سایت بدون – این روزها با افزایش روزافزون بهای انرژی، دیگر در اکثر خانههای نوساز استانداردهای مربوط به عایقبندی حرارت رعایت میشود اما مشکل اینجاست که با سرد شدن هوا و افزایش دمای داخل خانهها هوا نیز خشکتر میشود و میزان رطوبت کاهش مییابد.
در این شرایط استفاده از دستگاههای بخور میتواند کیفیت هوای داخل خانه را بهتر کند.
زمانی در خانه احساس راحتی میکنیم که میزان رطوبت هوا حدود ۳۵ تا ۵۰ درصد
باشد. برای اطمینان از این موضوع میتوانید یک رطوبتسنج در خانه نصب
کنید.
این
نوع دستگاهها ارزان و کاربردیاند. وقتی میزان رطوبت محیط به ۴۵ درصد
میرسد، مایتها شرایط رشد در رختخواب، مبل، پرده و… را پیدا میکنند.
مایتها از پوست مرده انسان تغذیه میکنند و خودشان برای انسان مضر نیستند
اما لاشه و ضایعات دفعی آنها میتواند زمینهساز بروز حساسیت در افراد
مستعد باشد. وقتی میزان رطوبت هوا از ۶۰-۵۰ درصد بالاتر میرود، زمینه برای
رشد کپک فراهم میشود. در خانههایی که به خوبی عایق نشدهاند بخار آب و
رطوبت روی شیشهها و دیوارهای سرد مینشیند و زمینهساز رشد کپک میشود.
اسپور یا هاگ کپکها که در فضای خانه پخش میشود، عامل عفونتهای ریوی،
حساسیت و آسم در افراد حساس است.
از
سوی دیگر، رطوبت عامل بوی ناخوشایند است و ترکیب آن با سایر بوها باعث
آلودگی محیط خانه میشود. به همین دلیل توصیه میشود در فصل سرد سال رطوبت
را بالای ۳۰ درصد نگه دارید و اجازه ندهید این میزان از ۵۰ درصد بالاتر
رود. در عین حال به تهویه مناسب و اندازه هوا هم توجه داشته باشید.
در
بازار ۳ نوع دستگاه بخور وجود دارد؛ بخور گرم، سرد و اولترا. هر خانواده
باتوجهبه متراژ خانه، تعداد اتاقها و میزان رطوبت منزلش و اینکه در خانه
کودک هست یا نه، باید یکی از این نوع دستگاههای بخور را تهیه کند. در
ادامه تفاوت و کاربرد این دستگاهها را بررسی میکنیم تا بتوانید انتخاب
بهتری داشته باشید.
بخور گرم
دستگاه بخور گرم در واقع یک کتری کوچک است که با گرم کردن آب آن را به
بخار تبدیل میکند. به این نوع بخور میتوان داروهای استنشاقی اضافه کرد
تا درمانکننده بیماریهای تنفسی باشد. نگهداری از بخور گرم ساده است. آب
در این نوع دستگاهها به جوش میآید و بدون باکتری است. فضای خانه هم گرم
میشود و مناسب استفاده در فصل سرد سال است. البته اگر کودک در خانه دارید،
باید مراقب باشید هرگز دستگاه بخور گرم را روی زمین یا میز کوتاه قرار
ندهید. از سوی دیگر، اگر دچار اختلالات خواب هستید صدای این نوع دستگاهها
میتواند برایتان آزاردهنده باشد.
بخور سرد
این نوع بخورها جزو اولین دستگاههایی بود که وارد بازار شد. در این
نوع بخور آب بهوسیله اکسیژن فشرده یا هوای فشرده که توسط یک سیلندر یا پمپ
هوا برای کمپرس کردن هوا داخل دستگاه تعبیه شده به ذرات ریز تقسیم میشود.
از آنجا که بخاری که از دستگاه خارج میشود داغ نیست، میتواند فضای
مناسبی برای رشد باکتریها ایجاد کند و باید بهطور مرتب آن را تمیز کرد تا
باکتریها در فضای اتاق پخش نشوند. برای شستشو میتوان از مواد شوینده یا
سرکه استفاده کرد. فیلتر دستگاه نیز هر سال باید تعویض شود. این دستگاهها
بیصدا هستند و در صورتی که درست نگهداری شوند سالهای سال کار میکنند. در
ضمن برای خانههایی که در آن کودک هست و امنیت فضای خانه اهمیت بالایی
دارد، مناسبتر هستند.
بخورهای اولترا
در این نوع دستگاهها نیز اثری از بخار آب نیست، بلکه مثل بخور سرد،
ذرات ریز آب وارد هوا میشوند. ذرات آب در این دستگاه به واسطه نوسان
فرکانسهای بالا شکسته میشود و از آنجا که این دستگاه محل خوبی برای رشد
باکتریهاست باید بهطور مرتب تمیز شود. این دستگاهها کاملا بیصدا و
گرانقیمتتر از دیگر دستگاهها هستند. کیفیت کار این نوع دستگاهها به نوع
آب هم بستگی دارد.
اگر
آبی که درون دستگاه ریخته میشود آهک زیادی داشته باشد، پودر سفیدی روی
مبلمان مینشیند. اگر در مناطقی زندگی میکنید که سختی آب بالاست استفاده
از این نوع بخورها مقرون به صرفه نیست.
نگهداری از دستگاههای بخور
بهتر است برای دستگاه بخور از آب مقطر استفاده کنید و قبل از هر بار پر
کردن مخزن آب یا هر ۴-۳ مرتبه یکبار دستگاه و فیلتر آن را تمیز کنید.
برای تمیز کردن کافی است به ازای هر ۳ لیوان آب، یک لیوان سرکه داخل مخزن
بریزید و اجازه دهید نیمساعت خیس بخورد. هرگز از آب ژاول برای شستشوی مخزن
بخور استفاده نکنید زیرا اگرچه به از بین رفتن باکتریها کمک میکند اما
محرک سیستم تنفسی است و میتواند در افراد مستعد باعث تحریک مخاط شود. در
ضمن بوی ناخوشایندی ایجاد میکند.
در
صورتی که دستگاه خاموش است، آب درون مخزن آن را خالی کنید تا
میکروارگانیسمها در آب شناور نشوند و املاح در فیلترها رسوب کنند. فیلتر
این نوع دستگاهها کمیاب است و هر چه قدیمیتر باشد، یافتن آن سختتر است.
اگر
در زمستان احساس میکنید فضای خانه خشک است، همیشه بهدلیل پایین بودن
میزان رطوبت نیست و ذرات ریز گردوغبار و آلایندهها هم میتوانند باعث بروز
این مساله شوند. بهترین کار این است که روزانه ۳ تا ۴ بار برای بیش از ۵
دقیقه پنجرهها را باز کنید تا هوای خانه عوض شود. برای گردگیری خانه حتما
باید از دستمال مرطوبی استفاده کرد که مانع از بلند شدن گردوغبار شود و پس
از کشیدن جاروبرقی، لازم است هوای محیط را مرطوب کنید تا گردوغبار بلندشده
در هوا بنشیند. البته تهویه بیش از حد هوا در فصل زمستان نیز توصیه نمیشود
زیرا میتواند هوای درون خانه را خشک کند. پایین آمدن میزان رطوبت و رسیدن
آن به زیر ۳۰ درصد با خشکی پوست، حلق، چشم و بینی همراه میشود و میتواند
عامل اگزماهای پوستی و تحریک مجاری تنفسی باشد.
سمیه مقصودعلی