سایت بدون – مریخنورد پرسورنس ناسا، اولین نشانه احتمالی از موجودات باستانی مریخ را کشف کرده است. اگر این موجودات وجود داشتند، بسیار کوچک بودند؛ به اندازه میکروبها.
کیتی استک مورگان، معاون علمی پروژه مریخنورد، گفته است: “ما نمیتوانیم بگوییم که این نشانهای از حیات است، اما این جذابترین نمونهای است که تاکنون پیدا کردهایم.” مورگان در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادینا، کالیفرنیا کار میکند.
این مریخنورد که به اختصار پرسی نامیده میشود، در اواسط ژوئیه به این نشانه احتمالی دست پیدا کرد. این ربات با متهزنی به یک سنگ قرمز در منطقهای به نام Cheyava Falls، که به افتخار یکی از ویژگیهای گرند کنیون نامگذاری شده، به این نتیجه رسید. این اولین نمونهای از مریخ است که پرسی در آن مولکولهای آلی پیدا کرده است. در اینجا، مولکولهای آلی به مولکولهای مبتنی بر کربن اشاره دارد که در زمین بلوکهای سازنده حیات هستند.
این اولین نشانه مولکولهای آلی در مریخ نیست. مریخنورد کنجکاوی (Curiosity) در سال ۲۰۱۴ مولکولهای آلی را شناسایی کرده بود. آن زمان این مریخنورد در حال بررسی سنگهایی در منطقهای به نام دهانه گیل (Gale Crater) بود. اما از زمان فرود مریخنورد پرسورنس (Percy) در دهانه جزیرو (Jezero) سه سال پیش، دانشمندان با مشکل در شناسایی مولکولهای آلی مواجه بودهاند. این محل فرود یک دریاچه قدیمی و خشکشده است.
با این حال، به تازگی و با هیجان بیشتر، نقاط سفید کوچکی با حاشیههای سیاه روی نمونه سنگ قرمزی که پرسی کشف کرده دیده شده است. استک مورگان میگوید: “این نقاط شبیه لکههای پلنگی سه رنگ هستند.”
پرسی این نقاط را با استفاده از ابزارهایی که قادر به شناسایی ترکیب شیمیایی مواد هستند، بررسی کرد. حاشیه این نقاط حاوی فسفات آهن بود. روی زمین، حلقههایی با بافت و ترکیب شیمیایی مشابه با زندگی میکروبی قدیمی مرتبط شدهاند. واکنشهای شیمیایی که چنین حلقههایی ایجاد میکنند، میتواند منبع انرژی برای میکروبها باشد.
استک مورگان میگوید: “برای وجود این حلقهها نیازی به حیات نیست.” این یک نکته مهم است. او اضافه میکند: “اما بر اساس تجربه ما با موارد مشابه روی زمین، این احتمال وجود دارد که حیات در آن دخیل بوده باشد.” او نتیجه میگیرد که “اینها ممکن است منشا زیستی داشته باشند.”
با این حال، سایر ویژگیهای این سنگ نمونهبرداری شده تصویر چگونگی تشکیل آن را پیچیدهتر میکند. بهعنوان مثال، استک مورگان اشاره میکند که این سنگ با رگههای سفید کلسیم سولفات پوشیده شده و این رگهها پر از کریستالهای بسیار ریز اولیوین هستند؛ مادهای معدنی که از ماگمای آتشفشانی تشکیل میشود.
یافتن این نقاط و ویژگیهای آتشفشانی در یک سنگ واحد “کمی مرموز” است، استک مورگان میگوید. به گفته او، این ویژگیها به منشاهای مختلف اشاره دارند. بررسی چگونگی تشکیل این سنگ در آینده میتواند کمک کند تا مشخص شود آیا شرایط مناسب برای میزبانی از حیات در گذشته وجود داشته است یا خیر.