انقلاب پاییزه دختر ۱۶ ساله! / گرتا تونبرگ کیست؟

انقلاب پاییزه دختر ۱۶ ساله! / روایتی از گرتا تونبرگ دختر سوئدی که پیش روی رهبران جهان درباره تغییرات اقلیمی به آن‌ها هشدار داد و این‌روزها ترند شبکه‌های اجتماعی شده است

سایت بدون –«چطور رویتان می‌شود؟» ابروهایش را بالا در هم گره می‌کند،  صدایش را که با بغضش گره خورده فریاد می‌کند و بین صحبت‌هایش در مجمع عمومی سازمان ملل و خطاب به رهبران پنج کشور بزرگ اقتصادی جهان که فکر می‌کند تغییرات آب و هوایی زیر سر آن‌هاست، فریاد می‌زند «چطور رویتان می‌شود؟» او «گرتا تونبرگ» است، دختر ۱۶ ساله سوئدی و فعال محیط زیست که روز دوشنبه ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۹ در کنفرانسی که برای تغییرات آب و هوایی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شده بود، با ملحق شدن به ۱۵ نوجوان دیگر مثل خودش روی یکی از پنج‌ صندلی سخنرانان این جلسه نشست و با حرف‌هایش که فیلم‌های آن کل شبکه‌های اجتماعی را پر کرد، دنیا را به هم ریخت تا اینکه شکایتش به خاطر بحران تغییرات اقلیمی را به کمیته حقوق کودکان ببرد. پنج روز پیش از آن، حدود ۴ میلیون نفر که به دلیل گرمایش جهانی از تصمیم‌های سیاست‌مداران عصبانی و نسبت به آینده خود نگران هستند، در هزاران شهر مختلف جهان در اقدامی برنامه‌ریزی‌شده، علیه بحران گرمایش جهانی اعتراض کردند. این ادامه مجموعه اعتراضات دانش‌آموزان نسبت به این موضوع است.

گرتا تونبرگ کیست؟
گرتا ۸ سالش بود که تغییرات آب‌و‌هوایی برایش مساله‌ای شد که باید حتما برایش کاری می‌کرد، حتی ترک مدرسه و اعتصاب. سال ۲۰۱۸ ، وقتی گرتا ۱۵ ساله بود، گرما و آتش‌سوزی باعث شد او مدرسه را به حالت اعتراض ترک کند و جلوی مجلس نمایندگان سوئد دست به اعتصاب زد. تابلویی در دست می‌گیرد که رویش نوشته: اقدامات شدید‌تری برای حفظ محیط ‌زیست باید انجام شوند و تا وقتی سوئد میزان تولید گاز‌های گلخانه‌ای خودش را کاهش ندهد، فعالیت‌هایش را ادامه می‌دهد. او هنوز هم این کار را می‌کند، جمعه‌ها او نه تنها خودش برای اعتراض روبه‌روی پارلمان سوئد اعتراض می‌کند، بلکه بچه‌های دیگری هم به او ملحق می‌شوند. گرتا با استفاده از توئیتر و اینستاگرامش که ۵ونیم میلیون دنبال‌کننده دارد، حرف‌ها و دغدغه‌هایش را به گوش جهان می‌رساند. گرتا در ۱۱سالگی دچار افسردگی شد،بیماری اورا  اوتسیم تشخیص دادند.اما گرتا در واقعیت هم ثابت کرده است که اجازه نمی‌دهد چیزی مانع اهداف و مبارزه‌های او درباره تغییرات آب و هوایی و اقلیمی بشود تا جایی که سه نفر از پارلمان نروژ او را برای دریافت جایزه صلح نوبل پیشنهاد کردند. 

