بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون -سفیدشدن مرجان‌ها -که به آن Coral bleaching نیز می‌گویند -واکنشی در برابر فشارهای وارده بر آنهاست که می‌تواند بر اثر دمای بیش از حد آب دریا، تابش نور شدید خورشید، تغییرات در شوری یا سایر فشارهای فیزیکی و شیمیایی ایجاد شود. در واقع علت اصلی سفیدشدن مرجان‌ها فقدان و کمبود جلبک‌های همزیست است که تهدید اصلی و عمده‌ای برای سلامت سنگفرش‌های مرجانی در سراسر جهان محسوب می‌شود. مرجان‌های سفیدشده، چون تک‌سلولی‌های همزیست خود را از دست می‌دهند در برابر میزان فزاینده بیماری و مرگ‌ومیر آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این یعنی امکان برگشت مرجان‌های سفیدشده وجود دارد، ولی هر چه میزان آن بیشتر و مرجان‌ها در زمان طولانی‌تری تحت استرس بوده باشند، امکان بازگشت آنها به شرایط عادی کاهش می‌یابد.
تغییرات اقلیمی از خطرناک‌ترین تهدیدها
برای آینده صخره‌های مرجانی و به تبع آن ماهیان و آبزیان همزیست آنها محسوب
می‌شود. رویدادهای سفیدشدن همراه با افزایش دمای سطح آب دریا در حال
افزایش در تناوب، بزرگی و جغرافیای وقوع در سراسر جهان است. تحقیقات نشان
داده تکرار رویدادهای سفیدشدگی در مقیاس وسیع با میزان گرم شدن کره زمین در
ارتباط مستقیم است به گونه‌ای که بر اثر افزایش دما در اقیانوس‌ها، میزان و
مقیاس سفیدشدگی از اوایل دهه ۱۳۶۰/ ۱۹۸۰ رو به فزونی گذاشته است. این عامل
استرس‌زا باعث از بین رفتن پوشش مرجانی و تغییر مداوم در ساختار جوامع
آنها در بسیاری از نقاط جهان شده و بسیاری از سنگفرش‌های مرجانی را نابود
کرده است.
همانند مناطق دیگر جهان، دمای آب در خلیج‌فارس در حال افزایش
است. به بیان دقیق‌تر، خلیج‌فارس به علت نوسانات زیست‌محیطی زیاد و دمای
بالای آب در آن (بالاتر از تحمل گرما برای مرجان‌های سایر نقاط دیگر جهان)
به‌عنوان گرم‌ترین دریای مرجانی در جهان شناخته شده است. امروزه مشخص شده
بیشترین آستانه‌های تحمل دمایی در برابر سفیدشدگی مربوط به مرجان‌های
خلیج‌فارس است. گرچه مرجان‌های خلیج‌فارس و همزیست‌های جلبکی آنها تا حدود
زیادی با افزایش دما خو گرفته‌اند، لیکن نتوانسته‌اند از ناهنجاری‌های شدید
مثبت دما رهایی یابند و رویدادهای سفیدشدگی و مرگ‌ومیرهای گسترده‌ای را
تجربه می‌کنند. متاسفانه تناوب وقوع این رویداد در سال‌های اخیر در سراسر
جهان و همچنین در خلیج‌فارس نسبت به گذشته بیشتر شده است، به گونه‌ای که در
پنج سال اخیر سه مرتبه اتفاق افتاده است؛ در حالی که طی۳۰ سال پیش از آن
تعداد ثبت شده این پدیده در خلیج‌فارس چهار بار بوده است. مشاهدات میدانی
ما نشان می‌دهد امسال نیز با توجه به افزایش دمای آب، مرجان‌های بیشتر
مناطق مرجانی خلیج‌فارس سفید شده‌اند.
داده‌های دمای آب استخراج‌شده از
تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد میانگین هفتگی دمای آب در آب‌های اطراف
جزیره کیش در اواسط مرداد امسال از ۳۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر رفته است.
همچنین میزان عددی شاخص DHW (تعداد هفته‌های با ناهنجاری مثبت دمایی) از
عدد ۹ فراتر رفته است که این نیز در ۴۰ سال گذشته کم‌نظیر است. پیشتر،
تحقیقات ما در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی نشان داده بود که حد
تحمل مرجان‌های خلیج‌فارس در برابر افزایش این شاخص عدد ۳/۵ است که از سایر
نقاط جهان بیشتر است.
