترجیح می‌دهند در شهرهای بزرگی مانند لندن و پاریس زندگی کنند، یا در باشگاه‌هایی حضور داشته باشند که تاریخچه‌ای درخشان دارند. اگر تنها بازیکنان را در نظر بگیرید، سیتی بخت اول قهرمانی نخواهد بود، به‌ویژه که سرخیو آگوئرو، آن بازیکن گواردیولا که استعداد خاص دارد، به دلیل مصدومیت‌ها دیگر در بالاترین سطح نیست.
اگر بهترین عملکرد گواردیولا در اسپانیا را به خاطر داشته باشید، می‌بینید که او دارد با شرایط انگلیس سازگار می‌شود. بارسا تیمی با توازن بالا بود، تیمی که در آن تقریباً هر بازیکنی می‌توانست هر سازی را بنوازد. زمانی که آنها در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ قهرمان اروپا شدند، رقیبان را خفه می‌کردند. این سبک بازی به این دلیل امکان‌پذیر بود که کل باشگاه از ایده توتال فوتبال یوهان کرویف پیروی می‌کرد. گواردیولا خود را در این مکتب می‌بیند. او ترجیح می‌دهد ۱۱ آندرس اینیستا در ترکیب داشته باشد اما او در باشگاه‌های دیگر، از مواضع خود کوتاه می‌آید. او در مونیخ به فرانک ریبری و آرین روبن اجازه داد که در پست بال بازی کنند. وقتی هم که تیم توپ را در اختیار داشت، دو مدافع کناری به مرکز می‌رفتند.
گواردیولا در لیگ برتر انگلیس که سطح تیم‌ها نزدیک‌تر است، نمی‌تواند مانند دوران حضور در بارسلونا و بایرن مونیخ، سلطه داشته باشد. سیتی حالا سبک دفاعی‌تری را بازی می‌کند و متکی به مدافعان تنومندی است که در هوا قدرتمند هستند. تیم او گاهی توپ را به رقیب می‌دهد، عقب می‌نشیند، در محوطه جریمه دفاع می‌کند، نفس می‌کشد و منتظر ضدحمله می‌ماند.
او همچنین یاد گرفته که گل‌های ساده، مانند گل‌هایی که روی ضربات کرنر یا شوت‌های از راه دور زده می‌شوند را هم دوست داشته باشد. البته این گل‌ها جذاب هم هستند. او فقط در تیکی‌تاکای فوق تهاجمی توانمند نیست. گواردیولا توانایی‌های بازیکنان در هر دو فاز بازی را افزایش می‌دهد و برای هر بازیکن هم تفکرات تهاجمی دارد و هم تفکرات دفاعی. من یک مدافع تهاجمی بودم و شاید به همین دلیل بود که رابطه‌ام با گواردیولا عالی بود. زیر نظر او، مدافعان سیتی با دقت بیشتری خط دفاعی تیمشان را سازمان می‌دهند. حتی ژروم بواتنگ هم گفت که گواردیولا به او درس‌های مهمی داده است. ما در بایرن هم به صورت فردی و هم به صورت تیمی از حضور گواردیولا سود کردیم.
زیر نظر او، هر بازیکنی باید در راستای منافع جمع فعالیت کند. او حتی برای بازیکنان با استعداد خارق‌العاده، پست فوتبالی اختراع می‌کند. به این ترتیب بود که او به لیونل مسی اجازه داد که پست مهاجم مرکزی را از نو تعریف کند. مسی زیر نظر او تبدیل به یکی از شگفتی‌های جهان شد. او می‌داند که سرنوشت مسابقات بزرگ را بازیکنان بزرگ رقم می‌زنند. خلاقیت مهم‌تر از برنامه بازی است. فوتبال او جشن فوتبال انفرادی است. گواردیولا به بازیکنانش احترام می‌گذارد و نه خودش و نه سیستم‌هایی مانند ۳-۳-۴ و ۲-۵-۳ را بالاتر از بازیکنانش نمی‌داند. او دوست بازیکنان است. او خدمتکار آنها است.

فیلیپ لام کاپیتان سابق بایرن و تیم ملی آلمان
منبع: گاردین