شهامت گرتا در مقابل نابودی محیط زیست!
«گرتا شهامت دارد»، این را از فیلم‌های سخنرانی و حرف‌هایی که می‌زند، می‌شود فهمید. او در اکثر جلسات و کنفرانس‌هایی که برای تغییرات اقلیمی برگزار می‌شود، شرکت می‌کند. جالب اینجاست که او سال گذشته هم در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل شرکت کرده است. سایت سازمان ملل از کنفرانس تغییرات اقلیمی سال ۲۰۱۸ که گرتا تونبرگ هم در آن سخنرانی کرده بود، بخش‌هایی از سخنرانی‌اش را می‌نویسد: «شما آن‌قدر پخته نیستید تا به ما واقعیت رو بگویید و حتی همین امر را بر دوش ما کودکان می‌اندازید. تمدن ما قربانی شده، قربانی تعداد کمی از افراد برای اینکه دائماً پول هنگفتی به جیب بزنند. زیست‌کره ما نابود شده تا افراد ثروتمندی مثل ثروتمندان کشور من بتوانند در ناز و نعمت زندگی کنند. رنجی که تعداد بسیاری از مردم می‌کشند، تقاص تجملات تعداد کمی از افراد است. در سال ۲۰۷۸ تولد ۷۵ سالگی‌ام را جشن خواهم گرفت. اگر کودکانی داشته باشم ممکن است درباره شما از من بپرسند. ممکن است بپرسند که چرا وقتی هنوز فرصت بود، کاری نکردید. ما اینجا نیامده‌ایم تا به رهبران التماس کنیم اهمیت بدهند و مراقب باشند. درگذشته ما را نادیده گرفتید و در آینده هم نادیده خواهید گرفت. به اینجا آمده‌ایم تا به شما بگوییم تغییر در راه هست. چه آن را دوست داشته باشید و چه نه!» اجلاس جهانی اقتصاد هم از دیگر جلساتی بود که همه حضار آن که ۱۵۰۰ نفر از رهبران دنیا بودند، با جت‌های شخصی به داووس سفر کردند و گرتا ۳۲ ساعتی را با قطار رفت که در آن با شهامت همیشگی‌اش کنایه‌ای به مسافران جت شخصی بزند و بگوید: «بعضی از مردم، بعضی از شرکت‌ها، بعضی از تصمیم‌گیرندگان به طور خاص دقیقاً می‌دانند چه بهای گران‌قیمتی را قربانی تصمیمات خود برای تولید مقدار بی‌اندازه و بی‌شماری از پول کرده‌اند. من فکر می‌کنم امروز تعداد زیادی از شما در این دسته باشید.» 

رویاهای کودکی‌ام را دزدیدید!
اما دوشنبه هفته گذشته گرتا برای سخنرانی به کنفرانس تغییرات اقلیمی مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دعوت شد. ان‌بی‌سی در گزارشی درباره  گرتا تونبرگ نوشت: او قبل‌تر توئیتی زده بود و نوشته بود که «امروز ساعت ۱۱:۳۰ من و ۱۵ کودک دیگر از سراسر جهان شکایتی علیه ۵ کشور در رابطه با بحران آب و هوا را به کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل دادیم.» تونبرگ اواخر ماه گذشته پس از مسافرت از اقیانوس اطلس با قایق به ایالات متحده رسید تا بتواند در کنفرانس آمریکا شرکت کند. او در این جلسه سخنرانی‌اش را اینطور شروع کرد: «از اساس اشتباه است. من نباید اینجا باشم. باید الان آن سوی اقیانوس در مدرسه باشم. حالا شما چشم امید به ما جوانان دوخته‌اید؟ چطور رویتان می‌شود؟ شما رویاها و کودکی مرا با حرف‌های توخالی‌تان دزدیدید و تازه من از خوش‌شانس‌ها بودم. مردم دارند زجر می‌کشند و می‌میرند. تمام اکوسیستم‌ها دارند فرومی‌پاشند. ما در آغاز یک انقراض عظیم هستیم و همه آنچه شما از آن می‌گویید، پول است و رویای رشد اقتصادی ابدی. چطور رویتان می‌شود؟» او ‌گفت: «برای بیش از ۳۰ سال از لحاظ علمی کاملا روشن بوده، چطور جرات می‌کنید به انکار ادامه دهید و بعد بیایید بگویید اقدام کافی انجام می‌دهید وقتی سیاست‌ها و راه‌حل‌های ضروری هنوز هیچ جا دیده نمی‌شود. می‌گویید صدای ما را می‌شنوید و فوریتش را درک می‌کنید. مهم نیست چقدر عصبانی و ناراحت هستم. نمی‌خواهم باورش کنم چون اگر شما واقعا وضعیت را درک می‌کنید و هنوز به عملی ادامه می‌دهید، شما پلید خواهید بود و من نمی‌خواهم باور کنم. شما ما را سرافکنده کردید اما جوانان دارند خیانت شما را درک می‌کنند. نگاه همه نسل‌های آینده به شماست و اگر برگزینید که ما را سرافکنده کنید، می‌گویم هرگز شما را نخواهم بخشید. ما شما را راحت نخواهیم گذاشت. همین حالا، همین جا جایی است که خط می‌کشیم. دنیا دارد بیدار می‌شود و تغییر دارد می‌آید؛ دوست داشته باشید یا نه!» 
 

ترامپ، گرتا را مسخره کرد
سخنرانی گرتا باعث شد تا ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به آن واکنشی عجیب نشان دهد. سی‌ان‌ان هم برداشت جالبی از توئیتی داشت که ترامپ بعد از سخزانی گرتا منتشر کرد و تیتر زد که «ترامپ نوجوان فعال اقلیمی را مسخره کرد.» سی‌ان‌ان نوشت: دلهره ترامپ به دلیل توهین‌های توئیتری و چالش‌های‌های آنلاین با افرادی که او آن‌ها را از مخالفان سیاسی می‌داند، به خوبی شناخته شده است، هرچند توئیت روز دوشنبه او نمایش قابل توجهی بود از رئیس‌جمهور آمریکا، انگار که دارد کودک را اذیت می‌کند.بعد از اینکه ترامپ همان روز دوشنبه برای تونبرگ نوشت: «او به نظر می رسد یک دختر جوان بسیار خوشحال و منتظر آینده‌ای روشن و شگفت‌انگیز است. خوشحالم که او را می‌بینم»، تونبرگ در حرکتی عجیب از او پیشی گرفت و  بامداد روز سه‌شنبه شناسنامه توئیتری خود را اینطور تغییر داد و نوشت: «دختری جوان بسیار خوشحال و منتظر آینده‌ای روشن و شگفت‌انگیز.» ترامپ هم قسمتی از ویدئوی او را انتخاب و به اشتراک گذاشته است که گرتا ظاهری ناامیدوارانه دارد و انگار که دارد بغض را قورت می‌دهد. 

