سایت بدون – فیلم هامون، ساختهی داریوش مهرجویی و محصول سال ۱۳۶۸، یکی از تأثیرگذارترین و ماندگارترین آثار سینمای ایران به شمار میآید. این فیلم که در ژانر درام روانشناختی ساخته شده، داستان حمید هامون، مردی درگیر بحرانهای عمیق فکری و عاطفی را روایت میکند. هامون، با بازی درخشان خسرو شکیبایی، شخصیتی است که میان دغدغههای فلسفی، دینی و مشکلات زندگی زناشویی خود سرگردان است. هامون در طول فیلم با واقعیتهای زندگی و رویاهای شکستخوردهاش درگیر میشود و این کشمکشها سرانجام او را به نوعی از فروپاشی روانی سوق میدهد.
فیلم با سبک روایی ویژهای ساخته شده که بین واقعیت و خیال جابهجا میشود و از طریق رؤیاها و کابوسهای هامون، ما به جهان درونی و پیچیدهی ذهن او وارد میشویم. رویاپردازیهای هامون، جستجوی او برای یافتن معنا در زندگی و فرار از بنبستهای عاطفی و فلسفی، همگی عناصر اصلی این داستان پیچیده و غنی را تشکیل میدهند. این رویکرد باعث شده که هامون در عین روایت زندگی فردی یک انسان، به شکلی عمیق به پرسشهای بنیادین زندگی نیز بپردازد.
هامون نه تنها داستانی درباره بحران هویت و عشق از دسترفته است، بلکه تصویری از جامعهی روشنفکری ایران در سالهای پس از انقلاب نیز ارائه میدهد. نقد اجتماعی و پرداختن به تناقضات زندگی روشنفکران ایرانی در این دوره یکی از ویژگیهای مهم فیلم است. مهرجویی با بهکارگیری نمادها و ارجاعات به متون دینی، ادبی و فلسفی، فیلمی چندلایه خلق کرده که تا امروز یکی از آثار محبوب و تاثیرگذار در سینمای ایران باقی مانده است.
در کنار بازی درخشان خسرو شکیبایی، بیتا فرهی نیز در نقش مهشید، همسر هامون، به خوبی توانسته شخصیت یک زن مستقل و عصیانگر را به تصویر بکشد. اختلافات عمیق شخصیتی میان هامون و مهشید، نمادی از تضادهای سنت و مدرنیته، یا عرفان و عقلانیت بهشمار میآیند.
فیلم هامون توانسته جایگاه ویژهای در میان مخاطبان و منتقدان ایرانی کسب کند و اغلب از آن بهعنوان یکی از فیلمهای مهم تاریخ سینمای ایران یاد میشود. بسیاری از دیالوگها و صحنههای فیلم نیز بهخاطر بار عاطفی و معنایی عمیقی که دارند، در فرهنگ عامهی ایران جا افتادهاند.