گرتا: پیامی که دادیم، کافی بود
سی‌ان‌ان در گزارش دیگری نوشت: شکایت تونبرگ و ۱۵ نوجوان دیگر که به دنبال حقشان بودند، بالاخره روز دوشنبه در کنفرانس اقلیمی مجمع سازمان ملل مطرح شد. این شکایت در سخنرانی حیرت‌برانگیز گرتا خطاب به پنج کشور ناقض حقوق بشر، آرژانتین، برزیل، فرانسه، آلمان و ترکیه مطرح شد که نتوانسته‌اند به تعهدات خود تحت کنوانسیون حمایت از حقوق کودکان عمل کنند، معاهده‌ای ۳۰ ساله برای حقوق بشر با تصویبی چندساله به درازای تاریخ. این شکایت زمانی مطرح شد که چندین رهبر جهان برای رونمایی از برنامه‌هایشان برای کاهش استفاده از کربن آمده بودند و با سخنرانی تونبرگ مواجه شدند که نارضایتی او و ۱۵ نفری که هم‌عقیده و هم‌سو با او بودند، در نشست خبری بعد از کنفرانس هم اعلام شد و آن‌ها گله کردند از اینکه چرا رهبران جهان برای تغییرات آب و هوایی هیچ عجله‌ای ندارند. تونبرگ هم در این نشست خبری گفت که پیامی که می‌خواستند به مردم جهان منتقل کنند، به اندازه کافی خودش را نشان داده است. 

ستاره کنفرانس اقلیمی به جای رهبران آمریکایی
گاردین از سخنرانی گرتا در گزارشی نوشت: «این فعال آب‌وهوایی از سوئد ستاره کنفرانس اقلیمی مجمع عمومی سازمان ملل بود. سخنان او به ما یادآوری می کند که رهبری‌، شجاعت و ایثار چگونه می‌توانند باشند! در نشست سالانه رهبران سازمان ملل یک دختر ۱۶ ساله جایگاه رهبری جهانی را که معمولا برای رئیس‌جمهور آمریکا از پیش تعیین می‌شود گرفت. تصمیم دونالد ترامپ برای شرکت نکردن در کنفرانس اقلیمی سازمان ملل، نشان داد که چقدر سیاست‌های آب و هوایی ترامپ نقش آمریکا را در جهان منفی و تضعیف کرده و چطور عملکرد او می تواند به نابودی میلیاردها نفر از مردم در آینده کمک کند. در همین حال، گرتا تونبرگ، او و دیگر رهبران جهان را بی‌توجه به پرداختن به تنها تهدیدی که بشریت با آن روبه‌روست، دانست. سخنرانی‌ای را که تونبرگ انجام داد، باید رئیس‌جمهور آمریکا تکرار کند و باید با اقدامات گسترده برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای همراه باشد. متأسفانه‌، در حال حاضر‌، چنین آمریکایی در خواب به سر می‌برد. ترامپ فعلاً قدرت رهبری آمریکا را برای انجام امورش از بین برده است.»  

گرتا‭ ‬روانی‭ ‬نیست‭!‬

فاکس‌نیوز هم که در یکی از برنامه‌های روز دوشنبه گرتا تونبرگ را «کودک روانی سوئدی» خطاب کرده بود، از او عذرخواهی کرد. فاکس‌نیوز به دلیل اینکه یکی از میهمانان روز دوشنبه این شبکه به نام مایکل نوز، در مقایسه تونبرگ با یکی از شخصیت‌های داستان استیفن کینگ که یکی از نویسندگان آمریکایی است و عنوان پادشاه داستان‌های ترسناک را گرفته، در انتقادی از گرتا او را کودک سوئدی روانی خطاب کرده بود، از او معذرت‌خواهی کرد. سخنگوی فاکس‌نیوز گفته بود که به خاطر نظر مایکل نوز که میهمان دوشنبه شب یکی از برنامه‌های این شبکه خبری بوده، ما از تونبرگ و بینندگانمان معذرت ‌می‌خواهیم. تا جایی که نیویورک‌تایمز هم به نقل از سخنگوی فاکس‌نیوز نوشت: «فاکس‌نیوز دیگر برنامه‌ای برای دعوت مایکل به این شبکه نخواهد داشت.»